Volgens Roche, een wereldwijde pionier in innovatieve geneesmiddelen en diagnostiek die dit jaar zijn 100-jarige aanwezigheid in België vierde, kampt België met een aanzienlijke gezondheidskloof. De stijgende uitgaven voor de gezondheidszorg staan steeds minder in verhouding tot de geboekte gezondheidswinst voor de samenleving en patiënten.
Roche roept alle actoren en stakeholders op om samen de fragmentatie en inefficiëntie in de gezondheidszorg aan te pakken, wat volgens het bedrijf perfect mogelijk is zonder het huidige budget te verhogen.
De cijfers spreken boekdelen: België staat op de vierde plaats in Europa wat betreft investeringen in de gezondheidszorg, wat neerkomt op iets meer dan 10 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP). Wanneer we echter kijken naar een belangrijke gezondheidsindicator zoals vermijdbare sterfte, zakt ons land naar de vijftiende plaats, waarmee we ons onderaan het peloton bevinden in Europa.
Waarom is het dichten van de gezondheidskloof een prioriteit voor Roche? Onderzoek toont immers aan dat Belgen best tevreden zijn met hun gezondheidszorg? Toch luidt het volgens Roche dat de beschikbare middelen efficiënter kunnen worden aangewend door met alle partners in de gezondheidszorg rond de tafel te zitten en een pad voor duurzame samenwerking uit te stippelen. Het bedrijf is er tevens van overtuigd dat de industrie deel uitmaakt van die samenwerking om de gezondheidskloof te dichten.
Trage goedkeuringen
Een van de pijnpunten die Roche aankaart, zijn de lange wachttijden voordat een geneesmiddel of diagnostische test in België wordt vergoed. Concreet komt het erop neer dat patiënten in België, in vergelijking met andere West-Europese landen, langer moeten wachten vooraleer zij toegang hebben tot innovatieve geneesmiddelen. Ook de terugbetaling van diagnostische tests loopt vertraging op, waardoor een gepaste behandeling vaak niet tijdig kan worden gestart.
Innovatie in de gezondheidszorg is pas waardevol wanneer het beschikbaar is voor degenen die het nodig hebben. Het huidige systeem voor toegang tot testen en medicijnen is verouderd, wat leidt tot trage en inefficiënte beoordeling en terugbetaling in vergelijking met andere EU-landen. We moeten het proces voor toegang tot innovatie versnellen.
Na marktautorisatie door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) moet een Belgische patiënt gemiddeld 565 dagen wachten op toegang tot een innovatief geneesmiddel, wat België de weinig benijdenswaardige 21ste plaats oplevert in Europa. Voor diagnostische tests is de wachttijd nog langer: soms loopt die op tot 40 maanden.
Een speelveld voor onderzoek en innovatie
België is altijd een aantrekkelijke farma- en biotechhub voor onderzoek en ontwikkeling geweest, wat de toegang van patiënten tot innovatieve behandelingen vergemakkelijkt. België onderscheidde zich van andere landen door zijn excellente onderzoekscentra en onderzoekers, de ervaring van autoriteiten met klinische studies, en de snelle goedkeuringsprocedures.
Die positie staat echter onder druk door de harmonisatie van de EU-regels die een gelijk speelveld creëren, waardoor ons land zijn koppositie dreigt te verliezen. Om die reden roepen we op om een coherent kader te creëren voor onderzoek en innovatie dat werk maakt van vereenvoudigde procedures en tijdslijnen en een vlottere patiëntenrekrutering.
Voordelen van vroege detectie
België investeert te weinig in preventie en screening, stelt Roche. Terecht, want experts zijn het erover eens dat de huidige investering van ongeveer 2 procent van het gezondheidsbudget, samen met de versnippering van maatregelen, onvoldoende is om (chronische) aandoeningen in ons land te voorkomen en tijdig op te sporen.
Het is noodzakelijk om de investeringen in preventie en screening op te trekken naar de Europese aanbeveling van 3 procent, en idealiter evolueren we in de richting van de 5 procent die de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) aanbeveelt. Een vroegtijdige opsporing en dito behandeling verzacht immers het lijden van patiënten en verlaagt de kosten voor de gezondheidszorg aanzienlijk.
Gezondheidszorg is niet louter een kost, maar een waardevolle investering. Door prioriteit te geven aan preventie, kunnen we ziekten eerder opsporen of zelfs voorkomen, vaak effectievere behandelingen garanderen en herstel bevorderen, wat bijdraagt aan een duurzamer gezondheidszorgsysteem.
De stem van de patiënt
Roche gelooft dat patiënten een cruciale stem vertolken in het besluitvormingsproces in de gezondheidszorg. Enkel zo kan de gezondheidskloof gedicht worden. Toch is dit geen evidentie. Een vlotte toegang tot klinische studies is bijvoorbeeld verre vanzelfsprekend. Patiënten moeten zelf actief op zoek gaan naar informatie om op de hoogte te blijven van nationale en internationale mogelijkheden.
Het is onze missie om ervoor te zorgen dat alle patiënten sneller toegang krijgen tot innovatieve behandelingen. In België lopen veel patiënten een behandeling mis door trage goedkeuringsprocessen. Er is dringend nood aan innovatieve oplossingen om tijdige toegang en betere gezondheidsresultaten te garanderen.
Intentieverklaring voor verandering
Voor Roche was de 100-jarige aanwezigheid in België het perfecte moment om opnieuw de vinger op de wonde te leggen. In een intentieverklaring pleitte het bedrijf voor snellere goedkeuringen voor klinische onderzoeken, voor de versnelde terugbetaling van geneesmiddelen en diagnostische tests, voor meer investeringen in screening en preventie, en voor een doorgedreven samenwerking tussen alle actoren in het gezondheidssysteem. Deze intenties werden bekrachtigd door de General Managers van beide Belgische filialen, Marie-José Borst en Isabelle Decker.
Roche engageert zich om verder te bouwen op deze verklaring, die de weg moet banen voor een verbeterde samenwerking en concrete inspanningen op alle niveaus en tussen alle actoren om de gezondheidskloof te dichten.