CD&V krijgt Financiën, Open VLD Justitie

Sp.a krijgt Gezondheidszorg en Sociale Zaken, Groen Energie en Overheidsbedrijven en Openbaar Ambt. CD&V levert de ministers van Financiën en Binnenlandse Zaken. Aan dat laatste departement wordt de staatssecretaris voor Asiel en Migratie toegevoegd. Open VLD krijgt naast de premier ook de minister van Justitie, naast de staatssecretaris voor Begroting.

CD&V-Kamerlid Hendrik Bogaert zal woensdagavond tegen de deelname van zijn partij aan een Vivaldi-regering stemmen. Dat kondigt hij aan op Twitter. Hij noemt het 'geen verwijt aan CD&V' en brengt zelfs hulde aan voorzitter Joachim Coens. 'Onze partij heeft zich tot de laatste snik verweerd, maar dit is een gedwongen huwelijk.' Volgens Bogaert waren er andere en betere opties, die CD&V nauwer aan het hart lagen, die geen doorgang vonden. Bogaert vindt de stappen in de hervorming van de staat niet bindend genoeg en de begrotingsplannen onverantwoord.

De liberale vakbond ACLVB reageert voorzichtig optimistisch op het federaal regeerakkoord. De vakbond hoedt zich voor al te grote bewoordingen, maar stelt wel vast dat 'dit een regeerakkoord is waarin voor iedereen eten en drinken zit'.

'Zoals elk regeerakkoord is dit akkoord tot stand gekomen op basis van compromissen tussen verschillende partijen. Dat is altijd een spel van geven en nemen', klinkt het. De ACLVB is tevreden om vast te stellen dat 'door het regeerakkoord een constructieve toon wordt gehanteerd'. De liberale vakbond is ervan overtuigd dat 'met dit regeerakkoord veel kansen gecreëerd kunnen worden om een constructief en inclusief beleid uit te stippelen de komende jaren'.

De vakbond wijst er voorts op dat 'de term sociale partners maar liefst 41 keer terugkomt in het regeerakkoord'. 'Dat wijst voor ons op het belang van de sociale dialoog in verschillende hoofdstukken en zou ook een stijlbreuk betekenen met de vorige regering, die onvoldoende rekening hield met het sociaal overleg. Bovendien wordt benadrukt dat men de gesprekken met de sociale partners in een constructieve dialoog wil laten verlopen, en de partners daarvoor ook de nodige tijd wenst te geven.'

De ACLVB heeft weliswaar bedenkingen bij de concreetheid van bepaalde regeringsmaatregelen. In dat opzicht roept de liberale vakbond de toekomstige regeringspartijen op om een zo effectief mogelijk regeringsbeleid te voeren en de ambities die vooropgesteld worden waar te maken.

De Vivaldi-voorzitters zijn klaar met het verdelen van de portefeuilles. Terwijl tussen de PS en Open VLD een afspraak bestond dat de partij die de premier niet kreeg, het departement van Financiën zou kunnen opeisen, gaat dat nu naar CD&V. Voorzitter Joachim Coens zou daar een heel harde strijd voor gevoerd hebben. Wie hij voor die zware portefeuille voorbestemd ziet, is nog niet bekend. Oost-Vlaming Vincent Van Peteghem gaat over de tongen als nieuwkomer in de regering, maar het is niet zeker dat hij Financiën krijgt. 

Open VLD krijgt Justitie in handen, het departement dat de andere partijen niet wilden. Dat zet Vincent Van Quickenborne onder grote druk. De burgemeester van Kortrijk leek op weg vicepremier te worden van premier Alexander De Croo, maar dat hij dat met het departement Justitie moet combineren is geen cadeau. Van Quickenborne is dan wel jurist, hij heeft een eerder economisch profiel. Als Van Quickenborne afhaakt, zit voorzitter Egbert Lachaert met een groot gat dat gevuld moet worden. Hij moet dan een andere vicepremier zoeken. 

Marc Van Ranst?

Hoe de sociale departementen Sociale Zaken, Volksgezondheid en Pensioenen verdeeld worden, is nog koffiedik kijken. De verwachting was dat de PS en de sp.a die onder elkaar zouden verdelen. Voor het departement Volksgezondheid gaat een hardnekkige roddel rond in de Wetstraat, namelijk dat viroloog Marc Van Ranst het witte konijn van sp.a-voorzitter Conner Rousseau zou zijn. Bij sp.a wordt dat bevestigd noch ontkend. 'Wie weet', klinkt het cryptisch.

