135 gedetineerden vervroegd vrijgelaten in tweede coronagolf

Om het aantal coronabesmettingen in de Belgische gevangenissen niet te doen stijgen waren tijdens de eerste coronagolf al 221 gedetineerden vervroegd vrijgelaten. Tijdens de tweede golf zijn nog eens 135 gevangenen vervroegd vrijgelaten. Dat bevestigt de woordvoerster van het gevangeniswezen, Kathleen Van De Vijver.

Het gaat om gedetineerden die nog maar zes maanden verwijderd waren van het einde van hun celstraf. En niet alle veroordeelden komen in aanmerking voor zo'n vervoegde vrijlating wegens corona. Mensen die tot straffen van meer dan tien jaar zijn veroordeeld en mensen die zijn veroordeeld voor terroristische misdrijven of zedenfeiten worden niet vroeger vrijgelaten. De voorwaarden zijn verstrengd tussen de eerste en de tweede golf. Onder andere gedetineerden die worden gevolgd door het antiterreurorgaan OCAD kunnen niet meer vervroegd vrijkomen.

Van de 221 gedetineerden die tijdens de eerste coronagolf vervroegd zijn vrijgelaten, hebben er tien opnieuw misdrijven gepleegd. Slechts één van die tien gevallen, haalde tot nu de pers. Het ging om een 35-jarige man die na een reeks zware diefstallen in mei vroeger was vrijgekomen dankzij de coronacrisis, maar amper twee maanden later weer begon te stelen in Brugge. Welke feiten de negen anderen na hun vrijlating pleegden, kon Van De Vijver maandag niet preciseren. 'Maar het waren geen erge feiten', zegt ze. Van de 135 gedetineerden die zijn vrijgelaten tijdens de tweede golf, zou nog niemand opnieuw tegen de lamp zijn gelopen.

Gemiste kans

Met slechts tien gevallen van recidive ziet minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) momenteel geen reden om de voorwaarden voor de vervroegde vrijlatingen nog te verstrengen. Maar voor N-VA-Kamerlid Sophie De Wit zijn het toch 'tien gevallen te veel'. 'Men doet zijn best om iemand te vervolgen en te veroordelen. En dan stoot het tegen de borst dat er wegens een gezondheidscrisis gunstmaatregelen volgen, niet door goed gedrag, maar door een externe factor als corona, hoe ernstig die ook kan zijn en welke gevolgen die ook kan hebben binnen de gevangenismuren. Ik vind het een gemiste kans. We moeten dit zeer goed in het oog houden en ingrijpen als blijkt dat van die groep van 135 en 221 zich meer mensen misdragen.'

Om de gevangenissen nog meer te ontlasten, konden tijdens de eerste coronagolf ook nog eens 508 gedetineerden genieten van een 'strafonderbreking'. Van die 508 zijn er 22 niet teruggekeerd naar de gevangenis. Twaalf van hen zitten intussen wel al terug in de gevangenis, maar tien staan nog altijd geseind. Twee van die tien die nog vrij rondlopen, zaten in de categorie gedetineerden met een gevangenisstraf van zeven tot tien jaar, twee in de categorie vijf tot zeven jaar en de resterende zes in de categorie drie tot vijf jaar.

Tijdens de tweede coronagolf waren er volgens Van De Vijver geen strafonderbrekingen, communiceerde de woordvoerster maandag. Maar dinsdagochtend moest ze dat bijsturen dat er toch ook tijdens de tweede golf in Vlaanderen 141 gedetineerden een strafonderbreking kregen en in Wallonië 177. 'In elk geval zijn nog zeker tot 19 januari alle verloven en uitgaansvergunningen opgeschort. En dat kan nog verlengd worden. Dat gebeurt om de bewegingen in en uit de gevangenissen te beperken. Als het noodzakelijk is, kan een gedetineerde wel nog een uitzondering krijgen om humanitaire redenen, bijvoorbeeld om afscheid te nemen van een familielid. Bij terugkeer wordt die gedetineerde dan in preventieve quarantaine geplaatst en getest.'