Vlaams-Europese miljardenboost voor Imec

Veertig jaar na de succesvolle technologiebeurs Flanders Technology en de oprichting van Imec, die erop volgde, staat de Leuvense onderzoeksinstelling opnieuw voor een reuzensprong. Vrijdag ondertekent Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA), die het Flanders Technology-concept van voorganger Gaston Geens nieuw leven wil inblazen, een intentieverklaring om tot 750 miljoen euro in Imec te investeren.

Het gaat om veel geld. Imec heeft op zijn balans voor 336 miljoen euro terreinen, gebouwen en machines staan. Het draaide vorig jaar 846 miljoen euro omzet, waarvan 120 miljoen al komt van een subsidie van de Vlaamse overheid.

Het geld van Jambon komt daar bovenop en is geen subsidie. De Vlaamse regering is bereid mee te investeren in een cleanroom, een schokvrije ruimte waar geen stofdeeltje in kan en piepkleine computerchips kunnen worden getest. Een nieuwe infrastructuurvennootschap, waarin de Vlaamse regering investeert, moet die cleanroom bouwen. Via huur betaalt Imec de investering dan terug.

Ook voor de Vlaamse regering gaat het om veel geld. De ambitie is om volgend jaar het begrotingstekort terug te dringen tot 620 miljoen euro. De investering in Imec verandert die cijfers niet omdat ze buiten de begroting valt. Alleen eventuele opbrengsten zullen in de Vlaamse begroting vloeien.

Vlaanderen investeert niet alleen en doet het ook niet onvoorwaardelijk. Het onderzoekscentrum onderhandelt met de Europese Commissie over een subsidie die tot 750 miljoen euro kan oplopen. Per euro die Europa investeert, investeert ook de Vlaamse regering er een. In het maximale scenario vloeit op die manier 1,5 miljard euro naar Leuven.

Naast Europa en Vlaanderen schaart ook de industrie zich achter de nieuwe cleanroom. Chipbedrijven als de Nederlandse reus in chipmachines ASML zouden voor honderden miljoenen euro's apparatuur ter beschikking willen stellen. In de optimistische scenario's vloeit op die manier nog eens 750 miljoen euro naar Imec.

Parel aan de kroon

Imec is nu al de wereldleider in de ontwikkeling van de kleinste en krachtigste halfgeleiders. Het doet dat samen met en voor topbedrijven uit de hele wereld. Het verse geld moet Imec toelaten zijn status uit te bouwen. Ook moet het een rol spelen in de Europese chipambities.

Volgens de Vlaamse regering gaat het zowel voor Vlaanderen als Europa om een strategische investering. De Europese Commissie maakte eerder al duidelijk dat Europa minder afhankelijk moet worden van China voor computerchips en dat Imec daarin een sleutelrol speelt. Vrijdag bezoekt voorzitster Ursula von der Leyen het onderzoekscentrum.

'Imec is nog altijd de parel aan de kroon van het Vlaamse innovatielandschap', zegt Jambon. 'Zijn hoogtechnologische chips zijn van enorm strategisch belang. Nu we voor de grote doorbraak van artificiële intelligentie staan, moet en kan Imec daarin een voortrekkersrol opnemen. Het moet mee garanderen dat Europa in de toekomst zelf voldoende chips kan ontwikkelen en produceren.'

'De investeringen van ASML tonen dat we met Imec de juiste weg kozen', zegt Vlaams minister van Innovatie Jo Brouns (CD&V). 'Recente ontwikkelingen, zoals de energiecrisis, bevestigen het belang van autonomie in strategische sectoren die fundamenteel zijn om onze economie draaiende te houden.'