Pruiken, plaksnorren en Strauss op repeat in 'Fledermaus Forever'

‘Zitten jullie hier nu weer?’ Actrice Marjan De Schutter richt zich voor het nog gesloten theaterdoek tot het publiek. ‘Jullie hebben dit stuk al gezien, hoor.’

Met ‘dit stuk’ doelt ze op ‘Die Fledermaus’, een klassieke operette van de Oostenrijkse componist Johann Strauss II. Traditiegetrouw wordt de klucht jaarlijks opgevoerd op oudejaarsavond. Komische personages komen samen op een in champagne gedrenkt feest en gaandeweg nemen misverstanden, jaloezie en bedrog de overhand.  

Toch is kennis van dat stuk niet nodig voor ‘Fledermaus Forever’, de bewerking van Muziektheater Transparant, Les Âmes Perdues en regisseur Tom Goossens. Voor het begin van de voorstelling geeft het gezelschap, uniform gekleed in burleske kostuums met jarretelles, mee dat het acht verschillende versies van ‘Die Fledermaus’ na elkaar zal spelen. De rollen, plaksnorren en pruiken worden ter plekke verdeeld en het doek gaat opzij voor de eerste versie.

Wat volgt is een grotesk blijspel met komische personages en slapstick, dat door rijmende dialogen en zang een royale scheut lachwekkende pathetiek krijgt. Het is een knipoog naar en een pastiche op het operettegenre. Livemuziek van piano, cello en accordeon brengt Strauss II op een eigenzinnige manier tot leven, met geslaagde arrangementen van Les Âmes Perdues. In ruim anderhalf uur krijgt het publiek de acht versies met evenveel verschillende perspectieven voorgeschoteld. Telkens is zogenaamd een jaar verstreken.

Onder de komische oppervlakte lijkt de voorstelling een diepere laag te willen aanboren. Met elke nieuwe 'Fledermaus'-versie wordt de tristesse voelbaarder van de spelers die aan hetzelfde blijven vastklampen, ook al verstrijkt de tijd. Gaandeweg krijg het publiek inzage in de coulissen en in de hoofden van de acteurs. Waarom blijven sommigen krampachtig in herhaling vallen, terwijl anderen hun geluk in de prestigieuze Weense Staatsopera zoeken?

Het is inventief om die vraag op te werpen via een loop aan soms hilarische ‘Die Fledermaus’-perspectieven. Alleen blijkt het huwelijk tussen kolderieke slapstick en existentiële vragen even ingewikkeld als dat tussen Eisenstein en Rosalinde uit het stuk. De lach loert onophoudelijk om de hoek, wat het moeilijk maakt de zielenroerselen van de personages serieus te nemen. Het maakt van 'Fledermaus Forever' complexloos, entertainend theater met een aanstekelijke soundtrack. Volgend jaar opnieuw?  

'Fledermaus Forever' speelt tot 20 augustus op de Zomer van Antwerpen. Een tournee volgt in het seizoen 2024-2025.