Ook al duurt het nog meer dan een halfjaar voor u uw volgende belastingaangifte moet indienen, toch moet u er nu al aan denken. Wie belastingverminderingen wil benutten, moet de betalingen nog voor Nieuwjaar doen. Als u tot begin 2020 wacht, dan moet u een jaar langer wachten om het voordeel in uw belastingaangifte te claimen.
Alleen voor wie geen of een laag inkomen heeft, is het niet altijd zinvol die uitgaven te doen. Een belastingvermindering betekent dat het voordeel wordt afgetrokken van de verschuldigde belasting. Wie geen, een beperkt of een vervangingsinkomen heeft en daardoor weinig of geen belastingen betaalt, dreigt het belastingvoordeel mis te lopen.
Let wel, het is niet omdat u elk jaar van de fiscus een terugbetaling krijgt dat u geen belastingen betaalt. Dat betekent alleen dat u vooraf te veel belastingen betaalde, omdat bijvoorbeeld uw werkgever te veel bedrijfsvoorheffing van uw loon inhield. Wat kunt u nu nog doen om uw belastingaangifte van volgend jaar te optimaliseren?
1. Doe aan pensioensparen
Pensioensparen heeft geen zin als u in 2019 al aandelen van uw werkgever hebt gekocht.
Het pensioensparen is dé klassieker onder de belastingvoordelen. Net zoals vorig jaar hebt u de keuze tussen twee formules. Stortingen tot 980 euro leveren een belastingvoordeel van 30 procent op, wat betekent dat u 294 euro via uw belastingaangifte recupereert. U kunt ook meer sparen: tot 1.260 euro, zij het tegen een belastingvoordeel van 25 procent. Let wel, dat lagere percentage wordt op de hele storting toegepast. Storten kan tot het einde van het jaar waarin u 64 jaar bent.
Pensioensparen heeft geen zin als u in 2019 al aandelen van uw werkgever hebt gekocht. Voor een aankoop van maximaal 780 euro aan nieuwe aandelen in de vennootschap van uw werkgever of een moederonderneming is er een belastingvermindering van 30 procent. Dat belastingvoordeel kan niet worden gecombineerd met dat voor pensioensparen.
2. Sleep de woonbonus in de wacht
De meest besproken maatregel voor volgend jaar is de afschaffing van de woonbonus in Vlaanderen. Vlamingen die vanaf 1 januari 2020 lenen voor de aankoop van hun gezinswoning krijgen geen belastingvoordeel meer. Het heeft geen zin nog snel een huis te kopen om toch de woonbonus te benutten: uw dossier zal niet meer voor Nieuwjaar afgewerkt raken.
‘Wie al een gezinswoning heeft waarvan de lening is afbetaald of bijna afbetaald, kan een wederopname van die lening doen voor een verbouwing. Doorgaans kan bij een wederopname de bestaande hypotheek worden gebruikt en is geen tussenkomst van de notaris nodig. Daardoor kan het kredietdossier wellicht nog voor Nieuwjaar afgerond worden’, zegt Jef Wellens, fiscalist bij Wolters Kluwer. Bij zo’n wederopname ontleent u een deel van het afgeloste kapitaal opnieuw. De datum van aanvaarding van het kredietaanbod geldt voor de fiscus als datum van de lening. Informeer vooraf bij uw bank of ze uw dossier tijdig kan afhandelen.
Wie al langer met een kredietdossier bezig is, moet erover waken dat de kredietakte bij de notaris nog voor Nieuwjaar wordt getekend. Het is geen probleem dat het kredietbedrag pas na Nieuwjaar wordt opgenomen of dat u pas later verhuist. ‘Omdat de lening pas aan het jaareinde afgesloten wordt, zijn er in 2019 geen of nauwelijks kapitaalaflossingen en intresten betaald. Dat is nadelig omdat er voor wie leent voor zijn eerste woning tijdens de eerste tien jaar van de lening een verhoogd fiscaal voordeel van 2.280 euro is. Om te vermijden dat het eerste jaar verloren gaat, kan de schuldsaldoverzekering via een eenmalige koopsom gefinancierd worden. Die koopsom kan de fiscale korf grotendeels vullen’, zegt Wellens. Keerzijde van de medaille is dat eventuele latere uitkeringen van de verzekering belast zullen worden.
