Sinds 10 maart 2018 is er in ons land een jaarlijkse taks op de effectenrekeningen of - kortweg - de effectentaks. Wie gemiddeld 500.000 euro of meer op effectenrekening(en) heeft, moet een belasting van 0,15 procent betalen. In uw belastingaangifte moet u niet de tegoeden op effectenrekeningen aangeven. Wel moet iedereen die meer dan één effectenrekening bij een bank, beursvennootschap of beleggingsonderneming heeft dat melden in zijn belastingaangifte. Op die manier kan de fiscus achterhalen dat u mogelijk een effectentaks moet betalen.
Dat zit zo. Als u een effectenrekening hebt van meer dan 500.000 euro bij een instelling, dan zal die de effectentaks inhouden en storten. Maar als u effectenrekeningen heeft bij meerdere instellingen van elk minder dan 500.000 euro, dan zal daar niet automatisch effectentaks op worden ingehouden. Nochtans bent u die verschuldigd als alle effectenrekeningen samen het plafond van 500.000 euro overschrijden.
Als u een voorstel van vereenvoudigde aangifte hebt ontvangen, zal u via het antwoordformulier of Tax-on-web moeten melden dat u meerdere effectenrekeningen hebt.
Hoe worden uw effectenrekeningen afgetoetst aan de grens van 500.000 euro?
De totale waarde van al uw effectenrekeningen samen wordt afgetoetst aan de grens van 500.000 euro. Hebt u een gezamenlijke effectenrekening? Er wordt gekeken naar het aandeel van elke titularis van die effectenrekening(en). Als u bijvoorbeeld met uw huwelijkspartner gezamenlijk een effectenrekening heeft met een waarde van 500.000 euro, zal elke echtgenoot geacht worden de effectenrekening aan te houden voor 250.000 euro.
De complete handleiding voor uw belastingaangifte.
De Belastinggids is op 18/05 verschenen. Bekijk hier de PDF van het magazine
Er is ook een opdeling voor bijvoorbeeld een effectenrekening waarvan het vruchtgebruik na een overlijden bij de langstlevende echtgenoot zit, terwijl de blote eigendom bij de kinderen van de overledene zit. De opdeling gebeurt dan op basis van de waarde van het vruchtgebruik en de blote eigendom.
Welke effecten komen in aanmerking voor de effectentaks?
De effecten die meetellen voor de grens van 500.000 euro én vallen onder het toepassingsgebied van de taks zijn:
- Al dan niet beursgenoteerde aandelen en certificaten daarvan.
- Al dan niet beursgenoteerde obligaties en certificaten daarvan.
- Al dan niet beursgenoteerde rechten van deelneming in gemeenschappelijke beleggingsfondsen of aandelen in beleggingsvennootschappen.
- Kasbonnen.
- Warrants.
Effecten die vrijgesteld zijn:
- Pensioenspaarfondsen.
- Levensverzekeringen van het type tak21 of tak23.
- Effecten op naam, zoals de coöperatieve aandelen van Cera, Argen-Co en CrelanCo. Er is wel een uitzondering: aandelen op een effectenrekening die vanaf 9 december 2017 zijn omgezet in aandelen op naam zijn na de omzetting nog één jaar belastbaar.
- Opties, futures en swaps.
Hoe wordt de gemiddelde waarde van de effectenrekening berekend?
Om na te gaan of de waarde van uw effectenrekening(en) 500.000 euro of meer bedraagt, wordt de waarde van uw portefeuille(s) op verschillende referentietijdstippen berekend. In principe loopt de referentieperiode van 1 oktober tot 30 september. Elke drie maanden - dus op 31 december, 31 maart, 30 juni en 30 september - wordt als het ware een foto gemaakt van uw effectenrekening(en) en wordt de waarde vastgelegd. Voor 2018 zag dat tijdschema er ietwat anders uit omdat de effectentaks pas op 10 maart in werking is getreden: de eerste referentieperiode liep slechts van 10 maart tot en met 30 september 2018. Als u bepaalde transacties uitvoert - zoals de schenking van een deel van uw effectenportefeuille - zullen bijkomende referentietijdstippen worden gecreëerd.
Van de waardes op de referentietijdstippen wordt vervolgens het gemiddelde berekend. Komt dat gemiddelde onder 500.000 euro uit, dan bent u geen belasting verschuldigd. Bedraagt het gemiddelde 500.000 euro of meer, dan wordt het hele bedrag belast tegen 0,15 procent. Op een effectenportefeuille met een gemiddelde waarde van 499.999,99 euro betaalt u geen belastingen, op een portefeuille van 500.000 euro betaalt u 750 euro.
Wat als de bank de verschuldigde effectentaks niet heeft ingehouden?
Als een Belgische bank geen effectentaks heeft ingehouden omdat u daar een effectenrekening van minder dan 500.000 euro hebt maar u de belasting wel moet betalen, dan kan u ofwel aan de banken vragen om toch de taks te innen, ofwel doet u zelf aangifte van de totale waarde van uw effectenportefeuilles. Ook als u een buitenlandse effectenrekening hebt, zal u in principe zelf moeten instaan voor de aangifte.
Dat doet u met een elektronische aangifte via het digitaal platform MyMinfin. Voor de taks verschuldigd voor de periode van 10 maart en 30 september 2018 moet u dat uiterlijk op de laatste dag voor de aangifte van de personenbelasting gedaan hebben. De effectentaks moet uiterlijk op 31 augustus 2019 betaald zijn.
Wat zijn de sancties?
De niet-aangifte, laattijdige, onnauwkeurige of onvolledige aangifte, evenals de laattijdige betaling wordt bestraft met een boete die kan gaan van 10 tot 200 procent van de verschuldigde taks, eventueel verhoogd met nalatigheidsintresten. Bij een fiscaal onderzoek kan de administratie aan de titularis van een effectenrekening ook inlichtingen vragen en bij een foutieve mededeling kan eveneens een geldboete opgelegd worden van 750 tot 1.250 euro.
Als u in de periode tussen 10 maart en 31 december 2018 titularis bent geweest van meer dan één effectenrekening, dan moet u de code 1072/2072 aankruisen. Hebt u maar één effectenrekening, dan hoeft u niets te doen. Als u meerdere effectenrekeningen heeft, zoals een effectenportefeuille bij bank A ter waarde van 450.000 euro en een effectenportefeuille bij bank B ter waarde van 350.000 euro, zal u dit dus moeten aangeven. Heeft u een pensioenspaarfonds ter waarde van 300.000 euro bij bank A en een effectenportefeuille van 300.000 euro bij bank B, dan moet u niets aangeven. Het pensioenspaarfonds wordt vrijgesteld van de effectentaks.