Keuzevrijheid

Uiteraard is er een wereld van verschil tussen het al dan niet verplicht bedekken van de haren, waarover Safai zich uitspreekt, en het gedwongen wegsnijden van de schaamlippen en/of de clitoris, waartegen Hirsi Ali opkwam. Toch vallen ook parallellen te trekken. Beide praktijken staan niet expliciet vermeld in de Koran. Beide dragen ook een kern van discriminatie en onderdrukking in zich.

Best veel vrouwen kiezen er bewust voor zich te verhullen in een hoofddoek om trots hun moslima-zijn in de verf te zetten. Evengoed worden veel vrouwen verplicht zich te bedekken en worden meisjes van amper zeven jaar gedwongen naar school te gaan met een hoofddoek. Ook hier in België.

In Iran, het land dat Darya Safai ontvluchtte, zijn er niet toevallig al een tijd tal van protestacties tegen de hidjab. Een van de actiefste verzetsleidsters is Masih Alinejad, op de sociale media bekend als My Stealthy Freedom. Ze is een drijvende kracht achter de Witte Woensdagen, een campagne die vrouwen aanmoedigt om de straat op te trekken met witte hoofddoeken en die vervolgens af te nemen. Alinejad: ‘De verplichte hidjab is het zichtbaarste symbool van vrouwenonderdrukking in Iran. Daarom is de strijd voor de vrijheid hem al dan niet te dragen voor ons de eerste stap naar volledige gelijkheid.’

Voor mannen, de zogenaamde hoeders van de vrouw, bestaat een soortgelijke verplichting niet. Het islamitische voorschrift om zich zedig en bescheiden uit te dossen mogen zij veel ruimer interpreteren. Het volstaat om de beelden te bekijken van de jaarlijkse hadj in Mekka. Mannen wurmen zich met ontbloot bovenlijf, soms bijna halfnaakt, door de massa in het heiligdom. De vrouwen zijn zonder uitzondering bedekt van kop tot teen.

Seculier

Wat is dan het beste? Een hoofddoekenverbod? Geen hidjabs achter de loketten of voor en in de klas? Het antwoord is resoluut ja, op voorwaarde dat onze samenleving zo seculier wordt als ze zichzelf voorhoudt. Een maatschappij die elk jaar opnieuw stilvalt op de geboortedag van Jezus Christus kan hoofddoeken niet verbieden. Als je als maatschappij neutraliteit wil uitstralen, maak dan werk van flexibele feestdagen en verplicht niet iedereen om de christelijke kalender te volgen voor zijn wettelijke vakantie. En zo zijn er nog schendingen van de illusoire scheiding tussen kerk en staat.

Misschien is het daarom een idee om van het dragen van een hoofddoek iets te maken waarvoor je pas op latere leeftijd kan kiezen, weloverwogen en goed doordacht. We stellen leeftijdslimieten in voor autorijden, tattoos en alcohol drinken. Zaken die enige maturiteit, vaardigheden en kennis vergen vooraleer men er veilig en bewust mee kan omgaan. Een leeftijdsgrens kan de angel van de dwang uit de keuze voor de hidjab halen en een groep van beter geïnformeerde, zelfbewuste moslima’s creëren.

Het dragen van een hoofddoek staat namelijk niet op zich. Voor vrouwen is er een heel ontwikkelingsspectrum aan verbonden: toegang tot Mekka of een moskee, toegang tot onderwijs, bewegingsvrijheid, de eigen keuze van een partner, wel of niet werken. Voor sommigen is de sluier dan ook geen kwestie van vrije keuze, maar eerder een visum voor vrijheid.

Opkomen voor de rechten en vrijheden van deze kwetsbaren is van cruciaal belang, vooral voor kinderen. Zij verdienen een garantie op keuzevrijheid en gelijkheid. Dat is gezond verstand, niet links of rechts.