Meststoffenfabrikant EuroChem Antwerpen duikt in het rood

EuroChem Antwerpen, waar kunstmeststoffen worden gemaakt, is een Belgisch bedrijf met een in Zwitserland gevestigde moedergroep. Maar de onderneming is van oorsprong Russisch. Ze werd opgericht door de Russische oligarch Andrej Melnitsjenko. Dat brak EuroChem zuur op na de Russische inval in Oekraïne en de daaropvolgende sancties. De fabriek in Antwerpen lag in 2022 wekenlang stil nadat Melnitsjenko op de EU-sanctielijst was beland.

Pas nadat een verregaand controlesysteem was opgezet dat verhindert dat geld van EuroChem naar de Melnitsjenko's - zijn vrouw belandde later ook op de sanctielijst - vloeit, gaf de Belgische regering het fiat voor de herstart van de Antwerpse site, waar ruim 400 mensen werken. Maar EuroChem Antwerpen was daarmee niet immuun voor de grote schommelingen op de meststoffenmarkt die deels verstoord werd door de gevolgen van de oorlog.

Meer volume

De fabriek kon vorig jaar wel 21 procent meer meststoffen verkopen, goed voor een totaal volume van 1,87 miljoen ton. Maar de omzet zakte toch met bijna evenveel (-18%) tot 707 miljoen euro door een sterke terugval van de verkoopprijzen. Dat staat in de onlangs gepubliceerde jaarrekening. De gedaalde omzet resulteert in een operationeel verlies dat EuroChem Antwerpen onder meer als gevolg van wisselkoerseffecten niet meer kan rechttrekken.

Netto duikt het bedrijf 15,1 miljoen euro in het rood, tegenover een overschot van 2,7 miljoen een jaar eerder. Het is het eerste verlies sinds 2017. Een probleem vormt dat niet. De onderneming heeft zelfs na het boeken van dat verlies nog een eigen vermogen van een kwart miljard euro.

Beperkte impact

De impact van de sancties was vorig jaar 'zeer beperkt', zegt het bedrijf. Begin dit jaar heeft Zwitserland, in het zog van onder meer België, ook groen licht gegeven voor het voortzetten van de activiteiten. Toch wijst EuroChem erop dat overheden in meerdere landen elkaars beslissingen niet erkennen en dat contractpartijen en banken 'de samenwerking beëindigen of weigeren aan te gaan'.

Een doorlichting door een auditor die speciaal is aangesteld voor het sanctiedossier heeft volgens het bedrijf tot nu geen inbreuken op de sanctieregeling aan het licht gebracht. 'Wel werden enkele verbeterpunten geformuleerd met betrekking tot bestaande procedures van de vennootschap', staat in de toelichting bij de jaarrekening. Dat heeft onder meer geleid tot een versterking van die procedures en de aanpassing van 'andere relevante processen'.