Bedrijven krijgen vrij spel om personeel riante bonus te geven

Bedrijven kunnen vanaf volgend jaar meer fiscaal aantrekkelijke winstpremies uitkeren aan hun personeel. De regering-Michel heeft daarvoor in haar Zomerakkoord een gunstregime vastgelegd. De mogelijkheden gaan een pak verder dan de bestaande bonussystemen om werknemers te belonen. Bedrijven kunnen hun voltallige personeel een winstpremie geven, zonder dat ze eerst een administratieve mallemolen moeten doorlopen of het fiat moeten krijgen van de vakbonden.

Nu al is er een gunstregime voor collectieve loonbonussen, de zogenaamde cao 90-bonussen, waarvan het personeel kan genieten als het bedrijf vooraf vastgelegde doelstellingen haalt. Maar het bedrag van de cao 90-bonus is geplafonneerd op 3.255 euro per werknemer.

Voor de nieuwe winstpremie ligt het plafond algauw vijf keer zo hoog. Bedrijven zullen tot 30 procent van de loonmassa mogen besteden aan winstpremies. Gemiddeld bedraagt de loonmassa per werknemer 55.307 euro per jaar. De winstpremie mag dan bruto 16.600 euro bedragen. Voor werknemers met een bovengemiddeld loon kan de winstbonus nog hoger oplopen.

Omdat op de winstpremie geen personenbelasting betaald moet worden, zal een werknemer netto meer overhouden dan wanneer hij een gewone bonus krijgt. De hr-dienstverlener SD Worx berekende voor ons dat als een bedrijf 1.000 euro betaalt, de werknemer daarvan 624 euro overhoudt. Bij een gewone bonus moet de werknemer zich tevredenstellen met 368 euro netto. Het gunstregime voor de winstpremie is daarmee bijna even aantrekkelijk als dat voor de collectieve loonbonus, dat blijft bestaan.

Ondernemingsraad

De winstpremie kan bestaan uit een vast bedrag voor alle werknemers, of uit een percentage boven op hun loon. Als een bedrijf bepaalde groepen werknemers meer wil geven dan andere, dan is daarvoor de goedkeuring van de vakbonden nodig in de ondernemingsraad.

De regering wil vermijden dat de sociale zekerheid inkomsten misloopt doordat bedrijven de klassieke lonen verlagen en compenseren met de fiscaal voordeligere winstpremie. In de uiteindelijke wetteksten komen bepalingen die de verschuiving van loon naar bonussen verbieden.

Verschuiving

Naast de gewone individuele bonussen betalen Belgische bedrijven jaarlijks voor zo’n 550 miljoen euro collectieve bonussen via de cao 90. Of er nu een massale verschuiving komt naar de nieuwe winstpremie zal afhangen van de concrete uitwerking, verwacht Kristiaan Andries, juridisch adviseur bij SD Worx.

‘In beide systemen houdt de werknemer netto nagenoeg even veel over’, berekende Andries. ‘De vraag is hoe soepel de modaliteiten van de winstpremie zullen zijn. Bij de collectieve loonbonus komt veel administratie kijken en moet met de vakbondsafgevaardigden vooraf een akkoord gesloten worden over de doelstellingen die een bedrijf moet halen om de bonus uit te keren. Voor een algemene winstpremie is geen akkoord met de vakbonden nodig. Als er minder administratie aan te pas komt, zouden veel bedrijven wel eens de overstap kunnen maken.’