Fortnite-zege zet cashkoeien van Google en Apple onder druk

'De dominostenen beginnen te vallen. Het einde van de 30 procent is in zicht.' Tim Sweeney, de CEO van de gamestudio Epic Games, kon in een interview met het persagentschap Bloomberg zijn geluk bijna niet op. Een jury schaarde zich unaniem achter de claim van het bedrijf achter de gamesensatie 'Fortnite' dat Google zich met zijn Play Store als een monopolist gedraagt.

De uitspraak is een voorlopige conclusie van een verbeten strijd tegen de appwinkels van zowel Apple als Google, die al jaren aansleept. In de appstores van Apple en Google is het externe appontwikkelaars verboden een eigen betaalsysteem te integreren. Alle betalingen moeten via Apple of Google verlopen, die vervolgens tot 30 procent van de inkomsten als commissie inhouden. Die praktijk wordt in techkringen groenlachend de 'Apple tax' en de 'Google tax' genoemd.

Veel appbouwers vinden de commissie te hoog en het systeem monopolistisch. Volgens Epic doet Google er alles aan om concurrentie tegen te gaan door de appwinkel te koppelen aan een betaaldienst en het gebruik ervan te verplichten voor appontwikkelaars. Volgens de rechter maakt Google het concurrenten onmogelijk zelf een appwinkel en een betaalsysteem te ontwikkelen voor gebruik op het mobiele besturingssysteem Android.

Epic beticht Google ervan dat het bij het ter beschikking stellen van zijn Android-besturingssysteem aan smartphoneproducenten als Samsung en LG afdwong dat de Play Store een prominente plek op het smartphonescherm krijgt. Toen Epic in 2020 zijn 'Fortnite'-app met een eigen betaalsysteem lanceerde, werd het populaire spel meteen uit de appstores van Google en Apple gegooid.

Terwijl een rechter Epic eerder in het ongelijk stelde in een soortgelijke zaak tegen Apple, krijgt het nu gelijk in zijn klacht tegen Google. Dit is een overwinning op ‘het monopolie van de Google Play Store’, juichte Sweeney op X. ‘De grote appwinkels hanteren allemaal hetzelfde tarief omdat ze geen concurrentie hebben. Maar de laatste dagen van hun commissie zijn geteld.’

Google-moeder Alphabet liet meteen weten dat het in beroep gaat. Een van de Alphabet-advocaten stelde 'dat de rechtszaak juist duidelijk heeft gemaakt dat er een hevige concurrentie is met Apple, de App Store en de appwinkels van gameconsoles'.

In januari zal de rechter bepalen wat Alphabet moet aanpassen. Dan pas zal de werkelijke impact op de internetmoloch duidelijk zijn. Maar specialisten zien, net als Sweeney, een mogelijk grote impact op het landschap van de appwinkels. Als Google in een positie komt waarbij het over tarieven moet onderhandelen in plaats van ze eenzijdig op te leggen, zal dat ook Apple onder druk zetten om van de uniforme 30 procent 'taxatie' af te stappen, luidt de redenering.

Er staat een fortuin op het spel. Het researchbedrijf Sensor Tower schat de omzet van de 'app-economie' volgend jaar op zo'n 182 miljard dollar. Volgens analisten van Wells Fargo zou Google dit jaar meer dan 10 miljard operationele winst moeten puren uit zijn cashcow. De analisten schatten dat per 5 procentpunten die van de algemene 30 procentvergoeding afgaan, Google 1,3 miljard van die winst ziet verdampen.

Het zijn niet de enige kopzorgen voor Alphabet. De Amerikaanse kartelwaakhond heeft ook een zaak tegen Google geopend omdat het illegale afspraken zou hebben gemaakt om zijn zoekmachine als standaard te gebruiken op toestellen en in internetbrowsers. Die zaak komt in het voorjaar voor.