De regering-De Croo wil werk maken van betere humanitaire noodhulp. 'Op basis van een grondige analyse van de werking van B-FAST, zal de regering de oprichting van een hernieuwd en versterkt operationeel instrument voor humanitaire noodhulp, zoals een veldhospitaal en Search and Rescue onderzoeken', staat in het regeerakkoord te lezen.

B-FAST kwam deze zomer terug in het vizier na de enorme explosie in het havengebied van Beiroet. België stuurde geen noodteam naar daar. Nochtans was het Belgische rampenteam, onderdeel van het federale vehikel B-Fast waar een pak ministeries samen voor bevoegd zijn, was jarenlang een absoluut paradepaardje van ons land. Maar net het Search and Rescue-team sneuvelde door besparingen. Ook het veldhospitaal is fel afgekalfd. B-FAST kreeg dus het verwijt een lege doos te zijn.

Dat wil de regering nu aanpakken. 'De regering zal hierbij alle betrokken departementen en beleidsniveaus betrekken. Daarbij zal naar maximale coördinatie en synergieën worden gekeken met andere departementen en bevoegdheidsniveaus, in het bijzonder het Europese.'

De federale regering wil op termijn alleen de verkoop van elektrische auto's toestaan. 'Om de luchtkwaliteit te verbeteren, de klimaatimpact van ons transport te verminderen en de innovatie in de autosector aan te moedigen, zal de regering - in overleg met de deelstaten - werken aan de geleidelijke uitfasering van de verkoop van niet zero-emissie auto's', staat in het nieuwe regeerakkoord.

Dat impliceert dat niet alleen diesel- en benzinewagens, maar ook hybride auto's in de toekomst niet meer verkocht kunnen worden. Een concreet jaartal voor het verbod vermeldt de federale regering niet. De maatregel kan namelijk enkel ingaan als er voldoende betaalbare wagens op de markt zijn en er analyses over de levenscyclus voorhanden zijn. 

Het federaal regeerakkoord komt tegemoet aan de drie grootste verwachtingen van de leden van Unizo: kunnen ondernemen tijdens corona, geen extra fiscale lasten en minder rompslomp, én een historische aanpassing van het zelfstandigenpensioen. Dat meldt Danny Van Assche, de topman van de zelfstandigenorganisatie. Op begrotingsvlak wordt het regeerakkoord volgens Unizo wel een uitdaging. 'Wie het feest betaalt, lijkt minder duidelijk.'

Unizo waardeert ook een aantal 'belangrijke fiscale maatregelen' in het akkoord. 'De taxshift blijft overeind, en dat is van groot belang. Ook positief is de belofte van een fiscaal pact, naast de invoering van een digitaks en een carbon border adjustment tax, al is de tekst daarover eerder vaag.'

'België moet een land zijn waar werken en ondernemen loont’, luidt het in de aanhef van het regeerakkoord. Dat biedt nog niet veel duidelijkheid over wat de Vivaldi-ploeg voor de ondernemers in petto heeft. Veel plannen en voornemens zijn nog vaag. Wat zit sowieso in de pijplijn?

Een van de relancemaatregelen is dat bedrijven in de inkomstenjaren 2021, 2022 en 2023 de optie krijgen geen vennootschapsbelasting te betalen op een deel van hun winsten. De voorwaarde is dat ze daarmee een ‘wederopbouwreserve’ aanleggen om hun eigen vermogen te versterken. De verhoogde investeringsaftrek voor kmo’s wordt verlengd.

De arbeidsmarkt krijgt een boost door het fiscaal aantrekkelijk maken van een opleidingsaanbod. Het recht op onbereikbaarheid van de werknemer - hij hoeft zijn mails niet te checken buiten de werktijd - wordt ingevoerd in het kader van het Europees akkoord op telewerk.

Fiscaal staan een minimumbelasting en een digitaks in de steigers. Het investeringsvehikel FPIM krijgt een Transformatiefonds, dat tot doel heeft ‘cruciale’ bedrijven te ondersteunen bij de digitale en klimaatuitdagingen.

Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, is opgelucht dat er eindelijk een federale regering is, maar vraagt een ambitieuzer sociaal-economisch beleid. 'In plaats van grondige hervormingen zien we vooral recurrente uitgaven die de facturen voor de toekomst verzwaren', zegt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens.

