NAVO-topman Rutte: ‘2 procent van bbp spenderen aan defensie is niet genoeg’

‘Samen met mij zijn veel andere leden van de alliantie ervan overtuigd dat de huidige norm van 2 procent niet langer genoeg is’, zei Rutte tijdens de afsluitende persconferentie van een tweedaagse NAVO-top met de ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel.

Hij bevestigt daarmee zijn eerder pleidooi voor een toename van de defensiebudgetten van de alliantie en speelt zo in op de verwachting dat de nieuw verkozen Amerikaanse president Donald Trump de lat na zijn aantreden op 3 procent, of zelfs meer, zal leggen.

‘Of elk land nu 1 procentpunt meer moet doen, of we moeten kijken naar de individuele mogelijkheden van elk lid van de alliantie, dat laat ik in het midden, maar het moet wel meer zijn’, beklemtoonde Rutte.

Hij vindt die verhoogde inspanning onmisbaar voor de weerbaarheid van de NAVO. ‘Anders kunnen we de alliantie, die gebaseerd is op de waarden van de democratie, niet in stand houden.’

Rutte lanceerde meteen een oproep aan de defensie-industrie om meer en sneller te produceren, en niet zomaar de prijzen te verhogen. ‘Anders betalen we gewoon meer voor hetzelfde’, zei Rutte.

De Nederlandse ex-premier, die in oktober de fakkel overnam van de Noor Jens Stoltenberg, beseft dat politici harde keuzes moeten maken. ‘Maar defensie kost meestal maar een fractie van wat we uitgeven aan pensioenen, sociale zekerheid of gezondheidszorg. Ik ga zelf aan de 1 miljard inwoners van onze alliantie uitleggen waarom dit zo belangrijk is.’

België in vizier

België is een van de slechtste leerlingen uit de NAVO-klas. Ons land spendeert maar 1,3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) aan defensie. Uit de gelekte supernota van formateur Bart De Wever (N-VA) bleek dat de Arizona-coalitie tegen het einde van de legislatuur 1,8 procent van het bbp aan defensie wil besteden.

Dat doet vrezen dat ons land in het vizier van Trump komt als hij de druk op de NAVO-lidstaten opvoert om meer te besteden aan defensie. Tijdens zijn vorige legislatuur dreigde hij er achter gesloten deuren al mee de alliantie te verlaten als de lidstaten niet genoeg zouden spenderen. In februari zei Trump nog dat hij Rusland zou stimuleren ‘om het even wat te doen’ met lidstaten die niet genoeg bijdroegen aan de alliantie.

Sabotage

Op de NAVO-top bekeken de ministers van Buitenlandse Zaken ook hoe ze meer actie kunnen ondernemen tegen de toenemende sabotagepogingen en cyberaanvallen vanuit Rusland. Er komen betere verdedigingsmechanismes, meer uitwisseling van informatie en meer gemeenschappelijke oefeningen, zei Rutte.

Op de vraag van Oekraïne om meer concrete stappen te zetten naar een lidmaatschap van de NAVO gingen de leden van de alliantie niet in. Rutte lanceerde wel een pleidooi om de militaire hulp op te drijven, nu de Oekraïners steeds meer terrein verliezen.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky gaf vorig weekend voor het eerst toe dat zijn land er niet in zal slagen de door Rusland veroverde gebieden terug te krijgen. Daarmee maakte hij een opening voor vredesgesprekken. Maar Rutte vindt het te vroeg om het over de modaliteiten van zulke gesprekken te hebben.

‘Zorg ervoor dat Oekraïne heeft wat het nodig heeft om een ​​krachtige positie te bereiken wanneer die vredesbesprekingen beginnen’, zei Rutte. ‘Wat we nodig hebben is meer militaire hulp, niet meer discussies over hoe de vredesgesprekken zouden kunnen verlopen.’

Tegelijk stuurde hij Trump een subtiele boodschap. ‘We zien dat Rusland in ruil voor Noord-Koreaanse troepen nucleaire rakettechnologie naar dat land stuurt. Die kan een bedreiging vormen voor het grondgebied van de Verenigde Staten.’

Zo laat Rutte duidelijk blijken dat het niet in het belang van de VS zou zijn om de steun aan Oekraïne te stoppen, en Rusland een vrijgeleide te geven voor een overwinning.