Audit kraakt digitale transformatie van politie

De plannen staan bol van ambitie, maar in de praktijk loopt de digitale omwenteling van de politie mank. Een auditrapport van de consultant Deloitte ziet een gebrek aan centrale sturing, wat leidt tot een gefragmenteerd IT-landschap bij de politie.

Het belang van de digitale omwenteling bij de politie valt moeilijk te overschatten. Criminelen opereren internationaler en digitaler in een samenleving waarin snelle informatie-uitwisselingen almaar belangrijker wordt. De politie kan dus niet achterblijven.

Een van de belangrijkste projecten om de politie klaar te stomen voor de digitale toekomst is het megaproject i-Police, goed voor een investering van 300 miljoen euro. Het moet van de Belgische politie een van de meest vooruitstrevende politiediensten van Europa maken.

I-Police zal tachtig applicaties en toepassingen vervangen die de politie nu gebruikt. Het wordt één grote, slimme databank die in realtime informatie in de politiedatabanken zoekt en koppelt met andere dossiers. Algoritmes en artificiële intelligentie zullen allerlei data, zoals camerabeelden, foto’s, vingerafdrukken en andere sporen kruisen. De speurders ontvangen die informatie, waardoor ze sneller kunnen werken. Naast i-Police lopen er ook andere IT-projecten om de politie efficiënter en beter te maken.

De audit waarschuwt dat de digitale transformatie dreigt te mislukken als de politie doorgaat zoals ze nu bezig is. 'Actie op korte termijn is onontbeerlijk om van i-Police en de verdere digitalisering van de politie een succes te maken', staat in het rapport.

Een groot deel van het rapport concentreert zich op de DRI, de dienst die het informatiebeheer, de informatieprocessen en de ICT-projecten van de politie beter op elkaar moet afstemmen. Maar de DRI slaagt daar onvoldoende in, oordeelt de audit.

Niet goed afgebakend

De rol van de DRI is niet goed afgebakend, waardoor hij zich moeilijk kan concentreren op kerntaken zoals i-Police en andere IT-platformen die nuttig zijn voor de hele politieorganisatie.

De politie heeft weliswaar visieteksten over waar het naartoe moet met de digitalisering en een strategisch plan, maar het is onduidelijk welke van de vele projecten prioritair zijn, behalve i-Police. 'Om efficiënt en effectief te kunnen werken moet de DRI een duidelijke digitaliseringsstrategie hebben, die vervolgens uitgewerkt wordt in concrete projecten met duidelijke keuzes, sturing en opvolging', stelt het rapport.

Een tweede probleem is het gebrek aan visie over het digitale transformatieproces van de politie. De digitale omwenteling wordt nog te veel gezien als een programma om IT-platformen te bouwen. Andere aspecten, zoals veranderingsbeheer, de communicatie over de transformatie en de afstemming van operationele processen krijgen onvoldoende aandacht. 'De DRI communiceert de IT-strategie en prioriteiten ook niet door naar de bredere politieorganisatie. Daardoor zijn diverse stakeholders niet op de hoogte van geselecteerde projecten, planningen of de status daarvan.'

Een derde pijnpunt is het beheer van de informatie. 'We merken op dat informatieveiligheid onvoldoende aandacht krijgt', staat in het auditrapport. Dat bleek onlangs ook uit een recent rapport van de privacywaakhond van de politie, het Controleorgaan op de Politionele Informatie (COC). De toezichthouder stelde vast dat politiemensen regelmatig misbruik maken van de politiedatabank.

Ook de audit van Deloitte merkt die problemen op. Er is een gebrek aan interne controle op hoe politiepersoneel de databank gebruikt en invult. Daardoor is er minstens een risico op misbruik. Door informatie slecht aan te vullen, daalt bovendien de kwaliteit van de databank. 'Er is duidelijk nood aan een visie, een strategie en eenduidige richtlijnen die gelden voor de hele politie en waarvan de correcte toepassing intern gecontroleerd wordt', klinkt het.

'Het is na de audit duidelijk dat er bijkomende snelheid moet worden genomen en dat er meer daadkracht nodig is wanneer het gaat over digitalisering en innovatie', zegt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V), die de audit bestelde, in een schriftelijke reactie. 'Dat geldt voor de interne organisatie, de externe dienstverlening, het maken van belangrijke strategische keuzes en de operationele implementatie ervan.'

Op basis van het auditrapport moet er een actieplan komen met duidelijke prioriteiten en een planning. 'De inspanning zal gezien de complexiteit en de vele uitdagingen langer bestrijken dan deze legislatuur', zegt Verlinden. 'Maar met deze audit is de weg geëffend naar een modernere, performantere en meer gedigitaliseerde en innoverende politie.'