We kunnen privacy en gezichtsherkenning verzoenen

Onlangs was er het geruststellende nieuws dat de experimenten met automatische gezichtsherkenning op Brussels Airport om juridische redenen gestaakt worden. De wet laat de opslag van de fysieke eigenschappen van gezichten niet toe.

Eerder werd in Kortrijk met veel bombarie een nieuw systeem voorgesteld dat personen kan volgen en vinden op basis van een bepaalde eigenschap. Is de politie op zoek naar iemand met een rode jas en blauwe tas, dan is het een kwestie van seconden voor het systeem dankzij de beelden van de honderden Kortrijkse camera’s de verdachte tevoorschijn tovert.

Het stadsbestuur kondigde recent aan dat het in extra camera’s investeert om alle blinde vlekken weg te werken. Criticasters werden vlug gesust. Automatische gezichtsherkenning is mogelijk met het Kortrijkse systeem, maar om juridische redenen is die optie nog uitgeschakeld.

Affaire

In beide gevallen voel je dat het een kwestie van één groot veiligheidsincident is voor de overheid in een vlaag van daadkracht de deur naar automatische gezichtsherkenning helemaal openzet. Als een oorlog tegen terrorisme zich opdringt, is privacy voor heel wat angstige kiezers snel een overbodige luxe. Dat we niet weten wie exact toegang tot camerabeelden heeft, speelt dan even geen rol.

Dat we geen idee hebben wat gebeurt als we de optie aanvinken om van iedereen te weten waar ze uithangen, lijkt nu al weinigen te storen. Velen willen vooral dat we in staat zijn met camera’s bijvoorbeeld de dader van de trieste moord op Julie Van Espen te vatten. Kom dan niet aanzetten met verheven principes over privacy. Wie niets te verbergen heeft, hoeft zich geen zorgen te maken, luidt het mantra.

Alleen is het verdomd moeilijk te weten of je niets te verbergen hebt als je niet weet wie aan de andere kant van de publieke camera toekijkt. Is het de rechercheur op zoek naar een loslopende psychopaat? Of uw buurman, een lokale politieagent, die de affaire van uw vrouw van naderbij wil opvolgen? En wat te zeggen van de talloze camera’s van privépersonen die ook lustig op het openbaar domein gericht zijn?

Versleuteling

Als het technologisch kan - automatische gezichtsherkenning is niet eens meer zo complex - is de stap om het effectief te doen snel gezet. Nu het democratisch goed gaat, lijkt een bigbrotherpolitiestaat veraf, maar je zal maar een kritische journalist in Hongarije zijn. Dan lijkt het evenwicht tussen privacy en een slagkrachtig veiligheidsapparaat plots veel relevanter. Laten we daarom privacy en camerabewaking al in balans brengen voor de optie gezichtsherkenning wordt ingeschakeld.

Net zoals het mogelijk is snel te herkennen wie wanneer op welk beeld opdook, is het perfect mogelijk die gegevens standaard te versleutelen, zodat ze voor de eigenaar van de camera onleesbaar zijn. De sleutel om de data van iemand leesbaar te maken hoort bij het gerecht, dat het pas na een overtuigende case van de politie mogelijk maakt de handel en wandel van een verdachte na te gaan. Het gerecht mag de identiteit van een persoon pas vrijgeven als die een duidelijk verdacht gedrag vertoont op camerabeelden. Tegelijk zijn sterke argumenten nodig vooraleer justitie de sleutel vrijgeeft om van een specifiek persoon na te gaan op welke camerabeelden die opdook.

Zo maken we het een ambtenaar of camera-eigenaar met een ongezonde nieuwsgierigheid onmogelijk medeburgers de bespieden. Tegelijk doen we niets af aan de kracht van de technologie om misdaden op te lossen en te voorkomen. Laat de blockchain maar voor iets anders dienen dan de speculatie met bitcoins. Als we die technologie verstandig inzetten, kunnen we alle camera’s nuttig werk laten leveren én ieders privacy garanderen.