'De wederopbouwreserve en de verlengde investeringsaftrek voor kmo’s stimuleren ondernemingen om te blijven investeren. We missen evenwel de herinvoering van degressieve afschrijvingen voor investerende ondernemingen.'

Ook het VBO, het verbond van Belgische ondernemingen, vraagt aandacht voor een sterk relanceplan. 'Een relanceplan moet de eerste prioriteit van de nieuwe federale regering zijn, maar het vrijwaren van de competitiviteit van de bedrijven wordt dé uitdaging.'

Het VBO is blij dat de komende jaren in het teken staan van economisch herstel, maar heeft schrik dat de loonnormwet wordt uitgehold en dat de belastingdruk nog hoger wordt. Ook kan de kernuitstap leiden tot een hogere energiefactuur voor bedrijven, klinkt het. 

Zo meteen kunt u hier chatten met algemeen hoofdredacteur Isabel Albers en columnist Rik Van Cauwelaert over de nieuwe regering. Vragen stellen kan nu al.

De NMBS krijgt binnenkort meer geld. Het regeerakkoord wil extra investeren in de aankoop van treinen, de modernisering van de stations en de toegankelijkheid van de treinen en de perrons. Om hoeveel middelen het gaat, blijft onduidelijk. De verhoging van de investeringsdotatie moet plaatsvinden 'binnen de beschikbare middelen in het investeringsplan'.

Bij de onderhandeling van het nieuwe beheerscontract moeten doelstellingen worden geformuleerd om het spooraanbod te verbeteren. Er komen extra vroege, late, weekend- en nachttreinen. Brussel moet een 'echte internationale treinhub' worden met verbindingen tussen grote Europese steden.

De nieuwe regering wil het minimumpensioen optrekken naar 1.500 euro netto per maand. Maar lang niet iedereen zal dat bedrag krijgen. Hier leest u wat dat voor u betekent.

'In dit akkoord zit niets voor wie werkt, spaart of onderneemt. Helemaal niets', zegt Bart De Wever, partijvoorzitter van de oppositiepartij N-VA en burgemeester van Antwerpen. Hij stelt vast dat geen lastenverlaging is opgenomen in de plannen van de regering-De Croo, terwijl dat wel de bedoeling was in de paars-gele nota die hij met PS-voorzitter Paul Magnette opstelde.

De Wever hekelt ook dat het 'onduidelijk' is wie 'al de rood-groene facturen' moet betalen. 'Men kondigt aan bij elke begroting wel te bekijken waar men het geld zal vinden. Het laat zich raden dat dat natuurlijk altijd in inkomsten zal zijn, of in schuld.'

De Wever spreekt zich ook nog eens uit tegen de kernuitstap. 'Dat wilden we net niet doen. Ik vind dat een dramatische vergissing voor de toekomst.' Of de kernuitstap volledig wordt doorgevoerd, is nog niet duidelijk. Vivaldi laat de deur op een kier om in 2021 een aantal reactoren te behouden. 

Op zijn persoonlijke Twitter-account voegt De Wever een quote toe van de basketballer Shaquille O'Neal: 'You're going to pay. One way or another.' Daarmee reageert hij op de speech van Alexander De Croo deze ochtend, die afsloot met een citaat van Michael Jordan, een andere basketbalster: 'Talent wins games, but teamwork wins championships.' 

U kunt de officiële, volledige versie van het nieuwe regeerakkoord hier lezen.

'Hij kan Vlamingen, Walen en Brusselaars verenigen. Hij heeft geen vijanden en kan met iedereen door één deur.' Volgens een trotse Herman De Croo (83) heeft zijn zoon Alexander alles om de nieuwe Belgische regering goed te leiden. 

'Alexander is heel gedreven, maar beschikt ook over voldoende menselijkheid. Hij weet dat de sterkste paarden voldoende haver moeten krijgen om te kunnen trekken, maar hij heeft zeker ook oog voor de mensen die het minder makkelijk hebben.' De Croo senior bestempelt zijn zoon ook als 'zeer tolerant voor andere meningen' en 'niet haatdragend'.

Volgens de oudgediende liberaal kan Alexander voldoende adelbrieven voorleggen, gaande van zijn ervaring in het bedrijfsleven tot zijn politieke ervaring als partijvoorzitter, minister en vicepremier. 'Hij heeft moeten werken om een voornaam te krijgen in de politiek, maar die heeft hij intussen heel duidelijk.'

