Brussels gerecht laat een op de vijf fraudedossiers ongemoeid

Een op de vijf fraudezaken die vroeger wel nog zou worden onderzocht, moet het Brusselse gerecht ‘noodgedwongen’, door het nijpende tekort aan gespecialiseerde politiespeurders in de hoofdstad, op het schap laten liggen. De dossiers behelsden onder meer investeringsfraude vanuit het buitenland, erfenisfraude en frauduleuze faillissementen.

Op 1 september, bij de start van het gerechtelijk jaar, waarschuwde procureur-generaal Johan Delmulle dat het Brusselse gerecht gedwongen was scherpere keuzes te maken in de strijd tegen financiële, fiscale, economische en sociale misdrijven in de hoofdstad. De twee gespecialiseerde onderzoeksafdelingen van de federale gerechtelijke politie van Brussel kunnen het niet meer bolwerken. In 2014 werkten er 103 speurders, op 1 september 2021 nog 87. Ook bij het Brusselse hof van beroep is de achterstand in zulke strafzaken niet meer te overzien.

Het Brusselse gerecht voegde de daad bij het woord. Sinds 12 oktober trieert een commissie elke maand alle dossiers van economisch-financiële criminaliteit die het parket of een onderzoeksrechter wil laten onderzoeken door de federale gerechtelijke politie van Brussel. Dat gaat van fiscale en sociale fraudes, over frauduleuze faillissementen en betaalkaartfraudes tot corruptiezaken. Ook onderzoeken naar het verborgen vermogen van al veroordeelde personen vallen daaronder. De commissie bestaat uit het Brussels parket, het parket-generaal, het arbeidsauditoraat, de Brusselse federale gerechtelijke politie en het federaal parket.

Score 1 tot 3

Alle dossiers krijgen nu eerst een score van 1 (prioriteit), 2 (routine) of 3 (voor de dossiers die niet langer worden onderzocht). Zowel nationale criteria, bijvoorbeeld of er sleutelfiguren van de georganiseerde criminaliteit in voorkomen, als lokale Brusselse criteria, wat de kans is dat nog een crimineel vermogen wordt teruggevonden, worden afgetoetst.

De voorbije zes maanden zijn al 290 lopende en nieuwe dossiers getrieerd van het Brussels parket, het Brussels arbeidsauditoraat en het federaal parket. Bij de recentste triagerondes in februari en maart kreeg al minstens de helft van de nieuwe dossiers een score 3. Voor die dossiers is de enige uitweg dat de lokale politie of een andere politiedienst ze nog wil behandelen. Maar dat gebeurt meestal niet bij gebrek aan mensen en expertise ook daar.

Ook elk Europees onderzoeksbevel of internationaal rechtshulpverzoek in economisch-financiële dossiers wordt niet meer automatisch uitgevoerd door de Brussels federale gerechtelijke politie. Als zo'n vraag uit het buitenland niet aan de criteria voldoet, krijgt de buitenlandse instantie de melding dat de vraag niet in een redelijke termijn kan worden uitgevoerd bij gebrek aan speurders.

'Prioriteiten stellen is niet nieuw, maar dat neemt niet weg dat het moet kunnen worden vermeden, zeker bij dit soort misdrijven', zegt Delmulle. 'Waar ik overigens zeer bezorgd over ben, is dat op termijn ook de onderzoeken in de dossiers die nu nog een 'score 2' krijgen niet meer of niet meer binnen een redelijke termijn kunnen worden gevoerd. En ik vrees, als voor de onderbezetting van de federale gerechtelijke politie van Brussel niet snel een duurzame oplossing wordt gevonden, dat dat scenario niet veraf meer is.'