'Hoopgevende data voor virusremmer Gilead'

Een ziekenhuis in Chicago boekt in de eerste behandelingen van coronapatiënten beloftevolle resultaten met remdesivir, de virusremmer van Gilead Sciences . Bijna alle behandelde patiënten boekten snel een verbetering in koorts en ademhaling en konden na minder dan een week het ziekenhuis verlaten. 

Bij de studie aan de University of Chicago waren 125 patiënten betrokken, waarvan 113 met ernstige symptomen. 'Van zodra we de behandeling starten, zien we de koortscurves zakken. En sommige patiënten die aan een beademingstoestel lagen, konden we na één dag al afkoppelen. Het beste nieuws is dat de meeste patiënten het ziekenhuis al mochten verlaten. Slechts twee patiënten zijn overleden', aldus de behandelende arts Kathleen Mullane. Ze maakte de commentaren in een interne video voor kaderleden van het universitair ziekenhuis.

Die videoboodschap kwam uiteindelijk ook terecht bij Stat, een onlinenieuwssite gespecialiseerd in medische berichtgeving. De site werd in 2015 gelanceerd met fondsen van John Henry, de miljardair die ook eigenaar is van de krant Boston Globe en de sportteams Boston Red Sox (honkbal) en Liverpool FC (voetbal). Initieel vooral bedoeld om de belangrijke biotechsector in en rond Boston te coveren, schrijft Stat via onderzoeksjournaliste Helen Branswell al sinds de jaarwisseling over de Covid-19-crisis. Het nieuws over Gilead heeft zijn reputatie nog fors versterkt. 

Ebola

Remdesivir staat al sinds begin februari, toen het virus nog vooral een Chinese crisis leek, op de radar als potentieel een van de meest beloftevolle middelen in het hele wapenarsenaal om tegen het Covid-19-virus te vechten. Het experimenteel middel werd ontwikkeld als virusremmer tegen ebola, maar voldeed niet aan de verwachtingen. 

Op Wall Street is sinds de eerste berichten over remdesivir de beurswaarde van Gilead met zo'n 15 miljard dollar gestegen, tot bijna 100 miljard dollar nu. Terwijl Wall Street dit jaar in de greep was van een zware verkoopgolf, zit Gilead op 18 procent winst (zie grafiek). Donderdagavond steeg het aandeel nog eens 16 procent in de nabeurshandel. 

'In deze fase kunnen we alleen maar zeggen dat we uitkijken naar de resultaten van de lopende studies', beperkt Gilead zelf de commentaar.

De resultaten die lekten uit Chicago zijn namelijk maar een klein deeltje in een veel grotere studie, waar wereldwijd meer dan 150 ziekenhuizen en medische centra bij betrokken zijn. Gilead recruteert daarvoor 4.000 patiënten, waarvan 2.600 zwaar zieken en 1.400 patiënten met mildere symptomen. Gilead zal later deze maand zelf een eerste stand van zaken geven, op basis van 400 behandelde patiënten. 

Een eerder opgestarte studie in Wuhan, het epicentrum van de mondiale crisis, werd intussen stopgezet. Ironisch genoeg omdat China te succesvol was in het indammen van het virus, waardoor er onvoldoende patiënten bleken te zijn.  

Hoewel de resultaten in Chicago hoop geven, is het te voorbarig om degelijke conclusies te trekken. Zelfs Mullane geeft dat toe. 'Dat is altijd moeilijk', zegt ze. Dat is onder meer te wijten aan een gebrek aan vergelijkingsbasis en het ontbreken van een placebogroep in de studie met de zwaar zieken. Voor grondige conlusies is het wachten op het bredere plaatje met duizenden patiënten. 

Productie opdrijven

De virusremmer van Gilead maakt ook deel uit van een grootschalige, Europese studie die de Belg Herman Goossens aan het opzetten is. De professor van Universiteit Antwerpen, gaat verspreid over 4.000 patiënten vier interessante therapieën evalueren, tegenover een placebo.

Stuk voor stuk gaat het om therapieën die in labo’s, bij dierenproeven of in ziekenhuizen al interessante resultaten hebben opgeleverd. Het betreft Remdesivir, maar ook hydroxychloroquine, een medicijn tegen malaria, reumatoïde artritis en lupus. Ten slotte is er het HIV-medicijn Kaletra (AbbVie), al dan niet in combinatie met interferon (Merck), een stof die interageert met het immuunsysteem. Gilead heeft zijn steun aan de studie van Goossens toegezegd, en zal de nodige dosissen Remdesivir leveren. 

Inmiddels is Gilead de productie van Remdesivir aan het opschalen, nog voor de resultaten van alles studies bekend zijn. De bedoeling is tegen eind mei al 1,5 miljoen dosissen in voorraad te hebben waarmee minstens 140.000 patiënten - afhankelijk van het aantal dagen behandeling - geholpen kunnen worden.

Nu al wordt Remdesivir - ook buiten de klinische studies - in ziekenhuizen ingezet, maar enkel voor de allerziekste patiënten in het kader van 'compassionate use'. In België kunnen volgens die richtlijn 40 patiënten per week een behandeling krijgen.