Inclusie voor elk bedrijf

We hebben het allemaal gezien aan het begin van de coronacrisis: de ontelbare calls via onlineplatformen, waarbij kinderen, partners en huisdieren deel uitmaakten van de achtergrond. We kregen allemaal een inkijk in de levens van onze collega’s en hoe divers ze eigenlijk zijn.

Aan flexibiliteit was er geen gebrek, ook niet bij mij op kantoor. Als bij iemand het internet uitviel omdat er werken bezig waren, begrepen we dat en ging de meeting door zonder die collega. Een verslag zou nadien wel opgemaakt worden, zodat iedereen mee kon zijn. Als het lawaaierig was op de achtergrond, door de aanwezigheid van broertjes of zusjes die hun energie niet langer op school kwijt konden, maakte niemand daar een opmerking over. En toen een klant tijdens een meeting even zijn dochter moest helpen met het opstarten van haar iPad, lachten we daar even mee en zetten we nadien het gesprek voort.

We leerden rekening houden met de persoonlijke omstandigheden van een ander. Dat lijkt misschien vanzelfsprekend, maar dat was het voor corona zeker en vast niet. Onze soms rigide manier van werken werd uitgedaagd en we werden gedwongen creatief te zijn en elkaars leefwereld te leren begrijpen. Laat dat nu net zijn waar inclusie over gaat.

We hebben geleerd dat onze collega’s net als wij ook maar gewoon mensen zijn, die ten allen tijde proberen hun professionele en persoonlijke leven met elkaar te verzoenen. Waar voordien de meeste bedrijven de regels opstelden waar elke medewerker zich naar moest schikken, werd het nu pijnlijk duidelijk dat dat nooit voor iedereen een evidentie was.

Voor alleenstaande ouders zijn late vergaderingen vaak geen cadeau, voor mensen die langer dan drie uur pendelen zijn heel vroege vergaderingen dat ook niet. De mogelijkheid om thuis te werken is een voordeel voor mensen die in hun thuisomgeving de ruimte hebben om zich af te zonderen en te focussen op het werk. Wie een kleine ruimte deelt met vele anderen, verkiest waarschijnlijk eerder een fysieke werkplek elders.

In een inclusieve bedrijfscultuur staat flexibiliteit centraal. One size fits all werkt niet in een superdiverse samenleving anno 2020. Het zijn dan ook vaak de kwetsbare groepen in onze maatschappij die het moeilijk hebben met de vaste structuren in een bedrijf. En het zijn ook die mensen die dat zelden durven aan te kaarten, uit de angst voor een conflict of om simpelweg hun job te verliezen.

Maar corona heeft ons geleerd dat het ook anders kan. Opeens werd elk bedrijf gedwongen regels in vraag te stellen. Waar voordien vaker het verwijt viel dat de regels niet zomaar aangepast kunnen worden voor enkele individuen, was er nu geen andere keuze. Inclusie vereist dat verschillen tussen werknemers erkend worden en dat die verschillen ook geen belemmering mogen vormen voor hen. Iedereen heeft recht op een werkplek waar niet alleen optimale prestaties, maar ook arbeidsvreugde tot de belangrijkste streefdoelen behoren.

Daarvoor moeten we gesprekken durven aan te gaan die ons misschien een ongemakkelijk gevoel geven, maar waarvan ik hoop dat de werkgevers er nu ook echt naar zullen luisteren en handelen. Er valt niets te verliezen bij constructieve gesprekken die ertoe kunnen leiden dat mensen zich beter voelen op de werkvloer.

Het zogenaamde nieuwe normaal kan heel gemakkelijk een pre-coronaverhaal worden. We kunnen de oude structuren weer bovenhalen, opnieuw implementeren en iedereen zich er naar doen schikken. Of we kunnen echt iets leren uit deze crisis en er sterker en inclusiever uit komen. Met het oog op een toekomst waarin diversiteit en innovatie essentieel zijn, hoop ik dat we voor het laatste kiezen.

Hanan Challouki, ondernemer en expert inclusieve communicatie