Voor een herfinanciering of een pandwissel - ook wel hypotheekoverdracht of hypotheekruil genoemd - is er geen haast. De fiscus beschouwt die leningen als een voorzetting van de bestaande lening, waardoor u het belastingvoordeel behoudt.
3. Sla nog een voorraad diensten- en wijk-werkcheques in
Als u gehuwd of samenwonend bent, dan kan uw partner in eigen naam voor hetzelfde bedrag aan dienstencheques kopen.
Diensten- en wijk-werkcheques blijven een jaar geldig. Door nog dit jaar een voorraadje te kopen kunt u het belastingvoordeel al in uw volgende belastingaangifte vragen. Maar er is nog een extra argument: vanaf 1 januari 2020 worden de cheques de facto duurder, omdat de Vlaamse regering de belastingvermindering van 30 naar 20 procent terugbrengt. Een dienstencheque van 9 euro zal na het belastingvoordeel 7,20 euro kosten, tegenover 6,30 euro vandaag.
Houd er rekening mee dat u in 2019 tot 1.500 euro cheques met belastingvoordeel kunt kopen. Als u gehuwd of samenwonend bent, dan kan uw partner in eigen naam voor hetzelfde bedrag cheques kopen.
4. Denk aan een levensverzekering of een tweede verblijf
Hebt u geen lening van voor 2016 voor uw gezinswoning en u leende ook niet voor een tweede verblijf of investeringspand? Via het langetermijnsparen kunt u op een fiscaalvriendelijke manier extra pensioenkapitaal opbouwen. Voor stortingen tot 2.350 euro in een levensverzekering (tak21) is er een belastingvermindering van 30 procent. Ook voor Vlamingen die in 2016 of later leenden voor hun gezinswoning kan een levensverzekering fiscaal interessant zijn. ‘Het belastingvoordeel voor het federale langetermijnsparen kan worden gecumuleerd met het belastingvoordeel voor de Vlaamse woonbonus, telkens voor het maximumbedrag’, zegt Wellens. ‘Voor wie leende in 2015 leveren premiebetalingen tot 830 euro nog een belastingvoordeel op.’ Leende u als Vlaming voor uw gezinswoning voor 2015? Doorgaans zult u geen of nauwelijks belastingvoordeel meer halen uit een levensverzekering.
‘De korf van het federaal langetermijnsparen kunt u ook vullen met kapitaalaflossingen van een hypothecaire lening voor een tweede verblijf of investeringsvastgoed’, zegt Wellens.
5. Overweeg een rechtsbijstandverzekering
In uw belastingaangifte van volgend jaar kunt u voor het eerst een belastingvermindering voor een rechtsbijstandsverzekering vragen. Zo’n verzekering neemt de kosten van allerhande juridische geschillen op zich. Maar het belastingvoordeel is er niet voor eender welke premie. Zo komt het luikje rechtsbijstand dat u betaalt in uw brand- of autopolis niet in aanmerking. Het belastingvoordeel is er alleen voor aparte polissen die aan wettelijke voorwaarden voldoen.
Hebt u al langer een rechtsbijstandverzekering, dan zal die zo goed als zeker niet aan de voorwaarden voldoen. De verzekeraars hebben intussen aangepaste formules op de markt gebracht. Het belastingvoordeel is er voor premies betaald vanaf 1 september 2019. Premies tot 310 euro geven recht op een belastingvermindering van 40 procent, wat het maximale jaarvoordeel op 124 euro brengt.
