De meest onderschatte vaardigheid

Geen dag gaat voorbij of ik erger me aan een slecht geschreven tekst. Dat kan een omslachtige e-mail zijn waarvan ik geen idee heb wat de afzender precies wil. Soms is het een delicate boodschap van een manager die nietszeggend blijkt, terwijl het empathisch moest. Ik lees pitches van ondernemers waar de essentiële informatie zoek is. Ik haak af bij blogs die uitwaaieren zonder dat een pointe in zicht is. En ik worstel met mijn eigen columns, die maar niet willen zeggen wat ik voor ogen had.

Schrijven is de meest onderschatte vaardigheid in uw loopbaan. Professioneel goed schrijven is oneindig veel moeilijker dan wat u op school leert. Maar als u de kunst beheerst, geeft schrijven u een uniek competitief voordeel. Een goed geschreven tekst opent deuren van investeerders, houdt uw medewerkers aan boord tijdens een crisis of overtuigt een klant om met u in zee te gaan. Een simpele tekst kan uw carrière maken. Of het einde ervan betekenen.

Het probleem is dat we almaar slechter schrijven. E-mails, tweets of chatberichten lijken ontdaan van elementaire schrijflogica. Dat hoeft niet zo te zijn. In een digitale wereld waar TikTok en podcasts heersen, lijkt het geschreven woord voorbijgestreefd. Niets is minder waar. Tekst is overal. Online stuurt u boodschappen die vaak bedoeld zijn voor tien, honderd of duizenden lezers. In een digitale wereld is goed schrijven nog belangrijker dan in de analoge wereld. Het bereik van uw digitale boodschap is groter terwijl de kans dat u iemand vooraf persoonlijk kent kleiner is.

Misverstanden

Dat creëert een oneindig scala potentiële misverstanden en onduidelijkheden. Bij schrijftaal kunt u alleen hopen dat het idee in uw brein op dezelfde manier ontvangen wordt door het brein van die onbekende lezer. Maar alle onderzoek wijst uit dat dat niet zo is. Mensen zijn slecht in het afleiden van intenties en emoties uit geschreven tekst.

Maar schrijven kan je leren. Ik smeek u, leerkrachten, dril die schrijfvaardigheid erin. Leer aan hoe je een zorgvuldig opgebouwde tekst schrijft waarin geen woord te veel staat. Leer studenten over logica en structuur, over het juiste register en het gepaste woordritme.

Toen ik in Londen lesgaf, merkte ik een enorm verschil tussen Britse en buitenlandse studenten. Het ging niet over het verschil in Engelse woordenschat, het ging over schrijfvaardigheid. Britse studenten worden van jongs af aan gedrild in het schrijven van korte essays. Dat legt hen in het latere bedrijfsleven geen windeieren. De vaardigheid om argumenten op een heldere manier uiteen te zetten is van onschatbare waarde. Stephen Kings ‘On writing’ was mijn openbaring.

Omvergeblazen

Maakt artificiële intelligentie die schrijfvaardigheid overbodig? We werden deze week collectief omvergeblazen door de schrijfmogelijkheden van nieuwe AI-toepassingen zoals GPT-3 en ChatGPT. Automatische taalmodellen hebben een niveau bereikt dat ze niet meer onderscheidbaar maakt van menselijke teksten. Onze studenten maken er al gretig gebruik van en ze stellen het onderwijs voor een onoplosbaar plagiaatprobleem. Hoe herken je een tekst geschreven door een AI-app van een tekst geschreven door een student? Ook buiten het onderwijs worden we binnenkort overspoeld door teksten die door AI zijn geschreven. De impact zal ongezien disruptief zijn. Er wacht ons een nieuwe wereld.

Dat is een godsgeschenk voor de krasselende schrijver. Die kan nu rekenen op een app om eindelijk aanvaardbare stukjes tekst te produceren over noem maar op. Maar denk niet dat artificiële intelligentie het einde van schrijfvaardigheid inluidt. Integendeel, het loopbaanvoordeel voor de begenadigde schrijver zal alleen nog groter worden.

De geschiedenis wijst uit dat in een wereld van massaproductie mensen bereid zijn een premium te betalen voor authentiek, origineel werk. In een wereld van Apple-watches betaal je toch miljoenen euro’s voor een handgemaakt Patek Philippe-uurwerk. De voorspelbare AI-schrijfsels zullen nog meer duidelijk maken wat origineel en authentiek menselijk schrijven vermag. Het ultieme compliment over een persoonlijk gesigneerde tekst zal zijn: ‘Dit stuk kon nooit door AI geschreven zijn.’