Waar wil de Vlaamse overheid naartoe met de elektrificatie van ons wagenpark?

De Vlaamse overheid heeft zich de afgelopen jaren gepresenteerd als een voorstander van een groenere toekomst, met elektrische auto’s als hoeksteen van haar mobiliteitsbeleid. De ambitie om de CO₂-uitstoot te verminderen en de luchtkwaliteit te verbeteren leek met de opkomst van de elektrische auto tastbaar. Ondernemingen in de automobielsector, leasingbedrijven en de sector van de laadinfrastructuur namen dat signaal ter harte en investeerden fors in nieuwe technologieën en logistiek. Ze deden dat in de veronderstelling dat de Vlaamse overheid die koers zou blijven volgen.

Het nieuwe Vlaamse regeerakkoord plaatst evenwel vraagtekens bij die ambitie en bij het engagement van de overheid om echt werk te maken van een groener wagenpark. Door de afschaffing van de vrijstelling van wegenbelasting en de aankooppremie voor elektrische auto’s gaat de regering andermaal in de rem. Een eenduidige visie lijkt te ontbreken.

Vlaanderen introduceerde de premie voor elektrische auto’s voor het eerst in 2016. In 2020 werd ze afgeschaft omdat ze te weinig gebruikt werd. In 2024 kwam de Vlaamse regering opnieuw met een eenmalige premie, die nu opnieuw wordt afgeschaft.

Dat soort fluctuerend beleid maakt het moeilijk voor bedrijven om te investeren, zowel in de ontwikkeling van nieuwe technologieën als in de adoptie ervan. Om strategische investeringen te kunnen doen, moeten ondernemingen weten welke richting het beleid uitgaat. Hoe kan een leasingbedrijf met die plotselinge beleidswijzigingen nog inschatten of de vraag naar elektrische wagens zal stijgen of dalen? Hoe moeten producenten van laadinfrastructuur hun capaciteit plannen als het stimuleringsbeleid van de ene dag op de andere verandert?

Om blijvende investeringen te garanderen, moet de overheid een stabiele meerjarenstrategie aannemen die bedrijven het vertrouwen en de tijd en de ruimte geeft om aanzienlijke investeringen te doen in elektrische mobiliteit en infrastructuur. Zonder te hoeven vrezen voor een plotse ommekeer in het beleid.

Voorts is een transparante communicatie over de klimaatdoelstellingen en de mobiliteitsstrategie noodzakelijk. Halfslachtige maatregelen moeten we vermijden. Een duidelijke, coherente strategie moet aangeven hoe Vlaanderen van plan is zijn groenemobiliteitsdoelstellingen voor het volgende decennium te bereiken.

Bovendien blijven financiële stimulansen cruciaal voor de invoering van elektrische voertuigen. Hoewel die op de lange termijn lagere gebruikskosten en aanzienlijke milieuvoordelen beloven, zijn de hogere initiële kosten voor veel consumenten nog altijd een grote drempel. Het te snel afschaffen of verminderen van subsidies kan hen ontmoedigen over te stappen en kan de overgang naar een groener wagenpark vertragen. Het verlengen van subsidies of het introduceren van belastingvoordelen voor zowel nieuwe als gebruikte elektrische voertuigen, is essentieel om die kloof te overbruggen.

Oplaadinfrastructuur

Ook investeringen in oplaadinfrastructuur zijn cruciaal. Met de snelle groei van de elektrische mobiliteit moet Vlaanderen zijn oplaadnetwerk uitbreiden om aan de toekomstige vraag te voldoen. Infrastructuurleveranciers hebben een duidelijk en consistent beleidskader nodig om de oplaadcapaciteit uit te breiden in lijn met de vraag van de markt. Dat is niet alleen goed voor de gebruikers van elektrische auto’s, het verzekert de investerende bedrijven dat hun vooruitzichten op lange termijn veilig zijn.

De overgang naar elektrische mobiliteit vereist niet alleen innovatie en investeringen van de privésector, maar ook standvastige steun en sturing van de overheid. Alleen een sterk langetermijnbeleid kan Vlaanderen in de voorhoede van de groenemobiliteitsrevolutie houden.