De Croo senior ging vorig jaar met pensioen na een rijkgevulde politieke carrière. Hij was verschillende keren minister, maar de sleutels van de Wetstraat 16 kreeg hij nooit in handen.

De regering wil 'op korte termijn' een draagvlak creëren voor de uitrol van glasvezel en de invoering van 5G, de nieuwe standaard voor snel, mobiel internet. 'Daarbij zal rekening gehouden worden met de wetenschappelijke informatie ter zake (waaronder de gezondheidsaspecten), evenals de veiligheidsaspecten, de impact op het energieverbruik en de bevoegdheden van de deelstaten.'

Ook cashloos betalen moet uitgebreid worden. Een afschaffing van contant geld staat niet in de steigers, maar de regering wil wel het aantal transacties dat cash betaald wordt 'drastisch terugbrengen tegen het einde van de legislatuur'.

Over het abortusdossier wordt voorlopig niet gestemd. Dat betekent dat de abortustermijn op 12 weken blijft in plaats van 18 weken. De commissie Justitie in de Kamer zal de kwestie verder bestuderen. Stemmen kan pas nadat een onafhankelijk multidisciplinair wetenschappelijk comité een studie en evaluatie heeft gemaakt van de huidige praktijk en wetgeving. 

In principe is er een meerderheid om de versoepelde abortuswetgeving erdoor te krijgen. De oppositiepartij PVDA/PTB is voorstander van een verlenging van de wettelijke termijn naar 18 weken, coalitiepartner CD&V is tegen. Om te vermijden dat het dossier via een wisselmeerderheid door het parlement wordt geloodst, is de volgende passage opgenomen in het regeerakkoord: 'De partijen die deel uitmaken van de regering engageren zich ertoe om inzake ethische aangelegenheden een consensus onder elkaar te bekomen, met wederzijds respect voor elkaars standpunten, alvorens wetgevende initiatieven te nemen rond deze materies.'

De nieuwe regering wil lang aanslepende regeringsvormingen in de toekomst vermijden. Sinds de verkiezingen zijn bijna 500 dagen verstreken, in 2010 duurde het nog langer om een meerderheid te vinden. 'We evalueren de spelregels voor de vorming van een nieuwe federale regering, met bijvoorbeeld een formele deadline of een deblokkeringsmechanisme', luidt het regeerakkoord.

De regering broedt ook op andere maatregelen rond verkiezingen. Stemmen bij de Europese verkiezingen moet mogelijk worden vanaf 16 jaar. Dat is in sommige Europese lidstaten al het geval. Een 'neutrale doch mobiliserende campagne' moet de participatiegraad bij de parlementsverkiezingen opkrikken. En burgerparticipatie moet een centralere rol krijgen, bijvoorbeeld via burgerkabinetten of panels met gelote burgers. 

Peter Mertens, de partijvoorzitter van de extreemlinkse PVDA, noemt het nieuwe regeerakkoord een voortzetting van het vorige beleid. Vooral het uitblijven van een miljonairstaks en het behoud van de verhoogde pensioenleeftijd zijn hem een doorn in het oog.

Langs de andere zijde schiet het Vlaams Belang met scherp. 'Ik voorspel geen vier jaargetijden, maar slechts één seizoen: een strenge winter voor onze identiteit, onze portemonnee en de democratie', tweet partijvoorzitter Tom Van Grieken. Het Vlaams Belang organiseerde zondag een protestactie tegen Vivaldi op de Heizel. 

'Dit is een volledige negatie van de Vlaamse kiezer', zegt Van Grieken. 'In deze regering zonder Vlaamse meerderheid mag Wallonië bepalen en Vlaanderen betalen. Vlaanderen betaalt 70 procent van de belastingen, maar ziet nog niet de helft van zijn kiezers vertegenwoordigd.'

'De Vlaamse regering is dé grote verliezer van de Vivaldi-coalitie.' Dat zegt arbeidseconoom Stijn Baert (UGent) op Twitter. 'De centrale Vlaamse ambitie is de werkzaamheidsgraad te laten stijgen. Het federale regeerakkoord toont weinig concrete ambitie om Vlaanderen daarbij te helpen. En dan druk ik me zacht uit.' 

