Bedrijven en infrastructuur staan voor de uitdaging om energieverbruik blijvend te verduurzamen en te optimaliseren. Technologie en digitalisering spelen hierin een sleutelrol. Serge Molinari, CEO bij Siemens België-Luxemburg zoomt in op deze trends en uitdagingen en legt uit hoe slimme oplossingen kunnen bijdragen aan een meer efficiënte en duurzame energiehuishouding.
Laat ons er geen doekjes omwinden: de energiemarkt is complex. Bedrijven en infrastructuur moeten inspelen op stijgende prijzen, een toenemende energievraag en de dringende noodzaak tot verduurzaming.
Tegelijk blijven de energieprijzen in Europa historisch hoog door factoren als het post-COVID-herstel, geopolitieke spanningen en een stijgende consumptie. De industrie (25% van het verbruik, nvdr), en transport en gebouwen (40%) staan in voor het gros van de energievraag.
Bedrijven zetten daarom almaar sterker in op energie-efficiëntie, zij het in hun productieprocessen of in hun gebouwenbeheer. ‘Energiemanagement staat hoog op de agenda, zowel vanwege kostenbesparing als door de maatschappelijke druk en regelgeving’, stelt Serge Molinari, CEO bij Siemens België-Luxemburg. De toenemende elektrificatie – mee aangewakkerd door de opmars van elektrische voertuigen, en door de hoge gasprijzen – zorgt voor extra uitdagingen.
‘Tal van grote bedrijven, zoals in de chemische sector, schakelen over van gasgestuurde systemen naar elektrisch aangedreven alternatieven, wat de vraag naar elektriciteit significant verhoogt’, aldus Molinari.
Balanceren sleutel in complexe energiemarkt
Het aandeel van hernieuwbare energiebronnen groeit in België, waar inmiddels 32 procent van de elektriciteitsproductie hernieuwbaar is. Schommelingen in productie en verbruik – denk aan meer of minder zonnige en winderige periodes of het massaal opladen van elektrische voertuigen –maken het balanceren van vraag en aanbod complexer.
‘We moeten alert zijn voor situaties waarbij de netcapaciteit onvoldoende is, en bedrijven zich soms niet kunnen aansluiten op het elektriciteitsnet’, waarschuwt Molinari.’
Als bedrijven, netbeheerders en overheden samenwerken, kunnen we een energiezekerheid bieden die zowel het concurrentievermogen als de veerkracht van onze bedrijven vergroot.
Digitalisering en automatisering bieden technologische oplossingen. Siemens werkt bijvoorbeeld aan digitale onderstations, cruciale knooppunten in het elektriciteitsnet. Traditionele substations werken met lange kabelverbindingen en handmatig verzamelde data.
Molinari legt uit: ‘Door de digitalisering van deze onderstations kunnen gegevens via vezelverbindingen snel en nauwkeurig worden doorgegeven. Dit maakt het mogelijk om het volledige netwerk in realtime te monitoren en efficiënter te beheren. Met als resultaat dat netbeheerders snel beslissingen kunnen nemen over het dynamischer schakelen van stroom, en soms zelfs bepaalde verbruikers tijdelijk uitschakelen.’
Slim energiebeheer voor bedrijven
Ook op bedrijfsniveau kunnen digitale tools het energieverbruik optimaliseren. ‘Slimme energiebeheersystemen combineren real-time verbruiksdata, netbeschikbaarheid en voorspellingen over verbruik en energieprijzen om het verbruik te balanceren, wat niet alleen kosten drukt maar ook duurzamer is’, verduidelijkt Molinari.
Uit studies blijkt dat 70 tot 75 procent van de gebouwen niet energie-efficiënt is. ‘Een Building Energy Optimization-systeem optimaliseert energiekosten door interne en externe data te combineren en een digital twin van een gebouw te maken. AI en geavanceerde wiskundige modellen simuleren daarin de energiestromen en verbeteren de efficiëntie, wat kan resulteren in een ROI van minder dan een jaar’, aldus Molinari.
Energierecuperatie, zoals het gebruik van warmte uit datacenters voor sanitair warm water, biedt nog extra kansen. ‘Ook dat proces kan via technologie gestroomlijnd worden.’
Samenwerking essentieel
Om deze oplossingen te realiseren, is samenwerking cruciaal. Siemens werkt met gecertificeerde partners samen aan het inzetten van technologieën zoals microgrids en digitale energiedistributie, waarmee bedrijven op lokaal niveau energie kunnen optimaliseren, bijvoorbeeld in een farmaceutische fabriek of een datacenter.
Ook de samenwerking op Europees niveau groeit. Zo kunnen netbeheerders over landsgrenzen heen de energiebehoeften in balans brengen. Het ALEGrO-project, dat het Belgische en Duitse net met elkaar verbindt, en de Nemo Link tussen België en het VK, zijn voorbeelden van grensoverschrijdende initiatieven.
Artificiële intelligentie, data-analyse en digital twins zullen een steeds grotere rol spelen binnen het energiemanagement.
Siemens ondersteunt deze samenwerkingen met technologie zoals het Gridscale X-platform, dat realtime- en voorspellende data combineert en netten tot 30 procent efficiënter kan maken. Een recente samenwerking met de Nederlandse netdistributie-beheerder Alliander getuigt hiervan.
Molinari schetst een toekomst waarin diverse energiebronnen zoals hernieuwbare energie, gas, olie, kernenergie, en waterstof naast elkaar blijven bestaan. De uitdaging ligt dan in het optimaal inzetten van deze bronnen, met behulp van technologie en digitalisering. ‘Artificiële intelligentie, data-analyse en digital twins zullen een steeds grotere rol spelen binnen het energiemanagement’, besluit de CEO.