Doek quota voor vrouwen in raden van bestuur op

Christina Foerster (Brussels Airlines) is een top-CEO: strategisch scherp, menselijk, authentiek en inspirerend. Isabel Baert (directie Neuhaus) is jonger, maar uit hetzelfde hout gesneden en ze zit op schema naar de top. Geen van beiden had quota nodig om door te breken. Daarvoor hadden ze hun persoonlijkheid, attitude en competentie. Naast die twee topdames zijn er duizenden andere getalenteerde vrouwen die er staan of zullen geraken.

Quota die raden van bestuur voor minstens een derde uit vrouwen moeten doen bestaan, moeten verdwijnen uit codes. Quota zijn een belediging voor talloze getalenteerde en geëngageerde mensen uit minderheidsgroepen. Die willen hun job niet door een duwtje in de rug. Stel je voor dat collega’s vermoeden dat je op je post zit omdat je kunstmatig gekatapulteerd werd. Wat doet dat met je trots? Verhoogt dat het respect? Quota hypothekeren de essentie: het beste team voor de opdracht op het veld.

Misschien bestaat dat team voor 80 procent uit moslims voor een groeiroute in het Midden-Oosten of voor 60 procent uit vrouwen in de lingeriesector. We moeten vertrouwen hebben in de leiding die de juiste groep samenstelt om de opdracht te volbrengen.

Er is een tijd geweest waarin de verdienste van een bedrijf werd beoordeeld op de essentie: organische omzetgroei, strategie, free cash flow, klantencultuur, motivatie, relevante innovatie, de kwaliteit van de aandeelhouders en het management.

Toen kwam de CCC-alliantie - codes, comités, consultants - die mordicus ondernemingen naar een nieuwe essentie wilde ‘emanciperen’: duurzaamheid, gedefinieerd als de zorg voor de diversiteit, milieubewustzijn en een brede verantwoordelijkheid voor de wereld. Er kwamen codes die monitoring en uitgebreide rapportering behoefden. Jaarverslagen van beursgenoteerde bedrijven werden lijviger, de rapporteringskosten namen toe, er werden rankings gepubliceerd. Worden beursgenoteerde bedrijven daardoor beter gerund? Twijfelachtig.

De zorg voor de wereld is belangrijk, maar moet gebeuren vanuit overtuiging of de druk van klanten en intern talent, nooit omdat ze mooi oogt in een duurzaamheidsverslag. We worden hierin versteend door juristen. Ze maken ons bang en we dekken ons in. Het lijkt belangrijker het verslag correct te verwoorden dan een juiste beslissing te nemen. Maak gerust een fout tegen het gezond verstand, als je maar de code respecteert bij het maken van de blunder.

Diversiteit in de raad van bestuur of op de werkvloer is niet authentieker omdat ze wordt gecodeerd of gerapporteerd. We hebben minder codes en wetten nodig die ons vertellen wat goed en slecht is.

Met een knipoog geef ik hier mijn code van ‘simplicity and common sense’.

1. Maak directiecomités zo veel mogelijk juridisch aansprakelijk. Raden van bestuur komen toch te laat als het misgaat. Directiecomités staan in het veld.

2. Benoem niet meer dan zes mensen in de raad van bestuur. Ze moeten de tijd nemen om het bedrijf te begrijpen. Minder volk betekent minder profileringsdrang.

3. Organiseer hoogstens vijf raden van bestuur per jaar. Het management moet zich met business bezighouden, niet met rapportering.

4. Benoem een goede voorzitter, die de zaken voorbereidt, mensen aanvoelt, en ‘ja’ of ‘neen’ afdwingt in de vergadering.

5. Leg jezelf nooit quota op. Baseer je in de zoektocht naar de beste mensen voor je team en raad van bestuur op kennis en attitude, zonder discriminatie of rem op talent. Als dat leidt tot de aanwezigheid van meerdere culturele achtergronden of genders, des te beter.

6. Begin met 5 KPI’s (key performance indicators): klantentevredenheid, marktaandeel, innovatie, free cash flow, organische omzetgroei. Dat is wellicht voldoende.

7. Wees correct voor leveranciers, respecteer de werking van je ondernemingsraad, betaal op tijd je rekeningen, leef de milieuwetgeving na, heb het beste voor met de wereld, betaal correct belastingen en steek je tijd niet overmatig in het rapporteren van alles wat je doet. Laat je leiden door je overtuiging en je business.

We moeten terug naar authenticiteit en inhoud. Codeerders, consultants, comités, verkies kwaliteit boven quota.