Bijna nergens in eurozone wordt leven zoveel duurder als in België

In januari presteerde ons land nog een stuk beter dan het Europees gemiddelde. Bij ons werd het leven toen jaar op jaar 1,5 procent duurder, tegenover 2,8 procent in de eurozone. Maar terwijl het Europese inflatiecijfer in februari zakte tot 2,6 procent, klom het Belgische tot 3,6 procent. Maand op maand is dat de sterkste toename in heel Europa. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van de statistiekdienst Eurostat.

Niet alleen is de Belgische inflatie vorige maand voor het eerst sinds begin 2023 boven het Europese gemiddelde geklommen (zie grafiek), ons land zit in één klap ook bij de bedenkelijke topgroep van de eurozone. Alleen in Kroatië, Estland, Slovakije en Oostenrijk steeg de levensduurte vorige maand nog sterker. Ter vergelijking: in buurlanden Nederland en Duitsland namen de prijzen met 2,7 procent toe, in Frankrijk en Luxemburg met 3,2 procent.

De impact van het inflatiecijfer is uitgerekend in ons land groot, omdat de lonen hier gekoppeld zijn aan de gezondheidsindex (de inflatie zonder benzine, diesel, alcohol en tabak). Met andere woorden: als het leven duurder wordt, stijgen de Belgische lonen mee. Terwijl dat voor de gezinnen betekent dat hun koopkracht intact blijft, komt het voor de industrie neer op hogere loonkosten. Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, waarschuwde eerder al dat de loonindexering de competitiviteit van onze industrie in het gedrang brengt.

Een kijkje onder de motorkap leert dat in de eerste plaats voeding bijdraagt aan de Belgische inflatie. Vooral vlees, groenten en fruit werden stevig duurder. De gestegen voedingsprijzen tekenen voor bijna 14 procent van het totale inflatiecijfer. Ook restaurantkosten (13,6%), tabak (12%), huurprijzen (11,1%) en kleding (5,4%) leveren een aanzienlijke bijdrage aan de stijgende levensduurte in ons land.

De goedkopere energie trekt het inflatiecijfer nog altijd naar beneden, zij het een stuk minder dan afgelopen zomer. De zeer lage inflatie toen was uitsluitend te danken aan de forse daling van de energieprijzen. Dat effect is nu min of meer uitgewerkt.

In buurlanden Nederland en Duitsland dragen de voedingsprijzen minder bij tot de gestegen levensduurte. In Nederland zijn vooral de restaurant- en hotelkosten de boosdoeners, maar ook de gas- en brandstofprijzen. Duitsland kampt dan weer met duurdere wagens en verzekeringen. In Frankrijk spelen de voedingsprijzen wel een belangrijke rol, al is de eerste plaats daar weggelegd voor de elektriciteitsprijzen.

Tweederonde-effect

Ook als we de voedings- en energieprijzen buiten beschouwing laten en alleen naar de kerninflatie kijken, torent België met 4 procent boven het gemiddelde van de eurozone (3,1%) uit.

De inflatie zit in ons land breed verspreid over de indexkorf, wijst een nadere analyse uit. Van de 87 productgroepen waaruit die korf is samengesteld, leveren er 16 een bijdrage van 0,05 procentpunt of meer. Dat zijn er meer dan in Frankrijk, Duitsland of Nederland.

Waarom de inflatie in ons land sterker stijgt dan in de buurlanden is niet eenvoudig te verklaren, zegt Stijn Baert, econoom aan de UGent en lid van de Indexcommissie. ‘Je kan geen grote conclusies trekken op basis van een stijging in één maand’, zegt hij. ‘Al wijst de Belgische opstoot volgens sommige economen op een ‘tweederonde-effect’ in de naweeën van de energiecrisis en de daaropvolgende inflatiecrisis. In andere landen zijn de lonen recenter opgetrokken dan in België, wat nu mogelijk doorgerekend wordt in de buitenlandse producten die we kopen.’