Nooit gedacht dat ik dit zou schrijven: misschien moet Europa voor de Chinezen kiezen?

2025 wordt een kanteljaar voor Europa. Kantelen we resoluut naar elektrische voertuigen, wat nefast lijkt voor onze economie, of toch naar verbrandingsmotoren, wat onze economie voor even redt maar ten koste gaat van de toekomst van mens en planeet?

Japanse, Amerikaanse en Europese autoconstructeurs hebben de visie van Tesla-oprichter Elon Musk op een elektrische toekomst jaren afgedaan als een fantasie. Een speeltje voor eco-idealisten en techmiljardairs in Silicon Valley. Maar Musk bewees zijn gelijk en ontketende een wereldwijde revolutie naar duurzame mobiliteit.

Het kan verkeren. De man die elektrische auto’s mainstream maakte, heeft zich nu verbonden aan een politieke leider die duurzaamheid wegzet als een hoax, fossiele brandstoffen nieuw leven wil inblazen en milieuvoorschriften wil ontmantelen. En de echte winnaars van de elektrische revolutie blijken niet in Silicon Valley te zitten, maar in China.

BYD, ooit een bescheiden speler, is nu de grootste producent van elektrische auto’s ter wereld. Terwijl Tesla alle krantenkoppen haalde, bouwde BYD in stilte een imperium uit. Met steun van de Chinese overheid, een robuuste infrastructuur voor massaproductie en een doordachte strategie op het gebied van duurzaamheid hebben niet alleen BYD maar ook andere Chinese merken zich opgeworpen als de onbetwiste leiders.

Mijlenver achterop

Ondertussen proberen de traditionele autofabrikanten wanhopig hun achterstand in te halen, blijven ze op te veel paarden wedden en vallen er slachtoffers. Neem Nissan, dat ooit pionierde met de elektrische auto Leaf, maar daarna de boot van de elektrificatie heeft gemist. Het resultaat? Een gedwongen fusie met Honda om het faillissement af te wenden. Twee iconische merken, samen in een poging om te overleven.

Toyota, het kroonjuweel van de Japanse auto-industrie, wedde jarenlang op hybrides - een technologie die 15 jaar geleden vooruitstrevend leek maar niet langer voldoet - en op waterstof, wat voor personenwagens almaar duidelijker een doodlopende straat blijkt te zijn. De focus op volledig elektrische voertuigen kwam te laat en die achterstand is moeilijk in te halen.

In Europa lopen BMW, Volkswagen en Mercedes - de heilige drie-eenheid van Duitse engineering - mijlenver achter op het vlak van elektrische technologie. Ondanks miljardeninvesteringen in nieuwe modellen hebben ze de snelheid van de transitie naar elektrisch rijden onderschat. Door de gemiste kansen hapert de hele economische motor van Duitsland. In de VS zijn de traditionele fabrikanten als Ford en Chrysler niet veel beter af.

Amerikaanse, Japanse en Europese merken lijken vooral terug te willen naar het verleden en vertrouwen op protectionistische maatregelen en het terugdraaien van de klimaatdoelstellingen om hun marktaandeel te beschermen. Iedereen weet dat die strategie niet duurzaam is, op economisch noch ecologisch vlak.

Wat de teloorgang van de traditionele fabrikanten nog pijnlijker maakt, is dat die niet had hoeven te gebeuren. Alle autofabrikanten hadden de kans mee te stappen in de race om de elektrische auto. De technologie was er en Musk gaf hen een blauwdruk voor succes. Maar in plaats van te innoveren, klampten ze zich vast aan oude businessmodellen en excuses. Ze negeerden bovendien de toenemende dreiging van de Chinese concurrentie.

Woke onzin

Het Chinese succes is geen toeval. Het is het resultaat van een visie die verder reikt dan kortetermijnwinst. China heeft duurzaamheid omarmd, niet zozeer als een morele verplichting, maar als een economische noodzaak. Terwijl Europese landen verstrikt raakten in politieke debatten over klimaatverandering, bouwde China de infrastructuur, fabrieken en aanvoerketens om de toekomst te domineren. En nu plukt het de vruchten.

Europa kan nu de gemakkelijke weg kiezen: blijven leunen op een vertrouwde partner als de VS. Een partner die terug wil naar de gouden jaren 60, duurzaamheid wegzet als woke onzin, die olie blijft verbranden en roet en CO₂ de lucht in blijft pompen. Een partner die zonder schaamte de huidige welvaart steelt van de volgende generaties. Die keuze voor kortetermijngemak heeft een hoge prijs: een uitgeputte planeet en een instabiele toekomst.

Veel Europese autofabrikanten hopen daarop, en met hen veel burgers die kiezen voor nostalgie en zich afzetten tegen ‘de groene kerk’. In het kielzog van Amerika draaien ook onze regeringen almaar makkelijker 180 graden en kiezen ze voor het verleden.

Mijn kleinkinderen verdienen een toekomst waarin economie en ecologie hand in hand gaan. Waarin leiderschap wordt gedreven door visie en zorg, niet door nostalgie en ontkenning. Nooit dacht ik dit te schrijven, maar Europa kan ook, misschien schoorvoetend, kiezen voor een nieuw pad: samenwerking zoeken met China, dat, hoe autoritair ook, zijn geld heeft ingezet op een groene toekomst. Een partner die welvaart wil bouwen op duurzaamheid, innovatie en verantwoordelijkheid. Een keuze die ongemakkelijk lijkt, maar die gericht is op het waarborgen van een leefbare wereld voor de generaties die na ons komen.