Petra Meekers (Sipef): 'Nog twee à drie jaar investeren, en daarna gaan we oogsten'

Met ruim 22.000 personeelsleden is Sipef een van de grootste werkgevers op de Brusselse beurs. Al huizen slechts enkele tientallen van hen op het Belgische hoofdkwartier, het kasteel Calesberg in Schoten. De rest werkt op de bananenplantages in Ivoorkust, maar vooral op de palmolieplantages in het Indonesische Sumatra en in Papoea-Nieuw-Guinea. Voor palmolie is Sipef, dat de vruchten teelt en verwerkt tot olie, een middelgrote speler.

De Nederlandse Petra Meekers nam in september het roer over van oudgediende François Van Hoydonck. De experte in tropische landbouw zet in op de productie van verbeterde, duurzame olie en de uitbreiding van het areaal. Dat moet de omzet en de winst sterk opdrijven. Maar zoals het met een langzaam groeiende boom gaat: er is geduld voor nodig.

Nieuwe plantages aanleggen is door de strengere milieuregels erg moeilijk. Hoe wil Sipef nog groeien en aandeelhouderswaarde creëren?

Petra Meekers: ‘Wij gaan zeker nog groeien. In de eerste plaats kunnen we rond onze locaties nog meer kleine, omringende boeren aan ons binden, of kleinere arealen kopen die aan onze sites grenzen. We hanteren daar strenge criteria: de stukken land moeten duurzaam te ontwikkelen zijn. Er mag geen bos op staan of het mag geen veengrond zijn, want we telen uitsluitend duurzame palmolie. We kijken naar graslanden of ‘brownfields’: land dat al ontwikkeld is voor andere teelten die we kunnen vervangen door oliepalmen.’

Het doel was ooit 100.000 hectare. Blijft dat realistisch?

Meekers: ‘Op lange termijn wel. We zitten nu aan 85.000 hectare, waaronder 1.300 voor bananen. Groei komt er echter niet alleen door meer land aan te snijden. We willen een hoogwaardiger rol spelen in de toeleveringsketen. Daarom zetten we in op kwalitatievere olie, met minder vervuilende stoffen. We hebben net een proefproject met een partner gedaan door een soort wasserij voor palmolie in een van onze fabrieken te installeren. Dat is een succes: de eerste 18.000 ton zijn de deur uit. Veel klanten, zeker uit de voedingsindustrie, zijn bereid meer te betalen voor een duurzaam, traceerbaar en kwalitatiever product.'

'De verkoop aan raffinagebedrijven blijft essentieel in ons proces. Maar we willen meer samenwerken met partners die onze olie directer naar de eindklant brengen. Via zulke strategische partnerships kunnen we beter inspelen op de behoeften van de klant en onze positie in de keten versterken. Dat proces is volop aan de gang en moet tot hogere marges leiden.'

Jullie zijn recent uit rubber en bloemen gestapt. Zijn andere teelten een optie?

Meekers: ‘Schaalgrootte is belangrijk in tropische landbouw. Onze onderzoeksafdeling focust op palmolie, onder meer met de ontwikkeling van zaden die meer rendement opleveren. De commerciële uitrol ervan zal pas in 2029 gebeuren. Daar zit onze groei. Ook in bananen willen we nog uitbreiden. Een nieuwe teelt is altijd mogelijk. Maar zonder schaalgrootte moet je er niet aan beginnen.’

Is het een optie om in meer landen actief te worden?

Meekers: ‘We bekijken dat. Onder meer in Latijns-Amerika zijn er goede gronden voor oliepalmen. Met Sumatra en Papoea-Nieuw-Guinea hebben we al een goede spreiding. Beide gebieden wisselen elkaar goed af in hun productiepieken. Al gaat dat momenteel niet op. Eind vorig jaar was er de vulkaanuitbarsting in Papoea-Nieuw-Guinea, die samenviel met de gevolgen van een droger seizoen in Sumatra vorig jaar (in het derde kwartaal zakte de productie 14,4 procent, red.).’

De vulkaan Ulawun barstte uit in 2019 en in 2023, met flinke beschadigingen voor jullie plantage vlakbij. Dreigt dat geen terugkerende miserie te worden? Zou het niet beter zijn die te verkopen?

Meekers: ‘We zitten al 40 jaar in die Ring of Fire, om Johnny Cash te citeren. Volgens seismologische metingen is de druk nu weg. Hopelijk kan de Ulawun weer tientallen jaren rusten. Moet je daarom verkopen? Nee! We zijn een belangrijke speler in de economische en sociale ontwikkeling in de regio. Bovendien is het een fantastische productielocatie met de beste grond ter wereld. We willen daar nog een paar duizend hectare duurzaam ontwikkelen, samen met de kleine boeren. We hebben er ook een eigen haven, vanwaar we direct de Europese klanten kunnen bedienen.’

