Stilstaande koeien

Een paar weken geleden maakte een Franstalige liberaal zich op Facebook vrolijk dat hij een 'arrogante' fietser een lesje geleerd had door hem rakelings voorbij te steken. Dat was gebeurd in een fietsstraat, waar tweewielers mogen rijden waar ze willen en waar autobestuurders hen niet mogen inhalen.

Sommige Brusselse automobilisten willen hun territorium niet delen met andere weggebruikers. Dat mocht een Schaarbeekse voetganger ondervinden toen hij zijn ongenoegen liet merken aan een veel te snel rijdende chauffeur. Hij kreeg er een opgestoken middelvinger voor terug. Wat later reed de auto zich te pletter tegen de voorgevel van een huis.

Dat was een week eerder ook gebeurd. Toen werden een moeder en haar kind net niet verpletterd. In dezelfde wijk werd een paar jaar geleden een jonge journaliste aangereden. De chauffeur stapte na dat dramatisch voorval uit, stak een sigaret op en zei dat men het voorval toch niet mocht overdrijven. Het slachtoffer overleefde het ongeluk niet.

De Brusselse gemeentelijke overheden durven niet drastisch op te treden tegen wegpiraterij. Achter het stuur van de auto's zitten immers hun kiezers, die net zo snel verongelijkt zijn als ze met hun opgefokte bolides door de straten scheuren. Daar komt bij dat veel actievoerders voor veiliger verkeer, net als de minister van Mobiliteit, Nederlandstalig zijn, waardoor het debat ook een communautair trekje heeft.

Op het gewestelijke niveau is in samenspraak met de gemeenten het Good Move-plan uitgetekend voor een groot aantal wijken. In het Anderlechtse Kuregem brak daartegen een ware volksopstand uit waarbij de nieuwe signalisatie werd vernield.

Ik schreef eerder dat de Anderlechtse politici niet mochten toegeven aan dit soort sabotage. Maar enkele tientallen luidruchtige manifestanten tijdens een zitting van de gemeenteraad volstonden voor de burgemeester om de nieuwe regeling in te trekken.

Straffeloos

En dus gaat het in Kuregem zoals vroeger: ongeregeld verkeer in straten die straffeloos geblokkeerd worden door foutparkeerders. Wie daar zijn bedenkingen bij heeft, wordt uitgescholden. De overwinning van dat protest brengt bovendien gelijkaardige bewegingen op gang in andere Brusselse gemeenten. De plaatsvervangende burgemeester van Evere, die nota bene de minister-president vervangt, zei meteen dat hij het Good Move-plan niet zou uitvoeren. In Jette werd de nieuwe signalisatie gesaboteerd.

Het zijn vooral de groenen die ondervinden wie in Brussel echt beslist als puntje bij paaltje komt: in Anderlecht had de PS-burgemeester er weinig moeite mee om zijn groene schepen te schofferen. Maar merkwaardig genoeg hebben ook progressieve linksen begrip voor de revolte van de chauffeurs. Ze halen sociale argumenten aan, de plaatselijke bevolking kan blijkbaar niet zonder een auto. Dat was ook al het argument van Catherine Moureaux, de burgemeester van Molenbeek, toen ze zich verzette tegen een aanpassing van bepaalde straten voor fietsers.

Voor veel Brusselaars blijft de auto een heilige koe. Misschien is dat niet verwonderlijk in een stad die voor de wereldtentoonstelling van 1958 op maat van het individuele gemotoriseerde vervoer werd gesneden. Nog moeilijker dan een Brusselaar uit zijn auto krijgen, is de auto uit zijn hoofd halen.

De politieke klasse durft niet te zeggen dat sommigen gewoon het openbaar vervoer niet willen nemen en fietsen geheel ondenkbaar vinden. De onwrikbare leden van die groep bevinden zich zowel in de welgestelde gemeenten als in de armere wijken rond het kanaal. Wie de bus of de tram neemt, weet dat je meestal sneller op je bestemming bent dan met de auto. En fietsen kan steeds veiliger dankzij nieuwe fietspaden. Met elektrische ondersteuning zijn hellingen geen bezwaar.

Maar Brusselse politici plooien liever voor luide roepers. Ze verkiezen vanuit electoraal eigenbelang een stad naar hun eigen beeld: dat van stilstand en vertrouwd status quo.