In de regering ontbreekt een minister van Verspilfraude

De bedrijfsleider wiens cashflow in het rood gaat en meteen zijn aandeelhouder belt voor een kapitaalverhoging moet op staande voet ontslagen worden. Bij cashflowproblemen zoekt elke redelijke bedrijfsleider onmiddellijk naar mogelijkheden die de omzet verhogen, bij bestaande en nieuwe klanten. Tegelijk start hij een fanatieke jacht naar efficiëntieverbeteringen in alle hoeken van het bedrijf. Enkel als al die inspiratiebronnen opgedroogd zijn, mag hij of de telefoon opnemen richting aandeelhouder.  

Chocoladebedrijven gebruiken de notie ‘waste’, de som van alle chocolade die wordt weggegooid na het reinigen van machines, het vernietigen van pralines die de kwaliteitsnorm niet halen en het weggooien van voorraad die de versheidscriteria niet meer haalt. Dat percentage wordt mordicus in de gaten gehouden en moet stelselmatig dalen. Het is immers puur weggegooid geld.

Waarom mag een overheid wel ongestraft geld verkwisten? Wat geeft haar het recht haar aandeelhouder - de belastingbetaler - te bellen vooraleer ze haar interne verkwisting heeft aangepakt? De eerste reflex van deze nieuwe regering is ‘om de 1 procent rijkste Belgen een symbolische bijdrage te laten leveren in een corona-solidariteit, want wie kan daar nu iets tegen hebben?’

Wijsvinger

Wat nog net ontbreekt, is de wijsvinger dat die 1 procent die straf ook dik verdienen, alsof ze moeten boeten voor een misdaad. Risico nemen, hard werken en correct geld verdienen is geen misdaad, maar een deugd. De belastingen zijn onderweg dubbel en dik betaald. Ze vormen de financieringsbron voor de rest van de maatschappij - universiteiten, virologen, ministers en werkloosheidsuitkeringen. Overheid, stop met uzelf in stand te houden terwijl verkwistingen onder de mat worden geschoven. Stop met uw aandeelhouder lastig te vallen zolang u zelf geld weggooit.

Premier Alexander De Croo moet nu zijn liberale hart tonen. Het is prima dat mensen in zijn regering bevoegd zijn voor de sociale en de fiscale fraude. Hierbij de suggestie dat hij een ‘minister van Verspilfraude’ benoemt. Iemand die het bloeden van weggegooid geld stopt. Eerst moeten we wel de definitie juist krijgen. Wat voor de ene weggegooid geld is, zal voor de andere een steunmaatregel betekenen. Verkwisting is geld dat in structuren blijft vastzitten die geen toegevoegde waarde bieden voor burger noch bedrijf. Verkwisting is geld dat luiheid of nietsdoen beloont. Verkwisting is geld dat je zelf zou moet betalen maar waarvoor je de overheid laat opdraaien. Verkwisting houdt dure oplossingen in stand, terwijl goedkopere hetzelfde resultaat bereiken.  

De minister van Verspilfraude heeft een besparingsdoelstelling van 20 miljard euro per jaar (jaarlijks terugkerend). Dat is afgerond 5 procent van het bruto binnenlands product, wat ons in lijn zou brengen met zeer beschaafde Europese landen. Die minister denkt over politieke instellingen heen en kijkt naar het totale land. Een aantal routes die hij moet verkennen:

- Hoeveel besparen we in België als we de werkloosheidssteun eindig maken? Twee jaar lijkt meer dan genoeg.

- Welke overdadige overheidsstructuren kunnen we wegsnijden, van Senaat tot intercommunales, onderwijs- en gezondheidsadministraties, de Brusselse schandvlek van 19 gemeenten, adviesraden en consultants? Geen burger die daar slechter van wordt.

- Wat als iedereen hetzelfde basispensioen zou krijgen per gewerkt jaar? Iemand die niets meer doet, moet toch niet meer krijgen dan iemand anders die niets meer doet? 

- Durven we met de kam door onnodige bedrijfssubsidies te gaan? Hoeveel innovatiesteun is overbodig? Bedrijven moeten hun eigen innovatie financieren. Ze krijgen er ook de opbrengst van.

- Waarom blijven ambtenaren vastbenoemd en worden ze in covidtijden voluit voort betaald, terwijl mensen in de privésector vaak moeten inleveren?

-  Waarom hanteert men blinde willekeur bij de recente covidmaatregelen die restaurants onterecht straffen, terwijl men juist de covidmisbruiken moet aanpakken? De schande is dat er zo weinig kennis is over de verspreiders, terwijl er laksheid is bij het aanpakken ervan.

Hoeveel  ‘waste-bestrijding’ durft deze regering aan? Er mag geen euro belastingverhoging komen, om het even of het om bestaande of nieuwe belastingen gaat, tot men voluit is gegaan en de grote verspillingen heeft weggewerkt. 

Ja, er is behoefte aan een rechtvaardige fiscaliteit. Elke verdiende euro zou gelijk moeten worden belast. Wat is rechtvaardigheid anders? De eerste vorm van rechtvaardigheid is alles schrappen wat geen toegevoegde waarde noch toekomst biedt aan de maatschappij. Andermans geld weggooien, dat is pas een misdaad.

Ignace Van Doorselaere

Zaakvoerder 4F