Depraetere bijt tanden voorlopig stuk op N-VA voor socialere renovatiepremies

Een maand probeert minister van Energie, Klimaat en Wonen Melissa Depraetere (Vooruit) nu al om haar hervorming van de renovatiepremies goedgekeurd te krijgen door de Vlaamse regering. Afgelopen vrijdag leek een akkoord na de ministerraad binnen handbereik, maar een poging om de collega-ministers hun handtekening elektronisch te laten zetten strandde maandag alsnog.

De dwarsligger is viceminister-president Ben Weyts (N-VA). De sociale correctie die Depraetere in het systeem van Mijn VerbouwPremie wil steken, zint hem niet. Nu Vlaanderen anders dan in de vorige legislatuur niet meer kan putten uit het Europese herstelfonds wil Vooruit de premies sterker richten op de laagste inkomens, maar Weyts vindt dat die maatregel te ver gaat. 'De verhoudingen tussen de groepen zitten nog altijd te scheef', klonk het maandag bij de N-VA.

Ook voor de middenklasse

De partij houdt zo de lijn aan van het systeem dat de voormalige ministers Zuhal Demir (Energie, N-VA) en Matthias Diependaele (Wonen, N-VA) in 2022 uitwerkten. Ook de middenklasse moet bediend worden met renovatiepremies en dat gebeurt te weinig in de voorstellen van Depraetere. In de huidige regeling krijgen gezinnen met een jaarlijks belastbaar inkomen (het bruto-inkomen verminderd met de sociale bijdragen) van meer dan 76.980 euro voor bepaalde renovaties nog altijd een premie tot 40 procent van de factuur.

De redenering van Vooruit is dat zulke groepen ook zonder overheidssteun kunnen renoveren. 'Degenen die de mond vol hebben over hervormen en budgettaire verantwoordelijkheid nemen, dreigen dat soms te vergeten als de eigen kiezers worden geraakt', klinkt het bij Vooruit, verwijzend naar de begrotingsorthodoxie die de N-VA zegt voor te staan.

CD&V lijkt het compromis te belichamen: de partij steunt het principe dat er een grote nadruk komt op de laagste inkomens, maar vindt ook dat 'mensen met een hoger inkomen nog aangezet moeten worden om investeringen te doen'. Met nog wat verschuivingen tussen de doelgroepen lijkt een akkoord dan ook haalbaar. Maandag en dinsdag probeerde Diependaele, in de huidige regering minister-president, met pendeldiplomatie tussen de regeringspartijen het dossier los te wrikken.

Dividenden en meerwaarden

Op de achtergrond speelt een nog gevoeliger discussie: de koppeling van de renovatiepremies aan roerende inkomsten. Momenteel wordt alleen het inkomen uit arbeid meegeteld, maar Depraetere wil dat verruimen tot onder meer inkomsten uit dividenden, interesten of meerwaarden. Dat is een afgezwakte variant van de vermogenstoets - het gaat alleen om inkomsten, niet om vermogens - waarvan ze eerder werk hoopte te maken.

Vooruit klampt zich vast aan het regeerakkoord, waarin twee keer melding wordt gemaakt van 'een ruimer inkomensbegrip'. Dat willen de socialisten ook toepassen voor de prijs van kinderopvang. Met de hervorming van de renovatiepremies hopen ze druk te zetten op Weyts, maar die is een koele minnaar van het concept. Alles wat in de verste verte lijkt op een vermogenskadaster ligt gevoelig voor de Vlaams-nationalisten.

De kwestie wordt voorlopig uit de weg gegaan, maar is allerminst opgelost. Op aansturen van de N-VA zou het ruimer inkomensbegrip geschrapt worden uit de nota's en de communicatie. In ruil zou Weyts in overleg gaan met federaal minister van Financiën Jan Jambon (N-VA) over de uitwerking van zo'n systeem.