Nederlandse provincies open voor intrekking beroep tegen ethaankraker Ineos

Begin september tekenden de Nederlandse provincies Noord-Brabant en Zeeland opnieuw beroep aan tegen de vergunning die Vlaanderen uitreikte aan Ineos, voor de bouw van zijn ethaankraker in de Antwerpse haven. Toenmalig Antwerps havenschepen Annick De Ridder (N-VA) noemde dat toen een 'daad van pure agressie', maar vrijdag beloofden de provincies aan de Vlaamse regering hun beroepsprocedure uit te stellen.

Hun vorige rechtszaak leidde in 2023 tot een veelbesproken vernietiging van de vergunning door de Vlaamse Raad voor Vergunningsbetwistingen. De politiek bewoog toen hemel en aarde om de Britse chemiereus Ineos snel een nieuwe vergunning en de nodige financiële ondersteuning te geven. Topman Jim Ratcliffe had ermee gedreigd de stekker uit het project, waarmee een investering van ruim 4 miljard euro gepaard gaat, te trekken.

Zwaard van Damocles

Om dat te voorkomen trokken minister-president Matthias Diependaele (N-VA), minister van Omgeving Jo Brouns (CD&V) en minister van Havens De Ridder vrijdag naar de Zeeuwse hoofdstad Middelburg. In een akkoord over 'de gezamenlijke aanpak van stikstof in de grenszone' werd afgesproken dat de provincies bij de vergunningenrechter niet zullen vragen om de schorsing van de vergunning, waarover ze ten laatste tegen 5 december moesten beslissen.

Met het eerste akkoord is de tijdsdruk alvast weg. 'Er hangt geen juridisch zwaard van Damocles meer boven het overleg', klinkt het. De volgende stap is ook de procedure ten gronde, die tot een vernietiging kan leiden, van de baan te krijgen. Daarover wordt de komende weken opnieuw gesproken.

Jarenlang waren de relaties tussen Vlaanderen en de twee provincies gespannen. Ze vonden dat Vlaanderen onvoldoende deed om de stikstofdepositie op hun natuurgebieden, zoals de Brabantse Wal, tegen te gaan. Vlaanderen riposteerde dat het anders dan Nederland wel al een generiek stikstofbeleid heeft. Met het aantreden van zijn regering wilde Diependaele meteen werk maken van een dooi.

Neerslag daalt

'Het stikstofprobleem in de grensregio (dat toe te schrijven is aan intensieve landbouw, verkeer en industrie, red.) was een van de eerste dossiers die ik ter harte heb genomen', zegt hij. 'Tijdens dit overleg met onze Nederlandse partners heeft Vlaanderen aangetoond dat er geen sprake is van bijkomende stikstofneerslag wanneer Project One van Ineos zal opstarten, maar wel van structureel dalende neerslag. Dat was dan ook de basis om de procedure uit te stellen', zegt de minister-president met een verwijzing naar het in januari gestemde stikstofdecreet.

Het toont dat de regering en Ineos blijven proberen om alle flanken van Project One af te schermen. In de zomer gaf voormalig minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) het bedrijf plots en zonder aanvraag een nieuwe vergunning, zodat de beroepsprocedures tegen de oude zonder voorwerp kwamen. Vorige maand vroeg Ineos zelf een nieuwe vergunning aan - hoewel het er nog een heeft - om te anticiperen op een vernietiging. Want zelfs als Noord-Brabant en Zeeland hun verzet staken, blijft met actiegroepen als Climaxi en Ineos Will Fall nog een rits tegenstanders over die de vergunning willen nekken.