De Wever legt zondag nieuwe supernota op tafel, laatste knelpunten passeren de revue

Het lijstje van knelpunten dat nog voorligt in de regeringsonderhandelingen is lang. Donderdag bogen de onderhandelaars van de N-VA, de MR, Vooruit, CD&V en Les Engagés zich eerst over het hoofdstuk gezondheidszorg, om vervolgens nog defensie, migratie, armoede en gelijke kansen, buitenlandse zaken, veiligheid, kansspelen en de ethische dossiers te overlopen. Die staan vrijdag nog allemaal op het programma.

En er mogen dan al positieve geluiden te horen zijn dat de landing wordt ingezet, rond de tafel lopen de gesprekken moeizaam en is het lastig om tot een vergelijk te komen, luidt het. Er worden compromissen voorgesteld, maar het eindigt vaak nog altijd met: 'Niet akkoord'. En er staan nog heel delicate thema's op de agenda, zoals kansspelen en de ethische dossiers. Alle blikken zijn daarbij weer gericht op MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez.

Institutionele ronde

Als alles wat opschiet, zou formateur Bart De Wever (N-VA) vrijdagavond al een eerste keer zijn nieuwe versie van de supernota overlopen. Maar alvorens hij de finale onderhandelingen over de grote hervormingen in het arbeidsmarktbeleid, de pensioenen en de fiscaliteit zondag weer aanvat, heeft De Wever tot verbazing van zijn coalitiepartners zaterdag eerst nog een institutionele ronde ingelast.

De vraag is wat hij daar op tafel zal leggen, want de voorbije weken ging het zelden of nooit over institutionele hervormingen. En als die al eens ter sprake kwamen, dan hielden de Franstaligen - Bouchez op kop, maar in zijn slipstream ook Maxime Prévot van Les Engagés - de deur dicht.

Wat overbleef, is dat de deelstaten wat meer armslag zouden krijgen in het activeringsbeleid. Niet langer de federale RVA, maar de regionale arbeidsbemiddelaar VDAB zou in Vlaanderen onwillige werkzoekenden kunnen bestraffen. Er ligt ook een plan op tafel om te besparen op de 'usurperende' bevoegdheden, die eigenlijk bij de deelstaten zitten, maar waarvan de federale overheid nog een deel doet. Dat is bijvoorbeeld het geval voor ontwikkelingshulp en het wetenschapsbeleid. Daarnaast is er nog het plan dat onder auspiciën van Sander Loones (N-VA) een blauwdruk voor een confederale omslag zou worden gemaakt.

Starten op 3 februari?

De Wever schoof die institutionele hervormingen zelf naar voren tijdens zijn nieuwjaarsspeech, en wil daar zaterdag ook bij stilstaan. Want al mag er weinig vlees aan zitten, het communautaire kan gebruikt worden in de onderhandelingen om tot een evenwichtig akkoord te komen. Zondag wil de formateur aan de finale socio-economische onderhandelingen beginnen, op basis van een nieuwe versie van de supernota. Of daar ook een nieuwe budgettaire tabel bij zit, is vooralsnog niet duidelijk.

Voor alle onderhandelende partijen is het nagelbijten. Het voorzichtige positivisme om te landen kan snel keren als De Wevers nieuwe supernota weer zou worden afgewezen. De voorzitters die nu verregaande compromissen voor hun partij willen aanvaarden, zullen opnieuw neen zeggen als de supernota in hun ogen niet evenwichtig is.

Als de gesprekken niet vastlopen, kunnen de finale regeringsonderhandelingen worden ingezet om te landen tegen eind januari, de deadline die De Wever zelf naar voren heeft geschoven. 'Daarna kunnen de congressen volgen, de verdeling van de ministerposten, en dan starten op maandag 3 februari', zo zijn de weddenschappen geopend.