Kunstencentrum Vooruit heeft juridische case tegen sp.a

Woensdag maakte sp.a-voorzitter Conner Rousseau bekend dat de partij de nieuwe naam Vooruit zal dragen. De naamsverandering moet tegen eind december rond zijn. Dat nieuws valt niet in goede aarde bij het Gentse Kunstencentrum Vooruit, dat te kennen gaf het daar niet bij te laten.

Kunstencentrum Vooruit is niet alleen een gekende naam, het is sinds kort ook een ingeschreven merk. Op 29 juli diende de vzw Kunstencentrum Vooruit twee aanvragen in tot inschrijving van het woordmerk Vooruit en van het Vooruit-logo als Beneluxmerken voor diensten met betrekking tot het organiseren van beurzen, culturele activiteiten allerhande, zaalverhuur en horecadiensten.

Na jarenlang zonder ingeschreven merk te hebben gewerkt, werd die beslissing wellicht ingegeven omdat de Vooruit oor had gekregen van de op til zijnde naamswijziging van de sp.a. Volgens de sp.a zou een bespreking hebben plaatsgevonden tussen de sp.a en Kunstencentrum Vooruit.

De beslissing van de Vooruit een merk aan te vragen is een verstandige zet. Een geregistreerd merk verleent een hogere mate van bescherming en maakt het makkelijker in rechte op te treden bij inbreuken door derden.

García

Bij nazicht in de merkenregisters blijkt dat daags voordien, op 28 juli, een Spaanse fysieke persoon - Esther Gómez García -, die geen schijnbare link vertoont met de sp.a noch met Kunstencentrum Vooruit, een Europese merkaanvraag indiende voor het woordmerk Vooruit.

Het Europese merk werd aangevraagd voor verschillende diensten, waaronder ‘politieke reclamediensten’, ‘politieke opiniepeiling’, ‘aanwerving van politieke medewerkers’, ‘politieke toespraaktraining en -coaching’, ‘politiek advies’, ‘voorbereiding van regelgeving’, ‘politieke lobbydiensten’ en ‘politiek campagneadvies’, maar ook voor congressen, tentoonstellingen en culturele activiteiten.

Die vaststelling is van belang, want Europese merken zijn van toepassing in alle lidstaten van de Europese Unie, en in het merkenrecht geldt het principe dat een eerder merk voorrang heeft op een later ingediend merk.

Stroman

Dat een Spaanse dame een Nederlands woord als Uniemerk aanvraagt voor diensten die als het ware op maat geschreven zijn van de sp.a, is opmerkelijk. Het is mogelijk dat deze Spaanse dame zich als stroman heeft geleend voor de sp.a. en dat de inschrijving een pion wordt in een mogelijke juridische strijd.

We denken dat Kunstencentrum Vooruit op het eerste gezicht een verdedigbare zaak en een gegronde reden heeft om zich te verzetten tegen de nieuwe naam van de sp.a., zelfs als zou blijken dat de sp.a eerst was met het indienen van een merkaanvraag. Kunstencentrum Vooruit kan zich beroepen op een langdurig en in de betrokken middens goed bekend voorgebruik. En in het merkenrecht bestaat zoiets als een ‘depot te kwader trouw’. Daarvan is sprake als een persoon of een onderneming een merk aanvraagt terwijl die weet dat het bewuste teken al door iemand anders in gebruik is. De vraag is dan of de eerdere Europese aanvraag niet met miskenning van die regel werd ingediend. 

Opdat Kunstencentrum Vooruit de politieke partij een rechterlijk verbod kan laten opleggen om de naam Vooruit te gebruiken, moeten enkele bijkomende voorwaarden vervuld zijn. Niet alleen moeten de merken identiek of overeenstemmend zijn. Ook de activiteiten moeten dezelfde zijn of minstens soortgelijk worden bevonden. Om tot een inbreuk te kunnen besluiten, moet er verwarringsgevaar zijn.

Het is niet de eerste keer dat een politieke partij tegen het merkenrecht opbotst.  In 2017 beval een Nederlandse rechter de politieke partij Artikel 1 haar naam te wijzigen. De naam was in conflict met het eerder ingeschreven Beneluxmerk Artikel 1 door de Stichting Expertisebureau Discriminatie.

Carina Gommers, Carl De Meyer en Eva De Pauw

Merkenspecialisten advocatenkantoor Hoyng Rokh Monegier LLP te Brussel