‘Ons rusthuis moet als een groot gezin aanvoelen'

Georgette wordt 89 en op de grote slagroomtaart staat in letters van chocolade ‘Gelukkige verjaardag.’ We zijn in Sint-Rita, deel van Moerkerke, deel van Damme. Alleen Huyze Den Hoorn is als rusthuis (‘de officiële term is woonzorgcentrum, maar in Sint-Rita zegt geen mens dat’) deel van niets. Er zijn 25 bedden, 23 personeelsleden en 2 eigenaars: het koppel Hans en Lieve De Muyt. Als ’t God belieft vieren ze dit jaar twee 100-jarigen. De jongste is 66. Gerard, Mariette en Roza wonen hier al sinds Hans en Lieve op 1 april 2011 begonnen. Mag onze fotografe iedereen in beeld brengen? ‘Geen probleem’, zegt Hans. ‘GDPR-gewijs zijn we helemaal in orde.’ Ook in Sint-Rita is het dus 2019, geen zorgen. Of beter: wél zorgen, maar dan goede.

Ze lazen wat De Tijd dinsdag kopte: ‘Laatste Belgische rusthuisreus valt ook in Franse handen.’ Armonea werd voor 550 miljoen euro verkocht aan Colisée. De nieuwe groep biedt nu werk aan 18.000 personeelsleden en zorg aan 26.800 mensen. ‘De CEO van zo’n bedrijf zou wellicht net zo goed de Fnac of een staalplatenbedrijf kunnen leiden’, zegt Hans (50) in zijn kantoortje. ‘Maar er is een verschil. Wij zijn allebei verpleegkundigen, geen economische specialisten. Het financiële plaatje moet kloppen, maar de eerste jaren keerden we onszelf geen loon uit. Pas als er iets over is, kan dat. Een CEO denkt zo niet.’ Lieve, ook 50: ‘En wij leggen er ons hart in. We stonden aan de andere kant.’

‘Groot en sterk loont in ouderenzorg’, stond deze week ook in de krant. Op de gevel van Den Hoorn staat dit: ‘Klein van omvang, groot van hart.’ Het lijkt een beetje op het Gallische dorp in de Asterix-albums. Even terug naar de analyse. Daarin stond: ‘Schaalvergroting is cruciaal in een sector met lage marges. (…) Als een grote groep met 10.000 bedden een centraal order plaatst voor 100.000 pampers zal ze een lagere eenheidsprijs kunnen bedingen dan een klein onafhankelijk woonzorgcentrum.’

Eten in drie kleuren

Dit is zo’n klein onafhankelijk woonzorgcentrum, opgericht in 1994 en door Hans en Lieve overgenomen in 2011. Een rvt of rust- en verzorgingstehuis. ‘Dat is belangrijk. Een rvt is er voor zwaar hulpbehoevende ouderen. Maar de mythe dat een rusthuis een eindstation is, proberen we te doorbreken. Dat kan door onze kleinschaligheid. Dit is een grote thuis. Dat zie je aan alles.’ Ze verduidelijken: ‘Grote woonzorgcentra zitten in nieuwe gebouwen met de nieuwste domotica, maar de bewoners zijn gemiddeld 86 jaar. Dat is alsof wij naar een film over het jaar 2038 zouden kijken. Die mensen zijn niet met domotica bezig. Bij ons zijn hun kamers ingericht zoals ze het thuis hadden.’

Rondlopend zie je dat. Dertigers vinden het niet hip, maar Lieve zegt: ‘Toen we begonnen, was er een cafetaria. Ken jij een huis met een cafetaria? We hebben een tafel met een grote koffiethermos.’ De eettafel is vierkant. ‘Het eten komt niet op een dienblad, maar wordt mooi geserveerd. Op het bord liggen drie kleuren: groenten, aardappelen en vlees. (lacht) Hoe ze die kleuren mengen, bepalen ze zelf. Als er koeientong op het menu staat, vragen we hoe ze dat vroeger maakten.’