De tweet werd door meerdere N-VA'ers en de partij zelf gedeeld. De vrees op vechtfederalisme groeit, nu Open VLD en CD&V deel uitmaken van de federale regering, maar hun Vlaamse coalitiepartner N-VA niet. Vooral de arbeidsmarktplannen lijken gevoelig voor tegenstrijdig beleid. Het federale regeerakkoord wil de laagste uitkeringen optrekken 'richting' de armoedegrens, terwijl Vlaanderen werken lonender wil maken. 

De deelstaten krijgen de mogelijkheid om van hun feestdag een betaalde feestdag te maken. Voor Vlaanderen gaat het om 11 juli. 'Dit wordt georganiseerd zonder budgettaire meerkost', staat in de passage.

Justitie en de politie krijgen meer middelen. Jaarlijks worden 1.600 agenten aangeworven en er gaat meer aandacht naar digitalisering. Er wordt ook gewerkt aan snellere procedures, bijvoorbeeld voor winkeldiefstallen, om recidive te voorkomen.

Daarnaast komt er een rijbewijs met punten voor wie herhaaldelijk zware verkeersovertredingen heeft begaan.  

Het ziet ernaar uit dat de regering-De Croo toch een voorstel zal uitwerken rond een vermogenswinstbelasting. 'De overheid zal streven naar een eerlijke bijdrage van die personen die het grootste vermogen hebben om bij te dragen, met respect voor het ondernemerschap. Die bijdrage zal deel uitmaken van de inspanningen die nodig zijn in de huidige gezondheidscontext en de behoeften van de gezondheidszorg. Bij de volgende begrotingscontrole wordt een voorstel ingediend', staat in de voorlopige versie van het regeerakkoord.

In de startnota van de preformateurs Egbert Lachaert (Open VLD) en Conner Rousseau (sp.a), die de finale onderhandelingen over Vivaldi van start liet gaan, was vastgelegd dat er noch een meerwaardebelasting noch een effectentaks zou komen. Dat is  niet met zoveel woorden hernomen in het regeerakkoord. Al is een meerwaardebelasting een 'no go' voor de liberalen.

Een van de centrale hervormingen van de Vivaldi-regering wordt de verhoging van de minimumpensioenen. ‘Het minimumpensioen wordt geleidelijk opgetrokken tot 1.500 euro netto voor een volledige loopbaan’, staat te lezen in een voorlopige versie van het regeerakkoord, dat De Tijd kon inkijken.

Wie aanspraak op het minimumpensioen van 1.500 euro netto wil maken, moet 45 loopbaanjaren op de teller hebben staan. Wie daar niet aan komt, krijgt een minimumpensioen dat in verhouding is met het aantal loopbaanjaren. Wie 30 loopbaanjaren heeft, heeft recht op minstens 1.000 euro.

Tegelijk worden de voorwaarden om recht te hebben op het minimumpensioen verstrengd. Nu moet een persoon daarvoor 30 loopbaanjaren achter de rug hebben. Het gaat over gewerkte jaren, maar ook gelijkgestelde periodes als werkloosheid of ziekte tellen mee.

Een bijkomende voorwaarde wordt dat er ook een aantal jaar effectief zal moeten worden gewerkt om recht te hebben op het minimumpensioen. Hoeveel jaren dat worden, moet nog worden bepaald. Het moet vermijden dat mensen die vooral werkloos zijn geweest het minimumpensioen kunnen krijgen. 

Het regeerakkoord spreekt bovendien van het optrekken van het minimumpensioen richting 1.500 euro netto, nergens is bepaald dat het ook 1.500 euro zal worden. Er is enkel een enveloppe van 1,2 miljard euro uitgetrokken. Volgens de socialisten moet dat volstaan, de liberalen betwijfelen dat.

De Vivaldi-partijen stellen ook een bredere hervorming van de pensioenen in het vooruitzicht. Die moet de financiële en sociale houdbaarheid van het pensioenstelsel helpen te garanderen. 

Van de 3,2 miljard euro waarin de nieuwe ploeg voorziet voor nieuw beleid, gaat het gros naar sociale maatregelen. De minimumpensioenen moeten volgens de socialisten aan het eind van de legislatuur stijgen tot 1.500 euro netto. Volgens de liberalen gaat het om 1.580 euro bruto, maar is het niet duidelijk wat daar netto van overblijft. De pensioenbonus wordt opnieuw ingevoerd. Ook zelfstandigen zullen meer pensioenrechten opbouwen. 

