‘Een testament opstellen kan in principe zonder notaris. Dus een grootvader kan zonder tussenkomst van een notaris eigenhandig een testament opstellen om zijn beschikbaar deel aan zijn kleinkinderen na te laten’, zegt Margaux Dewitte, juriste van de notarisfederatie. ‘Zelf een testament opstellen zonder begeleiding van een notaris houdt risico's in. Een notarieel testament biedt wel meer waarborgen’, klinkt het. ‘Het testament is minder betwistbaar, wat nuttig is als sprake is van wettige erfgenamen (de kinderen) die voor een deel eigenlijk onterfd worden door het testament.’
Als de opsteller van een eigenhandig testament overlijdt, moet dat testament aan een notaris worden voorgelegd voor het wordt uitgevoerd. De notaris opent het testament en stelt een proces-verbaal op van de opening en de staat waarin het testament zich bevindt.
Bij een overlijden komt een notaris sowieso tussen bij de vereffening-verdeling van de erfenis. Dat komt er op neer dat de erfenis wordt verdeeld onder de erfgenamen. De notaris stelt een authentieke akte op met daarin de boedelbeschrijving van de nalatenschap en hij maakt een authentieke akte over de vereffening-verdeling van die nalatenschap.
Wordt bij de verefenning-verdeling een vastgoed verdeeld onder de erfgenamen of verkocht aan een derde, dan zal een notaris daar een authentieke akte van opmaken. Gebeurt dat via een openbare verkoop, dan moet sowieso een notaris worden ingeschakeld omdat notarissen als enigen gemachtigd zijn openbare verkopen te organiseren.
Komen de erfgenamen onderling niet tot een akkoord, dan moeten ze een vereffening-verdeling vorderen bij de rechtbank. Die zal een notaris aanstellen die dan een gerechtelijke vereffening-verdeling moet uitwerken. Die procedure is tijdrovend en kan duur zijn.
Wil een erfgenaam zijn deel in de erfenis slechts aanvaarden onder boedelbeschrijving, dan zal een notaris die aanvaarding onder voorbehoud vastleggen in een authentieke akte. Hetzelfde geldt als een erfgenaam zijn deel in de erfenis weigert.
