Colruyt en Fluxys bouwen waterstoffabriek in Zeebrugge

Vlaanderen krijgt zijn eerste fabriek om op grote schaal duurzame waterstof te maken. Colruyt  en Fluxys  zetten het licht op groen om in Zeebrugge een installatie te bouwen van 25 megawatt, vernam De Tijd. Met stroom van de windparken op zee gaan ze er waterstof produceren voor de industrie, het transport en om als groene energie te injecteren in het Belgische gasnet.

Nadat Zeebrugge in een haalbaarheidsstudie als beste locatie uit de bus is gekomen, schrijven de betrokkenen nu een aanbesteding uit om de installatie te bouwen. Als alle vergunningen rond zijn, zou de bouw midden volgend jaar starten en begin 2023 klaar zijn.

De waterstof zal worden geproduceerd in een elektrolyse-installatie. Die gebruikt grote hoeveelheden stroom om water te splitsen in enerzijds zuurstof en anderzijds waterstof. Als dat met groene stroom gebeurt, belandt geen CO2 of ander broeikasgas in de atmosfeer.

Het project in Zeebrugge draagt de naam Hyoffwind en is opgezet door een consortium van de gasnetbeheerder Fluxys, Eoly en Parkwind, respectievelijk de groenestroomleverancier en de windparkdochter van Colruyt Group. De finale investeringsbeslissing wordt na de zomer verwacht als het bouwcontract wordt toegewezen. Het zou gaan om een investering van 30 tot 35 miljoen euro.

Groen gas

Waterstof maken van groene stroom geldt als een beloftevolle technologie in de energietransitie. Elektriciteit valt moeilijk voor lange periodes op te slaan. Door er waterstof van te maken gaat een derde van de energie verloren, maar je krijgt wel een gas dat je kan opslaan. ‘We kunnen het maken in zomermaanden waarin er groene stroom in overvloed is’, zegt Laurent Remy, de woordvoerder van Fluxys. ‘Die groene waterstof kunnen we dan in het gasnet injecteren en stockeren voor in de wintermaanden als er meer energievraag is.’

Tot 2 procent waterstof kan zonder problemen in het aardgasnet gemengd worden. Consumenten kunnen het groen gas dan tegen een meerprijs kopen om thuis CO2-neutraal te verwarmen of koken.

Waterstof in de chemie

Daarnaast is het de bedoeling de waterstof te verkopen als groen alternatief voor de transportsector en aan chemiebedrijven die het gebruiken om er bijvoorbeeld kunstmest of plastics van te maken. ‘We geloven sterk in het potentieel van de waterstofeconomie’, zegt Stephan Windels, de directeur van Eoly. ‘Voor bepaalde vormen van zwaar transport en openbaar vervoer over lange afstanden kan je moeilijk overschakelen op elektrisch transport. Je zou dan enorme batterijen nodig hebben die meer dan 2 ton wegen. Waterstof is in die gevallen een goed alternatief.’

Colruyt gebruikt in zijn distributiecentra al transpaletten op waterstof, heeft zo’n 20 wagens op waterstof en na een eerste publiek waterstoftankstation wil het er binnenkort nog vier openen. Ook zullen klanten worden gezocht in de petrochemische industrie om met de groene waterstof hun productie te verduurzamen. Nu gebruikt de chemie veelal waterstof die gemaakt wordt door aardgas te splitsen. Dat is de goedkoopste manier om waterstof te produceren, maar daarbij komen grote hoeveelheden CO2 vrij in de atmosfeer.

Door de vele chemiebedrijven werd overwogen de waterstoffabriek in de Antwerpse haven te bouwen, maar Zeebrugge kwam als beste optie uit de bus. Daar komt de stroom van de offshore windparken aan land, en er is een uitgebreid gasnetwerk. Fluxys heeft in Zeebrugge zijn lng-terminal voor vloeibaar aardgas, en ook de interconnectiepijplijn naar het VK en de pijplijn vanuit de Noorse gasvelden komen er toe. Daardoor is het makkelijker om de waterstof in het gasnet te mengen. Een van de sites van Fluxys komt in aanmerking voor de elektrolyse-installatie en er is al plaats voorzien om het project uit te breiden tot 100 megawatt.

Subsidies

‘We zien dit als een eerste stap om kennis op te bouwen in een industrie met veel potentieel’, zegt Windels. ‘Er lopen al haalbaarheidsstudies voor volgende projecten en er is wereldwijde interesse om hierin mee te stappen. Er wordt veel over gesproken, maar wij zijn bij de eersten in Europa die het echt gaan doen.’

Een belangrijke horde wordt of het project overheidssteun krijgt van Vlaanderen of Europa. ‘Daarover lopen gesprekken’, zegt Windels. ‘We zien een businesscase, maar subsidies zijn daar een wezenlijk onderdeel van. Zonder overheidssteun wordt het heel moeilijk.’

Hyoffwind is het tweede Vlaamse waterstofproject in korte tijd. Eind januari maakten ook DEME, PMV en de Haven van Oostende plannen bekend om in Oostende een waterstoffabriek te bouwen. Een eerste fase van 50 megawatt zou tegen 2022 klaar zijn, al zijn er nog grote vragen over de timing en de financiering.