Het sociaal akkoord over hogere lonen, meer personeel en betere werkomstandigheden voor de zorg wordt uitgevoerd. 

Kinderopvang wordt via fiscale weg goedkoper gemaakt. Personen met een beperking zullen minder van hun uitkering verliezen als ze gaan samenwonen. De laagste uitkeringen worden opgetrokken 'richting' de armoedegrens.

Opvallende passage in het regeerakkoord. De nieuwe ploeg zal 'de controle over de sportmakelaars' versterken. Volgens onze info komen er maatregelen om de soms exuberante commissies voor voetbalmakelaars aan banden te leggen. Vorig seizoen ging het om meer dan 40 miljoen euro. De makelaars liggen onder het vergrootglas sinds een groot gerechtelijk onderzoek naar witwascircuits en fraudecarrousels in ons voetbal.

Daarnaast komt er een hervorming van het veelbesproken sociale en fiscale gunstregime voor de profsport. Een volledige afschaffing zou niet op tafel liggen, wel een aanpassing waarbij men rekening houdt met de draagkracht van iedere sport. De toplonen zouden een hogere RSZ-bijdrage moeten betalen - nu is dat 895,5 euro per maand ongeacht hoe hoog ze zijn.

De voorwaarden rond de bedrijfsvoorheffing zouden worden verstrengd. Nu mogen clubs 80 procent van de bedrijfsvoorheffing op de lonen van spelers onder 26 jaar inhouden. Dezelfde regel geldt voor spelers boven 26, maar dat bedrag moet exclusief naar de lonen van opleiders of jonge talenten gaan.

Om 11 uur hebben coformateurs Paul Magnette (PS) en Alexander De Croo (Open VLD) een verklaring afgelegd. Die bevatte weinig bijkomende informatie.'Het vormen van een federale regering leek te lang onmogelijk', zei De Croo. 'Ik wil expliciet mijn collega Paul Magnette bedanken. We hebben bijzonder hard samengewerkt om een regering te vormen.' 

'We zijn op een moment waar bijzonder veel mensen het zwaar hebben', aldus De Croo. 'Scholen moeten af en toe sluiten, 100.000 zijn tijdelijk hun job verloren, zo veel gezinnen hebben afscheid moeten nemen van geliefden, kennissen, buren. Die zaken hebben ons allemaal getekend de voorbije maanden. We hebben ook bijzonder veel mooie dingen gezien. We zeggen te weinig in wat voor een prachtig land wij leven. Een land dat, als het erop aankomt, erin slaagt de handen in elkaar te slaan. Om samen meer te bereiken dan wat we ooit alleen hadden kunnen doen.'

Die ingesteldheid heeft De Croo ook gevoeld aan de onderhandelingstafel. 'We zullen iedereen nodig hebben om aan de verwachtingen te voldoen. Daarom hebben we nood aan een sterk plan.' De Croo beging ook meteen zijn eerste flater als premier: hij noemde huidig premier Sophie Wilmès Sophie Michel.

'We moeten weer rechtstaan. We hebben als land al voor hetere vuren gestaan en zijn er altijd sterker uit gekomen. Ik besef dat bijzonder veel mensen sceptisch zijn. Ik respecteer dat ze eerst willen zien en dan geloven. Het is aan ons om te bewijzen dat we met de voeten op de grond staan en de twijfelaars te overtuigen van wat we met onze samenleving willen doen.'

'Dit akkoord is een startpunt van een andere manier van politiek bedrijven. Met meer pragmatisme, samenwerking en respect. Hardheid heeft nooit iemand vooruitgeholpen. De groep aan tafel wil de nadruk leggen op wat we gemeenschappelijk hebben, niet op onze verschillen.'

Magnette sloot af met een grapje toen een journalist ook hem een vraag wilde stellen. 'We hebben een dubbeltje opgegooid en het is Alexander geworden. Een uitstekende keuze.'

De Vivaldi-ploeg gaat opnieuw een vaste reserve aanleggen met plekken in de asielopvang. Die kunnen dan snel opengaan als de maximale capaciteit bereikt wordt. 

Daarnaast komt er meer transparantie in het parlement over het uitdelen van humanitaire visa - waarmee mensen legaal naar ons land kunnen komen. Het parlement zou ook meer controle krijgen over de terugnameakkoorden met landen van herkomst - eventueel achter gesloten deuren.

