Na twee jaar chaos in Sri Lanka: linkse kandidaat Dissanayaka wint presidentsverkiezingen

Sri Lanka stond twee jaar geleden compleet op zijn kop: het land zat in een diepe recessie en de president Gotabaya Rajapaksa vluchtte naar het buitenland. Voor het eerst sinds deze crisis gingen de Sri Lankanen opnieuw stemmen.

Sinds oud-president Rajapaksa ruim twee jaar geleden tot president verkozen was, ging het van kwaad naar erger met de eilandstaat in de Indische Oceaan. Bloedige terreuraanslagen in het voorjaar van 2019 en de coronapandemie duwden de toeristische sector, de motor van de economie, kopje onder. De positie van Rajapaksa was onhoudbaar geworden. Maanden trokken boze burgers de straat op om zijn aftreden te eisen. Het land kampt met een zware economische crisis en tekorten aan voeding, medicijnen en brandstof.

Gotabaya Rajapaksa trok zijn conclusies na de bestorming van zijn residentie door woedende landgenoten. Hij vluchtte naar de Malediven. Als laatste beleidsdaad wees hij premier Ranil Wickremesinghe als interim-president aan. Wickremesinghe bereikte in zijn korte regeerperiode overeenstemming met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over een steunpakket van 2,9 miljard dollar. Daarmee lijkt hij zijn eerste voorzichtig positieve resultaten te boeken. De Sri Lankaanse economie laat sinds het laatste kwartaal van vorig jaar weer iets betere cijfers zien.

De presidentsverkiezingen werden als een feitelijk referendum beschouwd over de genomen besparingsmaatregelen om de hulp van het IMF te krijgen.

Bekeerde Marxist

Zaterdag trokken de Sri Lankanen na twee jaar eindelijk naar de stembus. Er was een hoge opkomst van 76 procent volgens de kiescommissie. Dissanayaka werd tot winnaar verklaard met 42,3 procent van de stemmen. De bekeerde marxist haalde het van de centrumrechtse oppositieleider in het parlement, Sajith Premadasa, die 32,7 procent van de stemmen in de wacht sleepte. Ontslagnemend president Ranil Wickremasinghe moest genoegen nemen met 17,2 procent. Zowel het kamp van Premadasa als dat van Wickremasinghe hebben hun nederlaag erkend. 

De 55-jarige Dissanayaka leidt de Volksbevrijdingsfront (JVP), een marxistisch geïnspireerde partij. Hij voerde vooral campagne tegen de 'corrupte elites', die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de chaos van 2022. De JVP ligt aan de basis van twee dodelijke opstanden, begin jaren zeventig en eind jaren tachtig, die meer dan 80.000 doden eisten. Maar intussen heeft de partij de gewapende strijd afgezworen en zich grotendeels bekeerd tot de markteconomie. 

Tijdens zijn campagne beloofde Dissanayaka de belastingen en de taksen op voeding en medicijnen te verlagen. 'Voor het eerst in de geschiedenis van het onafhankelijke Sri Lanka zal de macht van enkele families van een gecorrumpeerde elite overgaan naar een regering van het volk', klonk het in zijn programma.

De partij van Dissanayaka beloofde al voor de bekendmaking van de resultaten om het onpopulaire akkoord van 2,9 miljard dollar met het IMF uit 2023 niet te verbreken, dat het land uit het faillissement moet halen. 'We zullen het IMF-plan niet annuleren. Ons doel is om samen te werken met het IMF en sommige amendementen in te voeren', zei Bimal Ratnayake, een lid van het politiek bureau van het JVP.