Wat is de balans van Londen 2012?

Waren deze Spelen een sportieve hoogvlieger? Om het met een plaat van de over het Kanaal populaire rockband The Kills te zeggen: No wow.

Usain Bolt deed zijn kunstje van vier jaar geleden in Peking op de 100 en 200 meter nog eens over, er was het fantastische wereldrecord op de 800 meter van de Keniaan David Rudisha en Michael Phelps kroonde zich tot meest gelauwerde Olympiër aller tijden. Die laatste heeft dankzij zijn vier gouden en twee zilveren medailles van Londen nu 22 plakken in de trofeeënkast hangen.

Phelps – acht keer goud in Peking – en bij uitbreiding Londen 2012 hadden last van hetzelfde euvel: een gebrek aan absolute topvorm. Veelzeggend is de overdreven aandacht voor het vrouwenbeachvolley. En nee, die viel absoluut niet te verklaren door de sportieve prestaties in het zand.

Voor de Belgen was Londen 2012 ook al geen grand cru. Met twee bronzen en één zilveren medaille oogt de Belgische balans mager, zeker in vergelijking met andere kleine Europese landen. Nederland (16 miljoen inwoners) won 20 medailles, Hongarije (10 miljoen ) 17 en Denemarken (5,5 miljoen) 9.

Die benchmark is reden genoeg om het topsportbeleid in ons land grondig in vraag te stellen. Het buitenlandse voorbeeld leert dat kleine landen scoren met een concentratie aan middelen en kennis in een focusgroep van prioritaire sporten. In het Belgische geregionaliseerde sportlandschap zitten beleid, kennis en middelen verspreid over de drie gemeenschappen.

Toch zijn er sprankels van hoop. De aanwezigheid van de twee hockeyploegen, de min of meer aansluiting met de wereldtop van onze zwemmers en de vierde plaats van tienkamper Hans Van Alphen zijn knappe prestaties voor een klein topsportland.

Binnen een breder kader is het opvallend dat de Amerikanen opnieuw de hegemonie overnemen van China. In eigen land wonnen de Chinezen vier jaar geleden voor het eerst in de geschiedenis meer gouden medailles dan de VS. Dit keer winnen de Amerikanen opnieuw meer gouden en aantal medailles dan hun nieuwe geopolitieke rivaal.

Het nummer drie van de medaillespiegel, Groot-Brittannië, profiteerde met 62 medailles flink van het thuisvoordeel. De Britten - vooraf erg sceptisch over de Spelen in eigen land – leefden bijna drie weken lang op een roze, patriottische wolk.

Wat een contrast met het ‘Ill fares the land’- gevoel van precies een jaar geleden, toen plunderende jongeren Londen en andere steden in lichterlaaie zetten. Met de komst van de Spelen zijn de stijgende armoede en werkloosheid verre van opgelost, maar het voelde voor de Britten duidelijk heerlijk om nog eens in een optimistisch land rond te lopen. Het was tijd, na vijf jaar van constante crisis.