Minister Vandenbroucke zet dubieuze kankertherapie op Europese agenda

'Mensen die ernstig ziek zijn verleiden tot allerlei dubieuze behandelingen is immoreel en schandalig. Dat is niets minder dan profiteren van kwetsbare mensen', zegt vicepremier en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke in een reactie op het onderzoek dat De Tijd dinsdag onthulde, samen met het Duitse ZDF, het Oostenrijkse Der Standard en het Spaanse El País.

Veel kankerpatiënten uit België en andere Europese landen, onder wie politica en tv-figuur Goedele Liekens, hebben de voorbije jaren veel geld betaald voor een immuuntherapie van het bedrijf Immucura. Ons maandenlange onderzoek doet ernstige vragen rijzen over die behandeling. Dat gaat van een 'geheim' en onvergund lab waarmee het bedrijf in Duitsland zou werken, de vage info over zijn 'dendritische celtherapie' en de twijfelachtige resultaten waarmee het bedrijf uitpakte tot een gebrek aan expertise bij zijn personeel in Spanje.

'Maximaal bannen'

'Het is vooral belangrijk dit soort praktijken in Europa maximaal te bannen', zegt Vandenbroucke. 'Ons Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) zal in gesprek treden met de Spaanse en Duitse bevoegde autoriteiten over Immucura.'

Ook met de andere Europese ministers van Volksgezondheid wil Vandenbroucke de affaire bespreken. 'Ik zal dit dossier ook ter sprake brengen in een bilateraal overleg met de Spaanse minister van Volksgezondheid en de kwestie agenderen op de vergadering van de ministers van Volksgezondheid.'

In eigen land kan de minister weinig doen. Onze Federale Toezichtcommissie kan zich alleen buigen over dubieuze praktijken in eigen land, maar niet in het buitenland. Ook al zijn er Belgische patiënten bij betrokken en kregen sommige zelfs vlak over de grens in Nederland injecties van de Immucura-therapie.

Vandenbroucke wijst op het belang van sensibilisering voor de risico's van niet-erkende, buitenlandse therapieën. 'We kunnen mensen echter niet verbieden deze behandelingen te volgen, noch kunnen we deze praktijken aanpakken aangezien ze in het buitenland plaatsvinden. In eerste instantie moeten we blijven inzetten op het correct informeren en sensibiliseren van patiënten en zorgverstrekkers.'

Daarom steekt Vandenbroucke de hand uit naar het Belgische Antikankerfonds. Dat voert onafhankelijk onderzoek naar kankerbehandelingen en tipte De Tijd vorig jaar als klokkenluider over zulke dubieuze therapieën in het buitenland, waarna we ons internationaal onderzoek hebben opgestart. Het Antikankerfonds reageert positief: 'We zijn bereid de minister bij te staan. We zullen een afspraak vragen om daarover verder in dialoog te gaan.'

Hoewel de Spaanse autoriteiten eind 2019 al gealarmeerd werden over Immucura en de medische waakhond in het land sancties trof, blijft het bedrijf ongestoord kankerpatiënten in heel Europa bedienen. Pas toen El País eerder dit jaar vragen begon te stellen, startte de openbaar aanklager in Marbella een onderzoek. In Ierland, waar Immucura ook een adres heeft, is de toezichthouder ook bezig met een evaluatie, vernam De Tijd. De Europese toezicthouder EMA zegt onbevoegd te zijn.

Op die manier wist Immucura een miljoenenbusiness uit te bouwen. Een patiënt betaalt doorgaans 40.000 euro of meer en zet daarvoor vaak crowdfundings op, ook met de steun van Immucura zelf.