Wie de nieuwe ministers worden van De Croo I, wordt wellicht pas vanavond bekend gemaakt. Sowieso komen er veel nieuwe gezichten bij, naast enkele oude bekenden. Dit zijn de kanshebbers: 

Voor Open VLD lijkt Vincent Van Quickenborne vicepremier te worden. Bij CD&V is dat minder duidelijk. Sammy Mahdi zou wel eens de nieuwe staatssecretaris van Asiel en Migratie kunnen worden. 

Ook bij sp.a is er veel onduidelijkheid. Bij Groen lijkt Kristof Calvo vicepremier te worden en Tinne Van der Straeten minister van Energie, al zou partijvoorzitster Meyrem Almaci zelf ook de stap kunnen wagen. 

Het Belgische systeem voor gezinshereniging - waarmee mensen met verblijfsrecht hun naasten mogen overbrengen - wordt gebenchmarkt met dat in de buurlanden. Na de evaluatie wordt het mogelijk aangepast, zodat het meer in lijn ligt met wat elders geldt. Al is er discussie over wat daar de uitkomst van wordt: een strenger of net iets zachter beleid. Volgens sommige regeringsbronnen zijn de buurlanden strenger, elders klinkt het dat wij op sommige domeinen strenger zijn.

De zeven partijen komen deze middag opnieuw samen. Nu deze ochtend een becijferd regeerakkoord is afgeklopt, kunnen de overige ministerposten worden verdeeld. 

Er komen geen collectieve regularisaties van personen in illegaal verblijf die kunnen aantonen dat ze werken. 

Er was ook discussie over de controversiële woonstbetredingen – een plan van de Zweedse coalitie om de politie toe te staan huizen binnen te gaan bij een vermoeden van mensen in illegaal verblijf. Daarvan is geen sprake meer.

Toch is te horen dat elders een achterpoortje is ingebouwd. In het regeerakkoord staat dat ‘oplossingen worden gezocht voor mensen die manifest blijven weigeren mee te werken aan een repatriëring'. Aan Vlaamse kant wordt dat gezien als een opening om de huiszoekingen op termijn te reactiveren.

Asielzoekers moeten binnen zes maanden na hun aanvraag duidelijkheid hebben of ze erkend worden als vluchteling. Daarvoor volgt een audit van de Dienst Vreemdelingenzaken, die het verblijf in ons land regelt en controleert, en het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen, dat oordeelt of mensen recht hebben op verblijf.

De regering maakt ook werk van het probleem van transitmigratie en de snelwegparkings, waar migranten in trucks klimmen om de oversteek naar het Verenigd Koninkrijk te maken. Zij moeten ofwel een verblijfsprocedure doorlopen ofwel terugkeren naar hun land van herkomst. 

Ook de strijd tegen mensenhandel krijgt extra aandacht. Het openen van opvangcentra moet minder verzet krijgen door eerst overleg te plegen met de lokale gemeenschap.

Er wordt ook werk gemaakt van een oriëntatiebeleid, die nieuwkomers richting procedure of begeleide terugkeer moet duwen. De uitleg over welke rechten en plichten mensen hebben, gebeurde tot nu door NGO's, maar het is de bedoeling dat de overheid het mee in handen neemt. Er komen pilootprojecten, in samenwerking met lokale besturen, de opvangdienst voor asielzoekers Fedasil en NGO's

Er komen meer plekken in gesloten centra om uitgeprocedeerde asielzoekers op te sluiten in afwachting van hun gedwongen uitzetting. Daarmee zet de nieuwe regering de lijn voort van de ploeg-Michel, die van plan was  het aantal plaatsen op te drijven van 600 naar 1.100 tegen 2022. Het zou wel nog niet zeker zijn of er effectief zoveel plekken bijkomen.

Daarnaast zou wel volop ingezet worden op alternatieven voor detentie: van elektronisch toezicht over huisarrest tot borg.

Ouders met minderjarige kinderen worden niet langer opgesloten.

Formateurs Alexander De Croo (Open VLD) en Paul Magnette (PS) gaan om 10 uur naar de koning.

Meer dan 21 uur heeft het finale overleg geduurd, maar de liberalen, socialisten, groenen en CD&V hebben na een nacht onderhandelen een inhoudelijk akkoord beet. De overgebleven knelpunten bleken rond zes uur in de ochtend weggewerkt. Dit weten we al over het regeerakkoord.