Heeft Sipef last van de klimaatverandering?

Meekers: ‘Niet echt. We zien wel de regenpatronen in Azië wat veranderen. Vroeger kon je je klok gelijkzetten op de start van het regenseizoen in oktober. Nu kan dat langer duren, maar er valt nog steeds voldoende regen. Onze onderzoeksafdeling speelt al in op toekomstige drogere periodes door zaden te ontwikkelen die minder water nodig hebben. En in Papoea-Nieuw-Guinea verhogen we onze havendijk.’

Sommige makers van pralines of choco promoten hun producten met de slogan ‘zonder palmolie’. Weegt die negatieve perceptie op de activiteiten?

Meekers: ‘Die discussie speelt al de hele 24 jaar sinds ik in het vak zit, waaronder de acht jaar dat ik zelf op een plantage in Papoea-Nieuw-Guinea heb gewoond. Je hebt veel goede producenten. Helaas ook spelers die het niet zo nauw nemen en plantages aanleggen in primair bos (met weinig of geen sporen van menselijk ingrijpen, red.), vooral in het Amazonegebied. In Indonesië is dat verminderd omdat er een moratorium op is. Wij produceren enkel volgens de regels van de Rondetafel voor Duurzame Palmolie. Er is geen enkele reden waarom een bedrijf die niet in zijn producten zou willen. Palmolie levert van alle plantaardige oliën het meest op per hectare, belangrijk om de groeiende bevolking te voeden.’

Met 1.330 dollar per ton noteert palmolie op het hoogste peil in meer dan twee jaar. Is dat houdbaar?

Meekers: ‘Vorige week had ik daar een beter antwoord op kunnen geven. Met Donald Trump in het Witte Huis is er meer onzekerheid over biodiesel (waar plantaardige olie in zit, red.) of de handelsstromen. Over het algemeen blijft de vraag hoog, terwijl de productie tegenvalt. Dat is tijdelijk. In Indonesië valt nu meer regen, wat goed is voor de oogsten volgend jaar. We verwachten ook meer sojaproductie (een concurrerende grondstof, red.) in de wereld. Daarom denken we dat de prijs wat zal zakken, al zien we die niet onder 1.000 dollar duiken.’

Sipef investeerde de voorbije jaren fors. Blijft dat duren?

Meekers: ‘In Zuid-Sumatra hebben we 29.000 hectare aangeplant. Daar gaan we stilaan de eerste vruchten en cashflows van plukken. Maar we zijn niet klaar. We hebben nog twee à drie jaar van ons investeringsplan af te ronden, onder meer voor een fabriek en aanplantingen. 10 à 15 miljoen is voor het afronden van het opwaarderingsproces van onze olie. De afgelopen jaren investeerden we zo’n 110 miljoen dollar per jaar. Dat zal niet meteen zakken. Daarna - zonder uitzonderlijke investeringen - zal de helft volstaan.’

‘We gaan wel meer cashflows realiseren. Tegen 2030 willen we als gevolg van de lagere investeringen en de hogere productie 164 miljoen dollar vrije cashflow halen, rekening houdend met een historisch hoge prijs van 1.000 dollar per ton (tegenover 6 miljoen in 2023, red.)’

Sipef is zo goed als schuldenvrij. Gaat groeien niet sneller door een sectorgenoot over te nemen?

Meekers: ‘Ik sluit dat niet uit. We kunnen synergieën vinden met andere bedrijven. Op korte termijn is het afwerken van ons investeringsprogramma de prioriteit.’

Jullie voorspellen een winst van 60 à 70 miljoen dollar dit jaar. Kan u die prognose nu het jaareinde nadert en de palmolieprijs hoge toppen scheert niet verfijnen?

Meekers: ‘Niet nodig. We zitten in die vork, en meer in het midden ervan.’

De voorbije vijf jaar bleef de beurskoers stabiel. Kan u meer aandeelhouderswaarde creëren door het dividend te verhogen of aandelen in te kopen?

Meekers: ‘De komende twee à drie jaar hebben we onze cash nog nodig om te investeren. Ik hoop wel dat de beurs onze groei en de meerwaarde die we daardoor creëren uiteindelijk zal belonen. Er zitten voor beleggers interessante tijden aan te komen.’

Volgende aflevering op 5 december: Johan Thijs (KBC)