Het heeft geen zin ons mateloos te ergeren aan Trump, Musk en Zuck

Ook al wensen we elkaar dezer dagen volop een gelukkig nieuwjaar, het nieuwe jaar moet eigenlijk nog beginnen. Uitzonderlijk vangt het deze keer aan op 20 januari, met de inauguratie van Donald Trump.

Meer dan de helft van de wereldbevolking trok in 2024 naar de stembus. Hier is het 220 dagen geleden dat we in het stemhokje de toekomst van België hebben bepaald. Sinds 9 juni zit Bart De Wever (N-VA) verwoed te puzzelen - en ik heb enorm veel compassie met hem. Wat een hondenstiel. De mooiste omschrijving voor onze situatie vind ik in het woord 'palaver'. Het klinkt oer-Vlaams, maar is eigenlijk een leenwoord uit het Portugees, dat ons het prachtige 'palaveren' opleverde. Wat iets als bakkeleien, harrewarren, ruziën en eindeloos langdurig overleggen betekent. De Wever is Koning Palaver geworden.

Geen censuur

We kijken soms wat meewarig naar het Amerikaanse politieke stelsel en verkiezingssysteem, maar het is wel bijzonder efficiënt: op 5 november wisten we dat Trump gewonnen had en op 20 januari is het van ‘go, go, go!’ Het voltallige team staat te trappelen en zal geen seconde verliezen. Integendeel, met de losse flodders naar Panama en Groenland lijkt het Risk-spel van Trump al begonnen nog voor hij ingezworen is.

Big tech wordt ongetwijfeld de barometer van de Amerikaanse buitenlandse politiek. Vorige zomer liet Meta-topman Mark Zuckerberg het Congres weten dat president Joe Biden hem onder druk had gezet tijdens de coronapandemie om berichten over het virus te censureren. 'Zuck' is duidelijk geen fan van censuur. Vorige week ging hij een flinke stap verder toen hij het 'third-party factchecking'-programma van Meta afschafte. Toen Meta - net als Amazon - daarna aankondigde dat het zijn diversiteitsbeleid wilde afbouwen, zagen velen dat als een charmeoffensief naar de nieuwe chef van het Witte Huis. 

Geen break

Maar er is meer aan de hand. Zuckerberg wil samen met Trump maar wat graag de strijd aangaan met Europa en de overvloed aan EU-regelgeving. In de podcast van de ultrapopulaire komiek Joe Rogan fulmineerde Zuckerberg dat 'Brussels is screwin’ with American industry'. Hij staat niet alleen. De hele Amerikaanse big tech krijgt het op de heupen van de betweterige Europese houding. In de nieuwe president vindt de sector een schitterende bondgenoot. 

Het meest sprekende voorbeeld kwam van Alex Karp, de CEO van Palantir - het bekende wonderbedrijf dat vooral artificiële intelligentie inzet voor militaire toepassingen. Vorige maand vertelde hij dat 'elk relevant AI-bedrijf Amerikaans is'. 'Zelfs alle tweederangs AI-bedrijven zijn van ons. We zouden het de US AI-revolutie moeten noemen.’

Het wordt nog spannend. Tijdens de kerstvakantie verslikte Sam Altman van OpenAI zich ongetwijfeld in zijn eggnog toen het vrijwel onbekende Chinese AI-bedrijf Deepseek zijn nieuwste AI-model voorstelde. En daarmee meteen het krachtigste opensource-AI-model ter wereld claimde, met bovendien heel wat lagere trainingskosten dan bij andere spelers op de markt. Zelfs in de kerstvakantie kreeg de AI-wapenwedloop geen break.

Geen superioriteit

Het domste wat we in Europa kunnen doen, is met dat betweterig vingertje langs de kant blijven staan. Het is hallucinant hoe we blijven denken dat wij de morele superioriteit kunnen claimen, en dat wij met onze waarden de rest van de wereld kunnen bekeren. De tijd van Europese kolonisering en missionarissen is definitief voorbij.

Het begint bij begrijpen. De informatie en duiding die wij krijgen, zowel vanuit de VS als uit China, is vaak veel te eenzijdig door een Europese lens gekleurd. Om strategisch en vooral tactisch te kunnen schakelen, moeten we ons veel beter inleven in de realiteit. 

Energie steken in ons mateloos ergeren aan Trump, of blind hopen dat Elon Musk, Zuck en Trump in een openbaring eindelijk gaan inzien hoe superieur wij Europeanen zijn, heeft geen zin. De tijd voor acute realpolitik is aangebroken. We hebben geen moment te verliezen, want 20 januari staat voor de deur. De tijd van palaveren is voorbij.