Geplaagd Elia krijgt miljoenensubsidies om kabels naar Denemarken verder te ontwikkelen

Elia plant de komende jaren een investeringsprogramma dat oploopt tot 30 miljard euro. Terwijl er onduidelijkheid heerst over hoe het hoogspanningsnetbedrijf aan het nodige kapitaal zal raken, komt er nu een meevaller vanuit Europa. De Europese Commissie wees een subsidiepot van 1,2 miljard euro toe voor 41 internationale energieprojecten, zoals connecties tussen elektriciteitsnetten, maar ook waterstof- en CO₂-infrastructuur. Bij de winnaars valt vooral Elia Group op. Het zit in twee projecten die samen voor 667 miljoen euro aan subsidies toegewezen krijgen.

Zo krijgt Elia samen met zijn Deense tegenhanger Energinet 21,8 miljoen euro. Ze gaan daarmee verdere detailstudies opmaken voor de onderzeese stroomkabel Triton Link om België met Denemarken te connecteren. Daarnaast haalt Elia’s Duitse dochter 50Hertz meer dan de helft van de totale subsidiepot binnen voor een ambitieus project in de Baltische Zee.

De Europese Commissie kent 645 miljoen euro toe voor het plan om het Deense Bornholm-eiland uit te bouwen tot een knooppunt op zee. Het moet worden geconnecteerd met zowel het Duitse als het Deense net. Anders dan het Belgische kunstmatige energie-eiland dat in de Noordzee wordt opgetrokken uit beton, is Bornholm een bestaand eiland. 50Hertz en Energinet willen vanaf het eiland 3 gigawatt aan windparken aansluiten, terwijl de kabels naar Denemarken en Duitsland ook zouden toelaten om onderling stroom uit te wisselen.

Elia-woordvoerster Marie-Laure Vanwanseele toont zich verheugd met de Europese steun. ‘Het toont dat Europa absoluut gelooft in een net op zee met interconnectoren tussen de verschillende landen.'

Oplopende miljardenkosten

Toch wil de steun nog niet zeggen dat beide projecten er komen. De Triton Link-kabel was voorzien om het Belgische energie-eiland te verbinden met een energie-eiland dat de Denen in de Noordzee zouden bouwen, maar beide projecten botsen op oplopende miljardenkosten.

Door de stijgende materiaalprijzen en intresten stelde Denemarken zijn plannen al meermaals uit, tot zeker 2036. Ook Elia-CEO Bernard Gustin wil de laatste fase van het Belgische Prinses Elisabeth-eiland uitstellen nu de kostenramingen zijn opgelopen tot 7,5 miljard euro in plaats van 2,2 miljard. Daardoor zouden voorlopig slechts twee in plaats van drie nieuwe windparken kunnen aantakken op het net. Ook is er nog geen infrastructuur voorzien voor de kabels richting het VK en Denemarken.

Met het geld van de EU zal nu het precieze traject voor Triton Link op zee en op land grondig worden beoordeeld en gedefinieerd, klinkt het bij Elia. ‘We zijn blij dat we samen met onze collega's van Energinet de mogelijkheid van een elektrische verbinding tussen België en Denemarken verder kunnen onderzoeken.’

Over het Bornholm-project zegt 50Hertz in een persbericht dat de Duitse en de Deense overheid eerst ‘regulatoire duidelijkheid’ moeten geven, vooraleer apparatuur besteld kan worden. Energinet en de Duitse Elia-dochter willen met andere woorden eerst weten hoe ze hun miljardeninvesteringen kunnen terugverdienen. ‘Het tekenen van de contracten is daarom uitgesteld’, klinkt het, terwijl de onderhandelingen met de Deense en Duitse overheid blijven lopen.