Nieuwe klikplicht doet accountants vrezen voor hun veiligheid

In de strijd tegen het terrorisme en het witwassen verplicht Europa sinds 2018 bedrijven, vzw’s en stichtingen om in een register aan te geven wie de touwtjes in handen heeft. Het UBO-register (Ultimate Beneficial Owner) bevat in ons land intussen gegevens van zo'n 670.000 bedrijven. Na een aanpassing van de Europese antiwitwasrichtlijn ligt nu een wetsontwerp op tafel dat de mazen van het net verder moet dichten. Zo zijn accountants en belastingadviseurs verplicht discrepanties te melden tussen de gegevens in het UBO-register en de overige informatie van hun cliënt waarover zij beschikken. Die melding moet gebeuren bij de administratie Financiën.

De nieuwe meldingsplicht zal naast de al bestaande meldingsplicht aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) gelden. Volgens accountants creëert de bijkomende plicht een risico dat de cliënt te weten komt wie hem heeft aangegeven. De garanties die de CFI op het vlak van vertrouwelijkheid biedt, gelden niet voor de administratie Financiën. ‘Daardoor stellen accountants en belastingadviseurs zich bloot aan bedreigingen of vijandige daden door wie ze gemeld hebben. Het gaat in bepaalde gevallen om criminele, vaak druggerelateerde organisaties’, luidt het bij de accountants. Ze stellen voor om, net als in Nederland, de bijkomende melding pas te verplichten na afloop van het onderzoek van de CFI, als ook sprake is van een vermoeden van witwaspraktijken.

Cynisch

Meer dan 1.200 leden van het ITAA, het instituut voor belastingadviseurs en accountants, hebben de voorbije weken hun ongerustheid geuit bij de minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V). Dinsdag werd in de commissie Financiën een amendement op het wetsontwerp goedgekeurd dat meer veiligheid moet bieden, maar volgens de accountants is dat onvoldoende. 'Het amendement versterkt het beroepsgeheim van de administratie, maar verhindert niet dat naar aanleiding van de melding een verzoek tot correctie wordt gericht aan de cliënt. Daardoor zal de cliënt snel vermoeden dat hij werd aangegeven door zijn accountant', luidt het.

De accountants reageren verbolgen. 'We staan ervan versteld dat de meerderheid de veiligheid van onze leden opoffert om aan een administratieve verplichting, het accuraat houden van het UBO-register, te voldoen. Men voerde aan dat een evaluatie van de wet kan gebeuren, als zich problemen voordoen. Dat klinkt cynisch, omdat de verwachte problemen bestaan uit represailles en bedreigingen tegenover onze leden', zegt Bart Van Coile, voorzitter van het ITAA.

De nieuwe meldingsplicht geldt trouwens niet alleen voor accountants en belastingadviseurs, ook advocaten moeten discrepanties in het UBO-register melden. Zij kunnen de melding wel anoniem doen. ‘Voor de melding van witwaspraktijken aan de CFI is er een apart regime voor advocaten, waarbij de stafhouder fungeert als filter. Pas als aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan, zal de stafhouder de informatie anoniem doorspelen aan de CFI. Dergelijke filter wordt nu ook ingevoerd voor een melding in het kader van het UBO-register. De stafhouder zal de informatie doorgeven aan de Administratie van de Thesaurie', zegt Stefan De Plus, advocaat bij Van Steenbrugge Advocaten.