In de kamer van Georgette staan verjaardagskaartjes en een ‘Handboek voor de Puzzelaar’. Bij Cécile hangt haar trouwfoto, zo is elke dag nog een beetje die mooiste dag. Cécile (‘in december word ik 100’) kwam toen haar man Noël hier al een tijdje zat. ‘Ik zat alleen, in mijn huis in Beernem. Nu zijn we alletwee hier. Elk heeft zijn kamer, maar ik ben zo gelukkig.’ In kamer 20, bij Antoinette, ligt naast de foto van haar betreurde man een briefje. Iemand schreef op een afgescheurd strookje keukenrol: ‘Graag bodylotion meebrengen. Dank u.’ Er hangen veel schilderijtjes van Vlaamse boerenhoven en foto’s van kleinkinderen. ‘Geen enkele kamer is dezelfde.’

De vraag is: hoe doe je dat? Zo kleinschalig opboksen tegen de grote spelers. Zo overleven, denkend aan die 100.000 pampers. ‘Het idee leeft dat wij duurder moeten zijn’, zegt Hans. ‘Onze dagprijs ligt op 53,43 euro. De mythe dat de privé duurder is dan het OCMW klopt dus niet. Daar ligt het gemiddelde rond 55 euro. Er is sprake van één ligdagprijs, opgelegd door de overheid en die zou ook op 55 euro komen. Wij zitten daar nog onder. Het probleem is dat in de media vaak geen onderscheid gemaakt wordt, ook als het over wachtlijsten gaat. Ik zie getallen en bedragen, maar aan het eind gaat het over serviceflats. Dit is iets anders.’

In de prijs, sommen ze op, zitten voeding, kinebeurten, maatschappelijk werk, ergotherapie, onderhoud van de kamer, 24 op 24 uur verpleeg- en zorgkundigen, incontinentiezorg, dagelijkse animatie. De apotheek, de dokterskosten, het labo, de pedicure en het kapsalon vallen buiten de prijs. ‘Maar er komt een kapster en een pedicure. Dat wordt aangeboden.’

Grote spelers

‘Sint-Rita is de patrones van de hopeloze gevallen, wij willen het tegendeel aantonen’, zegt Hans. ‘Natuurlijk is dit een kleine kmo, maar het moet eruitzien als een gezin. En ja, de kosten zijn hoog. We proberen alles goed in te schatten.’ Waarmee hij bedoelt: natuurlijk is geld een issue. Hans en Lieve zijn ook niet doof en blind. In 2018 kwamen er zeker vier telefoons van geïnteresseerde grote spelers. Vulpia was daar een van. ‘Maar je voelt al snel dat het alleen om geld gaat.’ Dat is logisch.

Wat houdt hen tegen? Hans runt nog altijd een zelfstandige thuisverplegingspraktijk. Lieve is fulltime met Huyze Den Hoorn bezig. ‘Als iemand 17 miljoen euro geeft, zou ik wel gek zijn om het niet te doen. Maar dat gebeurt niet. Ze bieden het minimum, liefst tussen 20 en 30.000 euro per bed. Daar beginnen we niet aan.’

De marktprijs voor een rusthuisbed ligt rond die 30.000 euro. ‘Vorig jaar werd me inderdaad 35.000 euro per bed geboden. Toch heb ik het afgezegd. De prijs is één ding, maar de ‘match’ moet voor ons nog een tweede aspect hebben. Als ik een ‘voorloper’ van de CEO aan de telefoon krijg, weet ik meestal al genoeg. Als je bij een eerste contact al zo werkt, werk je hier ook zo. Wij zijn de directeurs, maar altijd zélf beschikbaar en bereikbaar. Net als Chantal, onze hoofdverpleegster. Pas als we zeker zijn dat een commerciële eigenaar dat garandeert, willen we praten.’

De taart voor Georgettes verjaardag is op en er wordt gerust. Iemand leest ‘De jongen in de koffer’ van Lene Kaaberbol en Agnete Friis. Georgettes nylonkousen liggen gewassen op haar tafeltje. Elders zie je een doos frangipanes van Lotus. Natuurlijk is er elke dag animatie. In de voormiddag wordt samen de krant gelezen (‘Het Laatste Nieuws of de Krant van West-Vlaanderen’) én besproken, er is een breinamiddag of muziek ‘uit hun jaren’. Of een uitstap naar de Carrefour met eten in de Lunch Garden. ‘Dit is geen kwestie van 100 procent, maar van 300 procent. En laten we dit ooit over, dan krijgen ze alles. Geen haar op ons hoofd dat eraan denkt CEO te worden van een groter woonzorgcentrum.’