Tax drift is voor niemand goed

Door Anton van Zantbeek, advocaat bij Rivus en professor aan Odisee Brussel. Twitter @Anton_Rivus

De tax shift-gekte heeft toegeslagen. Iedereen heeft er een mening over. Het is een echte hype. Een uitprint van de artikelen over tax shift van de laatste twee weken uit De Tijd, De Standaard en De Morgen levert een buit op van meer dan 100 bladzijden.

Maar echt genuanceerd of serieus kan je het debat niet noemen. Veelal is het een tenenkrullende verzameling halve waarheden en hele leugens. Als echte leerling-tovenaars goochelt men met cijfers, tarieven en belastingdruk. Steevast kom men tot dezelfde conclusie. De belastingdruk op vermogen moet stijgen. Tax shift is een eufemisme geworden voor meer belasting op kapitaal.

Sedert het aantreden van Di Rupo I in 2011 is kapitaal en vermogenden ‘bashen’ de nationale sport geworden. Om de zoveel maanden wordt de belasting op kapitaal dan ook effectief verhoogd. Zo ging de liquidatieboni-belasting van 10 naar 25%, werd de beurstaks bij herhaling verhoogd, de rijkentaks ingevoerd, de belasting op fondsen verveelvoudigd, de premietaks verdubbeld, de VVPR-aandelen afgeschaft, de belasting op interesten van 15 naar 25% verhoogd.

Fraude

Ook wordt vermogen en kapitaal steeds in verband gebracht met fiscale fraude of (beweerd) onethisch fiscaal gedrag. Of het nu gaat over Offshore Leaks, Luxleaks, Marc Coucke, internationale gegevensuitwisseling, fiscale regularisatie, HSBC-fraude, de Ierse Apple-ruling, FATCA, de Belgische AB Inbev-ruling, het strafonderzoek tegen UBS België of de Kaaimantaks, het is allemaal één pot nat en het wordt dan ook op één grote hoop gegooid.

Door het onophoudelijk gebash lijden vermogenden aan fiscale 'shell shock'. Volledig murw geslagen en quasi gecriminaliseerd wacht men bang zijn fiscaal lot af in de loopgraven. Het enige alternatief is het fiscale hazenpad. Verhuizen naar een redelijker land. Daarvan zien we de eerste gevolgen. Onverkoopbare villa’s ten noorden van Antwerpen, door de vlucht van de Nederbelgen.

Verdient kapitaal en vermogen het wel zo behandeld te worden? Verdient Coucke de ‘Coucke-taks’? Zijn vermogenden profiteurs die schaamteloos genieten van een fiscaal regime op de rug van de arbeider? Neen, neen en nogmaals neen.

Belastingdruk

Iedereen betaalt veel te veel belastingen in dit land. De globale belastingdruk moet naar beneden. En natuurlijk is er dan wel wat ruimte voor geschuif tussen arbeid, kapitaal, transacties, consumptie, ecologie, enzovoort. Maar dat geschuif alleen gaat de lamentabele toestand van ons land niet fundamenteel verbeteren. It’s the economy, stupid!

Kapitaal nog zwaarder belasten gaat niet helpen. De bijdrage van kapitaal is al hoog en kapitaal is samen met arbeid de brandstof van de economie. Afblijven dus. Om al helemaal tegen de huidige massahysterie en tax drift in te gaan: de belastingdruk op kapitaal moet op bepaalde punten eigenlijk omlaag. Dit is het geval voor liquidatieboni en dividenden. Dit zijn de hoogst belaste inkomsten in België. Een werknemer kan zijn pensioenkapitaal fiscaal ontvangen tegen een tarief dat tussen de 10 en 20% ligt. De ondernemer betaalt bij liquidatie meteen meer dan 50% (34% vennootschapsbelasting en 25% liquidatiebelasting). Ook voor dividenden ligt de gecombineerde belastingdruk boven de 50%. Voor niet-Belgische dividenden loopt die zelfs op tot meer dan 60%.

Hollands

Kom mij dus niet zeggen dat inkomen uit kapitaal niet belast wordt. En dan is er nog het onzalige pleidooi voor een vermogensrendementheffing 'op zijn Hollands’. Er bestaat geen onrechtvaardiger belastingsysteem. Men gaat ervan uit dat vermogen jaarlijks liefst 4% rendement oplevert. Maar dat is naiëf. Niemand maakt 4% rendement op pakweg een spaarboekje of een obligatie. Toch belasten die Nederlanders 4% rendement aan 30% (1,2% van het vermogen) terwijl het echte rendement misschien 1% is. De Nederlandse vermogensrendementheffing is een handig verpakte vermogensbelasting pur sang.

Ben ik dan de verdediger van de grote vermogens? Neen. Wel een pleitbezorger van een rustig, beredeneerd en sereen debat. Loskomen van slogans en slim ingrijpen in de fiscaliteit. En natuurlijk valt er iets te rapen bij inkomsten uit vermogen. Interest ondergaat bijvoorbeeld de laagste belastingdruk van alle inkomsten, amper 25%. Als je weet dat dividenden meteen boven de 50% belastingdruk gaan en arbeid en onroerend inkomsten progressief tot 50% gaan, weet je dat daar wat ruimte is. Maar laat dit het voorwerp zijn van een slim en sereen debat. Ondertussen moet het vermogenden en kapitaal ‘bashen’ stoppen. Pecunia non olet.