Het is ver gekomen als de VS bondgenoten afdreigen voor het naleven van internationale verdragen

De onvoorwaardelijke steun van de Verenigde Staten aan Israël heeft aanzienlijke gevolgen voor de geloofwaardigheid van het internationaal humanitair recht, dat zaken als conflictoplossing, staatssoevereiniteit, mensenrechten en het beginsel van zelfbeschikking behandelt. Het resultaat is georganiseerd onrecht, met talloze burgerslachtoffers in Gaza. Als impotente internationale gemeenschap staan we erop te kijken.

2024 is een horrorjaar voor het internationaal humanitair recht. Een van de vele dieptepunten was het veto van de Verenigde Staten, vorige week in de VN-Veiligheidsraad, tegen een oproep tot een onmiddellijk staakt-het-vuren in de Gazastrook. The New York Times publiceerde maandag een artikel op zijn frontpagina onder de kop ‘Surviving Gaza’, vergezeld van een foto van een Palestijns kind zonder armen.

De VS hebben al vaker VN-resoluties die Israël oproepen zich terug te trekken uit de bezette gebieden of schendingen van het internationaal recht te staken geblokkeerd of niet uitgevoerd. Dat ondermijnt het gezag van internationale juridische mechanismen.

Medeplichtigheid

Het roept ook vragen op over de wettigheid van de militaire acties van Israël. De Amerikaanse steun heeft onmiskenbaar daden mogelijk gemaakt die resulteerden in grove mensenrechtenschendingen. De onvoorwaardelijke militaire hulp van de Amerikanen, goed voor 69 procent van de Israëlische wapenimport, kan worden beschouwd als medeplichtigheid aan daden die in strijd zijn met de Conventies van Genève.

De militaire steun aan Israël is zelfs aanvechtbaar onder Amerikaans recht. De Leahy-wet verbiedt de Amerikaanse overheid geld uit te trekken voor buitenlandse veiligheidsdiensten als er geloofwaardige informatie is dat die betrokken zijn bij grove schendingen van de mensenrechten. Dat president Joe Biden in eigen land nog geen proces aan zijn broek heeft, toont nogmaals hoe groot de consensus over steun aan Israël tussen de Amerikaanse partijen is.

Onder het mom van zelfverdediging bieden de VS diplomatieke dekking voor Israëlische militaire acties, wat de grenzen van het internationale recht over proportionaliteit en noodzaak in gewapende conflicten doet vervagen. De steun schept ook een precedent . Als ook andere landen politieke allianties voorrang gaan geven op de naleving van het internationaal recht, wordt dat laatste wereldwijd uitgehold.

Bovendien vergroot de Amerikaanse steun voor de extreemrechtse Israëlische regering de spanningen in het Midden-Oosten alleen maar. Dat creëert een onevenwicht in de onderhandelingen, wat de kans op een geloofwaardige tweestatenoplossing of een andere vreedzame oplossing ondermijnt. Langdurige conflicten zijn het gevolg.

Het ziet er niet naar uit dat de VS van standpunt veranderen. De reactie op het aanhoudingsbevel van het Internationaal Strafhof tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalig minister van Defensie Yoav Gallant was buitengewoon arrogant en hoogmoedig. In een tv-interview zei senator Lindsey Graham dat de VS vergeldingsacties moeten voorzien tegen elk land dat gevolg geeft aan het aanhoudingsbevel. Op de vraag wat hij precies in gedachte had, antwoordde de invloedrijke Republikein: de totale vernietiging van de economie van die landen.

Het is ver gekomen als de Verenigde Staten bondgenoten afdreigen voor het naleven van internationale verdragen. Ze illustreren de oude ongeschreven wet van de geopolitiek. Wie machtig is, doet wat hij wil. Wie zwak is, moet ondergaan.

De roep van de BRICS-landen (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika) om een alternatieve wereldorde in het leven te roepen, ontdaan van westerse hypocrisie rond mensenrechten, klinkt almaar aanlokkelijker. Of dat een groot verlies zou zijn, hoeven we de verminkte kinderen in Palestina niet te vragen.