4.100 Vlamingen lenen om huurwaarborg te betalen

Sinds vorig jaar gelden nieuwe regels voor de huur en verhuur van woningen in Vlaanderen. Een van de fel besproken wijzigingen van dat Vlaamse huurdecreet is dat de huurwaarborg werd opgetrokken van twee naar drie maanden huur. Dat moet de verhuurder beter beschermen tegen huurschade en wanbetaling. Maar omdat dat hogere bedrag niet voor elke huurder financieel haalbaar is, kan hij sinds 1 januari 2019 een beroep doen op de Vlaamse huurwaarborglening.

Uit cijfers die De Tijd opvroeg bij het Vlaams Woningfonds dat de leningen toekent, blijkt dat 4.091 huurders gebruikt hebben gemaakt van deze optie. ‘Dat is goed voor een totaalbedrag van 6,72 miljoen euro’,  geeft Peter Becuwe, de algemeen directeur van het Vlaams Woningfonds, aan. ‘We gaven vorig jaar 3.392 leningen ter waarde van 5,3 miljoen euro, goed voor een gemiddelde van 1.561 euro per lening. Daarnaast keurden we 699 aanvragen principieel goed, waarvoor we een bedrag van 1,4 miljoen euro hebben klaarstaan.'

Het verschil maken

Wie van plan is een nieuw huurcontract af te sluiten, kan op voorhand polsen bij het Vlaams Woningfonds of hij in aanmerking komt. Zo kan de termijn tussen het effectief aangaan van de lening en het ontvangen van het geld op een geblokkeerde rekening korter worden. ‘Op een markt waar de vraag groter is dan het aanbod, kan de huurwaarborg snel regelen het verschil maken tussen het krijgen van een huurwoning of ernaast grijpen, omdat een andere kandidaat sneller zijn huurwaarborg kan storten zoals gevraagd door de verhuurder’, zegt Joy Verstichele, de coördinator van het Vlaams Huurdersplatform. Een principiële goedkeuring blijft drie maanden geldig.

Na ontvangst van de aanvraag voor de huurwaarborglening heeft het Vlaams Woningfonds twee werkdagen om na te gaan of het dossier volledig is. Daarna moet het binnen tien dagen nagaan of de aanvrager voldoet aan de toekenningsvoorwaarden. ‘Gemiddeld beslissen we binnen een viertaldagen’, geeft Becuwe mee.

Doelgroep bereikt

Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) is tevreden met het resultaat. ‘Het aantal aanvragen ligt aan de onderkant van de raming die we gemaakt hadden. 2019 was het opstartjaar. We zien het aantal aanvragen maand na maand stijgen, wat aantoont dat mensen hun weg vinden naar het systeem. Het gemiddelde bedrag per aanvraag bewijst ook dat we de juiste doelgroep bereiken’, zegt de minister.

De lening is er enkel voor huurders met een beperkt inkomen: 31.164 euro voor een alleenstaande zonder persoon ten laste en 46.742 euro voor alle anderen, te verhogen met 2.910 euro per persoon ten laste. Er is geen maximale huurprijs, maar het bedrag van de huurwaarborglening is wel begrensd. Het standaardplafond bedraagt 1.860 euro, te verhogen met 12,5% per persoon ten laste, tot een maximum van 2.790 euro.

Om in aanmerking te komen mag de huurder geen betalingsachterstand hebben. Huurders die geregistreerd staan in de Centrale voor kredieten aan particulieren – zeg maar: de zwarte lijst – komen daardoor niet in aanmerking. ‘Het is dan ook de vraag of we met het systeem de kwetsbaarste mensen bereiken. Bovendien blijft het een lening die moet worden terugbetaald. Gezien het bedrag van de huurwaarborg en de termijn waarbinnen die moet worden terugbetaald, blijven dat per maand relatief hoge bedragen die niet voor iedereen haalbaar zijn’, signaleert Verstichele.

West-Vlaanderen boven

De huurder heeft 24 maanden om het geleende bedrag terug te betalen. De lening is gratis: er moeten geen intresten noch dossierkosten betaald worden. De lening is ook anoniem en het geld wordt gestort op een geblokkeerde rekening op naam van de huurder. De verhuurder weet daardoor niet dat er een huurwaarborglening gebruikt werd.

Opmerkelijk: in West-Vlaanderen werden het meest huurwaarborgleningen (1.005) aangevraagd, meer dan in Antwerpen (921). ‘Dat is ons ook opgevallen, maar we hebben er niet meteen een verklaring voor’, erkent Becuwe. In Limburg is de huurwaarborglening het minst doorgedrongen (352 leningen).

Drie maanden na de start van de huurovereenkomst moet de huurder zich domiciliëren op het adres van de huurwoning. Sociale woningen komen niet in aanmerking, tenzij ze verhuurd worden door een sociaal verhuurkantoor.