Maak van loonindexering één duidelijk systeem

Net voor Kerstmis werd officieel bevestigd dat de index in een van de grootste paritaire comités in België, PC 200 voor de bedienden, 3,58 procent bedroeg. De eerdere vooruitzichten hadden die indexering lager ingeschat, op 3,52 procent. Dat heeft gevolgen voor het loon en dus ook de loonkosten van 1 miljoen werknemers in België.

De index wordt bepaald in functie van de reële evolutie van het afgevlakte gezondheidsindexcijfer. De federale overheidsdienst Statbel maakte op 23 december 2024 het geactualiseerde cijfer bekend. Daarom kwam er pas toen duidelijkheid. Dat is ruiterlijk laat voor bedrijven om hun budgetten voor het komende jaar nog aan te passen.

Los van de beladen discussie of België met het systeem van automatische loonindexatie zijn internationale concurrentiepositie bemoeilijkt, blijft de vraag of het niet mogelijk is voor alle sectoren één uniform en voorspelbaar indexsysteem in te voeren. Hoewel ze allemaal een indexatiesysteem hebben, zijn er aanzienlijke verschillen tussen de sectoren. Onvoorspelbaarheid is troef. Zo moeilijk kan het toch niet zijn dat om te vormen tot één duidelijk en voorspelbaar systeem?

Wat is nu de situatie? Enkele sectoren voeren een keer per jaar een indexering door, op 1 januari. Het gaat om PC 200 (aanvullend comité voor bedienden), de horeca (PC 302), internationale handel en logistiek (PC 226), transport (PC 140.03) en voeding (PC 118 en 220). Enkele andere sectoren hadden al een indexering op 1 oktober, waaronder de warenhuizen (PC 312), de chemie en farma (PC 116/207), en de zelfstandige kleinhandel (PC 201). De bouwsector (PC 124) heeft dan weer elk kwartaal een indexering.

De meeste bedrijven vallen voor hun lonen maar onder één paritair comité, maar voor bedrijven of groepen met verschillende activiteiten is het niet uitgesloten dat ze onder verschillende paritaire comités vallen.

Een eerdere versie van de supernota van federaal formateur Bart De Wever (N-VA) voorzag dat de sociale partners tegen eind 2026 zelf met een voorstel moesten komen over de herwerking van de loonwet en het systeem van de automatische loonindexering. De vraag is of je zo lang nog moet wachten om het stelsel aan te pakken.

De komende maanden trekken de sociale partners het interprofessioneel overleg weer op gang om hopelijk een interprofessioneel akkoord voor 2025-2026 af te sluiten. Het zou goed zijn mochten ze ook dit thema agenderen. Een systeem van indexering één keer per jaar voor alle sectoren op 1 januari, waarbij het indexcijfer bijvoorbeeld al in oktober van het voorgaande jaar duidelijk is, zou voor alle bedrijven werkbaarder zijn. Bedrijven kunnen zo hun loonkosten correct budgetteren. Ook voor individuele of collectieve loononderhandelingen in de bedrijven en sectoren brengt dat meer duidelijkheid. Een win-win dus.