Opkomst ketamine als verkrachtingsdrug: 'Goedkoper en makkelijk verkrijgbaar'

't Straatje, zo wordt de uitgaansbuurt aan de Burgemeester Reynaertstraat rond het Kortrijkse station genoemd. Patron en De Geverfde Vogel zijn er twee bekende cafés waar vooral veel jongeren op stap gaan. De uitbaters van de zaken zijn nu de hoofdverdachten in een groot onderzoek rond verkrachting en spiking - waarbij drugs, medicatie of alcohol toegediend werd zonder toestemming of medeweten van het slachtoffer.

In de zaak zijn minstens 41 vrouwelijke slachtoffers geïdentificeerd tussen december 2021 en december 2024, al ligt het werkelijke aantal mogelijk hoger. Volgens het parket van West-Vlaanderen hanteerden de daders steeds dezelfde werkwijze: ze boden slachtoffers een drankje aan waarin stiekem ketamine zat. Die drug werd in haarstalen ontdekt. De volgende ochtend werden sommige vrouwen wakker met blauwe plekken of vaginale bloedingen, maar wisten ze niet wat er gebeurd was. 'Ze werden verdoofd om seks mee te hebben', aldus het parket.

Op 23 oktober voerde de politie huiszoekingen uit en hield ze vier verdachten aan, maar door een gebrek aan bewijs werden ze weer vrijgelaten. Dinsdag werden opnieuw vijf arrestaties verricht. De uitbater van De Geverfde Vogel is intussen aangehouden door de onderzoeksrechter, terwijl de andere cafébaas donderdag wordt voorgeleid. Daarnaast arresteerde de politie woensdag nog drie personen: twee van hen zijn vrijgelaten onder voorwaarden, de derde mocht na verhoor naar huis.

'Het onderzoek richt zich op ernstige feiten', stelt het parket. De aangehouden personen worden verdacht van verkrachting, aantasting van de seksuele integriteit en het opzettelijk toedienen van schadelijke stoffen, met ziekte of arbeidsongeschiktheid als gevolg.

Ketamine

Uit cijfers die Kamerlid Franky Demon (CD&V) deze maand opvroeg, blijkt dat het aantal gevallen van aanranding en verkrachting na spiking in zes jaar bijna is verdubbeld. In 2017 werden 100 gevallen geregistreerd, in 2023 waren dat er 195.

Net als in Kortrijk dienen daders hun slachtoffers steeds vaker ketamine - ook bekend als Special K, Vitamin K of Ket - toe. Ketamine is eigenlijk een verdovingsmiddel dat al langer wordt gebruikt in ziekenhuizen en de dierengeneeskunde, zegt toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven). 'Daarom wordt het ook wel eens een paardenmiddel genoemd. Ketamine brengt je in een narcotische toestand, waarbij een dissociatie tussen geest en lichaam plaatsvindt. Voor patiënten met veel lichamelijke pijn is dat natuurlijk essentieel.'

'Ketamine wordt ook al een tijdje gebruikt als recreatieve drug', aldus Tytgat. 'In de beoogde trip kom je in een zware roes, soms ook met hallucinaties.' In combinatie met alcohol wordt dat gevoel nog versterkt. 'Er vindt dan een synergie plaats, van het soort '1+1=3'. De slachtoffers weten nadien niet wat er gedurende meerdere uren gebeurd is.'

Goedkoop

Mensen met kwalijke bedoelingen kunnen volgens Tytgat heel gemakkelijk ketamine bemachtigen. 'Het is in poedervorm online te bestellen en is ook vrij goedkoop, ongeveer 50 procent goedkoper dan cocaïne bijvoorbeeld. Daardoor zien we dat het steeds vaker voorkomt, vaker dan andere 'bekende' verkrachtingsdrugs zoals het kalmeermiddel Rohypnol of GHB, ook wel bekend als 'vloeibare xtc'.'

In tegenstelling tot andere stoffen is ketamine, in vergelijking met GHB, wel makkelijker traceerbaar. Ketamine blijft langer aanwezig in het bloed, omdat het vaak in hoge concentraties of zuiver wordt ingenomen.

Tytgat wijst erop dat niet alleen vrouwen slachtoffer zijn van spiking. 'Er zijn ook gevallen waarbij mannen gedrogeerd worden en later bestolen.' De toxicoloog zegt zelf geschrokken te zijn van de zaak in Kortrijk. 'Vaak wordt jonge vrouwen aangeraden om zich tot het horecapersoneel te wenden als ze denken dat er iets in hun glas wordt gedaan. Hier lijken de barmannen zelf de daders te zijn. Ik begrijp dat je je zo nergens veilig voelt.'