6. Laat uw goed hart spreken
De eindejaarsperiode is dé tijd van het jaar om een goede daad te stellen. Voor giften aan erkende instellingen zoals het Rode Kruis, de Koning Boudewijnstichting, Kom op tegen Kanker en de Koninklijke Muntschouwburg krijgt u een belastingvermindering van 45 procent. Voorwaarde is dat u minstens 40 euro - al dan niet in één betaling - stort aan dezelfde instelling. ‘Onlinegiften kunnen al langer, maar de fiscus had bezwaar tegen giften die eerst op de rekening van een inzamelaar - zoals Facebook of via crowdfunding - werden gestort en pas daarna werden doorgestort naar een erkende instelling. Maar intussen worden ook dergelijke onlinegiften fiscaal aanvaard’, zegt Wellens.
Een andere optie is aandelen van erkende ontwikkelingsfondsen zoals Alterfin, Oikocredit en Incofin kopen. Die geven microkredieten en leveren financiële diensten aan mensen die zeer kleine ondernemingen oprichten of exploiteren in ontwikkelingslanden en geen toegang hebben tot de gangbare financiële circuits.
Wie intekent voor minstens 390 euro en maximaal 6.600 euro krijgt een belastingvermindering van 5 procent. Weet dat u de aandelen minstens vijf jaar moet bijhouden. Een bijkomende troef is dat de dividenden van ontwikkelingsfondsen onder de vrijstelling van dividenden vallen. Die kunt u sinds vorig jaar via uw belastingaangifte vragen. Voor het inkomstenjaar 2019 is dat vrijstellingsbedrag verhoogd van 640 euro tot 800 euro.
7. Leen geld uit aan een onderneming
U hebt twee opties om fiscaal voordelig geld uit te lenen aan een onderneming.
Met de win-winlening kunnen Vlamingen een kmo of een zelfstandige financieren. Voor een lening tot 50.000 euro aan een of meer kredietnemers is er een belastingvermindering van 2,5 procent op het openstaande kapitaal, wat het maximale voordeel op 1.250 euro brengt. De voorwaarde is dat het geld uiterlijk op 1 januari 2020 op het in de akte vermelde bankrekeningnummer van de kredietnemer staat.
De belastingvermindering voor startende ondernemingen en groeibedrijven is er voor alle Belgen. U kunt in 2019 maximaal 100.000 euro investeren. Afhankelijk van het type onderneming is er een belastingvermindering van 25, 30 of 45 procent.
8. Bouw extra werknemerspensioen op
Werknemers die via hun werkgever weinig of geen pensioenkapitaal opbouwen in een groepsverzekering of pensioenfonds hebben sinds maart een extra mogelijkheid: het Vrij Aanvullend Pensioen voor Werknemers (VAPW). Daarmee kunt u uw werkgever vragen maandelijks een deel van uw nettoloon aan een verzekeraar of pensioeninstelling naar keuze door te storten. Voor de stortingen is er een belastingvermindering van 30 procent. ‘De stortingen mogen niet meer bedragen dan 3 procent van de referentiebezoldiging van 2017, met een minimum van 1.600 euro voor bezoldigingen van 53.333 euro of minder’, zegt Wellens. De referentiebezoldiging is het brutojaarsalaris dat aan socialezekerheidsbijdragen is onderworpen. Eventuele stortingen in een groepsverzekering of pensioenfonds van de werkgever worden in mindering gebracht.
Op de gestorte premies wordt een premietaks van 4,4 procent ingehouden en ook op het moment van de uitbetaling zijn er inhoudingen. ‘Door die parafiscale lasten heeft het weinig zin om een VAPW-plan af te sluiten als je bijvoorbeeld nog geen bijdrage betaalt in het gewone pensioensparen’, zegt Wellens.
Een analoog belastingvoordeel is er sinds vorig jaar voor zelfstandigen zonder vennootschap: de pensioenovereenkomst voor zelfstandigen of POZ.
