‘Zonder crisis was dit bedrijf er misschien niet'

Jens Smeers (31) & Jo Machiels (37)

> Beginnen een brouwerij in een vierkantshoeve in Zuid-Limburg

‘Bier is nen schonen business.’ Weinigen spreken zo sappig over hun stiel als Jens Smeers, die zeven jaar het klappen van de zweep leerde bij opperbrouwer AB InBev, bij de ketels in Jupille. Meer dan een jaar na zijn vertrek daar - korte passages bij vrachtvervoerder Lineas en consultant TAG volgden - zet hij tijdens de crisis net dat in de steigers waar moloch AB InBev soms zo onder kreunt: een kleine streekbrouwerij. Standplaats: Haspengouw. ‘We willen eerst een hogegistingsbier lanceren, daarna bier op basis van fruitsoorten en andere streekproducten.'

‘We’ is Smeers en Jo Machiels, een AB InBev-kennis. Het eerste contact was er vorige zomer, de versnelling kwam er dankzij de crisis. ‘Mensen kochten lokaal en verkenden de eigen streek, het perfecte startpunt voor onze plannen.’ Lokaal en kleinschalig is het mantra. Een hoeve, met 600 vierkante meter stallen voor de brouwerij en 2 hectare weiland voor eigen hop, moet fietsers langs de Zuid-Limburgse routes verleiden tot een degustatie. Het Vlaams plan om spaarders fiscaal vriendelijk te laten investeren doet Smeers al dromen van de Vrienden van de Hopgaard. ‘Wie investeert, krijgt voorkooprecht op bier of andere voordelen.’ 

Net als veel andere ondernemers noopt de crisis Smeers continu tot bijsturen. Bij de opstart, maar ook daarna. ‘Cruciale stappen in het opstartproces, zoals afspreken met de notaris of met de boekhouder, deden we noodgedwongen via videobellen.’ Voor de zomer hoopte het duo de eerste gegadigden te lokken met een pop-upcafé, maar door de maatregelen is het niet zeker of dat kan doorgaan. Een uitdaging, maar ook een kans, vindt Smeers. ‘Het geeft ons wat tijd om erover te waken dat alles op punt staat.’ Zijn job als consultant maakt de overgang minder bruusk. ‘Die job gaf me de ruimte een potje kapitaal op te bouwen en laat me nu toe langzaam af te bouwen in functie van de brouwerij.’ 

Ann Vincent (25) 

> Maakt van hobbyproject rond kaarsen bedrijf

Als de Gentse Ann Vincent slaagt met haar bedrijf, kan ze zeggen dat de fundamenten gebouwd zijn op ‘overschotjes’. ‘Ik deed tijdens mijn studies fotografie een project rond kaarswas. Ik was gefascineerd door de vormen ervan.’ Tijdens de lockdown had Vincent, dan werkzoekende, tijd om creatief bezig te zijn met de overschot aan kaarswas van het project. Ze probeerde kaarsen in minder voor de hand liggende vormen te maken. ‘Ik boetseerde vormen in klei, goot daar silicone over en liet die hard worden, om zo tot een gietvorm te komen.’ Vincent maakt veertig pakjes gesculpteerde kaarsen. Eén Instagram-post en één dag later was ze uitverkocht. 

Ze zit sindsdien op een rollercoaster waarbij het creatieve even stilligt en het praktische alle aandacht opslorpt. Noodgedwongen, want vanop haar logeerkamer kon ze de vraag niet meer volgen. Zes winkels toonden al interesse haar waar te verkopen. ‘We zitten in de laatste fase van de onderhandelingen voor een pand waarin mijn creatieve studio kan huizen.’ Het 'lief’ helpt mee met andere praktische en financiële besognes, zoals het oprichten van een vennootschap, een webshop en verpakkingen voor de kaarsen. Tegelijk loopt de zoektocht naar geschikte ketels voor grote hoeveelheden kaarswas in de creatieve studio. 

Vincent hoedt zich ervoor het woord ‘kaarsenfabriek’ te gebruiken. ‘Ik zie mezelf niet als kaarsenmaakster, ik wil mijn fotografie later weer integreren.’ Ze zag zichzelf wel altijd als iemand die wilde ondernemen. ‘Vooral dan met de handen.’ Het is meegenomen dat ze dat kan in een activiteit die vanaf het begin rendabel was. ‘De productiekosten van één enkele kaars zijn niet zo hoog. Je kan er een hoge marge op nemen. De opstartkosten had ik al na een week terugverdiend. Onze grootste kostenpost is de creatieve studio. Daarvoor zullen we moeten lenen bij de bank.’ 

Sebastiaan Van der Velde (22) & Lukas Geluykens (23)

> Zetten tijdens hun bedrijfsstage Bazar Local op, een webshop voor lokale handelaars

Bij het uitbreken van de coronacrisis liep Sebastiaan Van der Velde stage bij AB InBev. Zijn taak? Mee marketing voeren voor Leffe en … Corona. ‘Er was weinig werk en er kwam tijd vrij. Ik wilde die nuttig invullen en begon te brainstormen met een collega-student die hetzelfde meemaakte. Konden we niet iets op poten zetten waarmee we de lokale handelaars helpen?’ Dat kon. Het kreeg de naam Bazar Local, een webshop die in eerste instantie een tiental handelaars uit de Rupelstreek - waar Van der Velde vandaan komt - kon overtuigen. 

'Zonder crisis was het bedrijf er misschien niet geweest', geeft Van der Velde grif toe. ‘Ik dacht er wel al langer over, maar zonder dit alles had ik de sprong misschien niet gewaagd.’ Bazar Local had snel tractie, omdat het inspeelde op de nood aan online lokaal shoppen. ‘We contacteerden zelf handelaars. We kregen twee soorten reacties. Ofwel hadden ze geen webshop en konden ze er een gebruiken. Ofwel hadden ze er wel al een en konden ze de extra visibiliteit gebruiken door ook bij ons te staan.’ De tentakels van Bazar Local reiken steeds verder, tot winkels in Knokke. ‘Tegen het einde van de zomer willen we naar 20 à 25 winkels.’ 

Na het opzetten van het e-commerceplatform volgt nu een spoedcursus bedrijfsvoering. ‘We rekenden tijdens de lockdown geen commissie aan. Dat was een win-win. Lokale handelaars hebben geen grote budgetten en zo konden we gemakkelijk mensen overtuigen. Nu willen we wel marges nemen op de totale verkoop van de handelaars.’ Voor het financieel plan, en andere vragen, zocht Van der Velde contact met de incubator Start it @KBC. ‘Verder groeien onder hun vleugels zou ideaal zijn.’