FSMA: 'Kapitaalverlies op tak21-verzekering is mogelijk'

Een tak21-product is een spaarverzekering die populair is bij spaarders die geen verlies willen lijden op het geïnvesteerde kapitaal. Het rendement van zo'n levensverzekering is gelijk aan de som van de gegarandeerde rente en de niet-gegarandeerde winstdeelname min de kosten.

'Tak21-verzekeringen kunnen als gevolg van de eraan verbonden kosten en de huidige lage rente op vervaldag een negatief rendement hebben', waarschuwt de FSMA in een persbericht. 'De FSMA roept de consumenten op aandachtig te zijn.' Het uitstaand bedrag aan individuele tak21-producten bedraagt iets meer dan 100 miljard euro, blijkt uit cijfers van Assuralia, de koepel van de verzekeraars.

Bij veel tak21-producten bedraagt de gegarandeerde rente nu 0 procent, omdat de marktrente zeer laag is. Het positieve rendement van een tak21-product hangt dus af van de mogelijke winstdeelname, maar die staat onder druk. In principe kan de gegarandeerde rente negatief zijn. Maar de FSMA merkt op dat er volgens haar informatie geen verzekeraars zijn die een negatieve rente garanderen.

Kosten

Bovendien zijn aan zo’n verzekering kosten verbonden. Het gaat om eenmalige instapkosten, eventuele uitstapkosten en ook terugkerende kosten zoals beheerskosten.

Daarnaast zijn er veelal nog bepaalde taksen en heffingen verschuldigd. Spaarders betalen bij de aankoop een taks van 2 procent. De rente is pas vrijgesteld van roerende voorheffing als de spaarder de levensverzekering meer dan acht jaar aanhoudt.

'De FSMA heeft vastgesteld dat heel wat tak21-producten die in België gecommercialiseerd worden de jongste jaren relatief weinig rendement bieden. Het risico van kapitaalverlies is het grootst als het tak21-product onvoldoende lang wordt aangehouden. Daardoor kunnen de (soms hoge) instapkosten en de eventuele uitstapkosten niet worden ‘afgeschreven’ over een voldoende lange looptijd.'

De FSMA heeft de verzekeringssector erop gewezen dat de documenten en publiciteit voor tak21-verzekeringen de eventuele risico's op kapitaalverlies duidelijk moeten vermelden. Ook termen als 'kapitaalgarantie' of 'behoud van het kapitaal' moeten in de communicatie mogelijk genuanceerd worden. De FSMA waakt hier ook over wanneer ze de publiciteit voor tak21-verzekeringen controleert.

Naar negatieve rente?

Sommige verzekeraars hebben al gesproken over een negatieve gegarandeerde rente, zegt een waarnemer. 'Ik heb daar nog nooit over gehoord', signaleert Wauthier Robyns, de woordvoerder van Assuralia. Marktleider AG Insurance, Ethias en KBC laten weten dat een negatieve gegarandeerde rente niet aan de orde is.

'De kosten zijn inderdaad van groot belang voor de consument', zegt Robyns. 'De consument moet de nodige informatie krijgen. Anderzijds blijft een tak21-contract een veilig product.'

Robyns merkt op dat veel verzekeraars slechts een nulrente waarborgen om meer vrijheid te hebben in hun beleggingsbeleid en winstdeelname mogelijk te maken. 'Verzekeraars streven naar een winstdeelname, maar die is niet gewaarborgd.'