Congo dient in België strafklacht in tegen Apple over conflictmineralen

Een team internationale advocaten van Congo beschuldigt de lokale dochterondernemingen Apple France, Apple Retail France en Apple Retail Belgium van een reeks overtredingen. De klachten werden maandag ingediend bij het openbaar ministerie in Parijs en bij de Belgische onderzoeksrechter Aurélie Dejaiffe van de Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel, meldt het persagentschap Reuters. Het gaat onder meer om het toedekken van oorlogsmisdaden en het witwassen van conflictmineralen, het verhandelen van gestolen goederen en misleidende handelspraktijken.

De Congolese bodem is rijk aan mineralen zoals tin, wolfraam en tantaal, die veelvuldig worden gebruikt in elektronica zoals smartphones, tablets en pc's. Maar door de politieke chaos in Congo is er naast een gecontroleerd circuit van mijnen ook veel artisanale mijnbouw, vaak door gewapende milities die betrokken zijn bij mensonterende praktijken.

Apple, dat via externe leveranciers aan zijn grondstoffen geraakt, zei in het verleden dat het die leveranciers altijd grondig uitpluist, en bovendien initiatieven financiert om de traceerbaarheid van mineralen te verbeteren. In documenten die de techreus vorig jaar met de Amerikaanse beurswaakhond SEC deelde, zegt hij ook dat geen van de smelterijen of raffinaderijen waarop hij een beroep doet betrokken is bij de financiering van gewapende groeperingen in de regio.

Systematisch wangedrag

Maar volgens het advocatenteam van Congo belanden witgewassen conflictmineralen vlotjes in de aanvoerketen van Apple, en is het bedrijf daardoor medeplichtig aan criminele activiteiten in het land. 'Apple weet heel goed dat zijn aanvoerketen steunt op systematisch wangedrag', staat in de Franse klacht te lezen.

Dat het advocatenteam voor Frankrijk en België koos om de klacht in te dienen, ligt naar eigen zeggen aan de aandacht voor verantwoordelijke bedrijfsvoering in de twee landen. België in het bijzonder heeft volgens de Belgische advocaat Christophe Marchand door zijn koloniale verleden een bijzondere morele schatplichtigheid aan Congo. 'België moet er alles aan doen om met gerechtelijke middelen een einde te maken aan de plunderingen', zei de advocaat aan Reuters.

In hoeverre de klacht, waarbij Congo zichzelf burgerlijke partij stelt, tot een verder proces zal leiden, moet nog blijken. Eerder dit jaar verwees een Amerikaanse rechter een gelijkaardige klacht tegen Apple, Google, Tesla, Dell en Microsoft over kinderarbeid in Congolese kobaltmijnen nog naar de prullenmand. Maar de advocaten zijn strijdvaardig. Volgens hen is de Frans-Belgische klacht nog maar 'het eerste salvo' van een breder offensief.