Na de bestrijding van de Covid-19-crisis, staat nu het herstelbeleid bovenaan de economische agenda. ‘Wij staan opnieuw klaar om onze rol daarin te spelen’, aldus Filip Lacquet van de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV.
‘De impact van deze crisis was ongezien. Niet toevallig werd zelfs de vergelijking gemaakt met de oorlogsjaren’, blikt Filip Lacquet vandaag terug op de uitbraak van de coronapandemie. Als groepsmanager bedrijfsfinanciering bij de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV zat hij in de cockpit bij de bestrijding van de economische gevolgen voor Vlaanderen van de uitslaande wereldbrand.
‘Bij de eerste golf was de impact voelbaar in alle sectoren van de economie. Alle blikken waren toen op de overheid gericht’, weet Lacquet nog. ‘De opdracht op dat moment was om snel te handelen opdat het vertrouwen niet volledig zou verdwijnen. De algemene verwachting was dat de ganse economie getroffen zou worden en er dus heel veel middelen nodig zouden zijn. Onder andere daarom werd ook meteen beslist om te concentreren op de bedrijven die konden laten zien dat zij voor de uitbraak van corona gezond waren.
De federale overheid bracht een garantiebazooka in stelling, in combinatie met al bestaande maatregelen zoals de tijdelijke werkloosheid. Op Vlaams niveau sprong PMV mee in de bres bij de uitvoering van het crisisbeleid. Lacquet: ‘Bij veel bedrijven vielen de inkomsten weg terwijl veel vaste kosten bleven doorlopen. De vraag was hoe we dat konden helpen opvangen.’
Leningen en waarborgen
Concreet verwerkte PMV enerzijds bijna 1.800 door VLAIO (het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen) toegekende handelshuurleningen om te voorkomen dat ondernemers uit hun pand werden gezet. Anderzijds verstrekte de investeringsmaatschappij zelf ook meer dan 600 coronaleningen, goed voor zo’n 200 miljoen euro. Die leningen lopen drie jaar en minstens in de eerste twee jaar zijn er geen kapitaalaflossingen of rentebetalingen verschuldigd. ‘Samen met betalingsuitstel op lopende leningdossiers bij PMV, net zoals bij de banken, en andere overheidsmaatregelen zoals de hinder- en de compensatiepremie, gaf dit bedrijven de ruimte om liquiditeit in de onderneming te houden’, verduidelijkt Lacquet.
Het succes van de Winwinleningen toont dat bij veel bedrijven het eigen vermogen is aangetast.
Naast leningen verstrekte PMV ook waarborgen. De regeling daarvoor werd aangepast en meer flexibel gemaakt. ‘Vooral de Covid-waarborgen die we verstrekten via Gigarant (een door PMV beheerde zustervennootschap) in dossiers van meer dan 1,5 miljoen euro hebben veel impact gehad’, oordeelt Lacquet.
In de loop van de zomer en het najaar 2020 verschoof de aandacht naar bedrijfsfinanciering op iets langere termijn. Daarbij breidde PMV zijn arsenaal nog verder uit. Zo breidde de Vlaamse Regering bijvoorbeeld de waarborg op de Winwinlening uit van 30 naar 50 procent en verhoogde ze de flexibiliteit van het product. De registratie van zo’n Winwinlening bij PMV geeft een fiscaal voordeel aan particulieren die een achtergestelde lening verstrekken aan bedrijven.
Lacquet: ‘Door het enorme succes van de uitgebreide Winwinlening, met bijna 4.200 dossiers in 2020 en mogelijks zelfs tot 8.000 dossiers in 2021, is heel wat geld van particulieren naar onze Vlaamse kmo’s gevloeid. Het kredietvolume schoot omhoog van zo’n 60 miljoen euro in 2019 naar meer dan 100 miljoen in 2020. Voor 2021 kan dit zelfs naar 140 à 160 miljoen euro doorstijgen.’
Herstelbeleid
Het succes van de Winwinleningen toont de geldhonger bij bedrijven. ‘We merken nu dat bij veel bedrijven het eigen vermogen is aangetast’, legt Lacquet uit. ‘De versterking van de solvabiliteit is daarom de volgende grote uitdaging.’
Niet alleen met aandelenkapitaal, maar ook met achtergestelde leningen, die door de banken tot het eigen vermogen kunnen worden gerekend zal PMV via het Welvaartsfonds ook een hoofdrol spelen in het oplossen van het solvabiliteitsvraagstuk.
Filip Lacquet is groepsmanager bedrijfsfinanciering bij de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV).
Met zijn achtergrond als onder andere finance manager en consultant helpt hij vandaag beloftevolle organisaties met een stevig businessplan de weg te vinden naar de juiste financiering.
‘Vlaanderen mikt op een fonds van 500 miljoen euro. De Vlaamse Regering heeft er zelf 240 miljoen euro voor vrijgemaakt. De andere middelen worden opgehaald bij privé-investeerders. Het blijft wel koffiedik kijken hoeveel geld er uiteindelijk nodig zal zijn’, meent Lacquet. ‘Veel zal afhangen van hoe de banken zich opstellen als een bedrijf bijvoorbeeld een afspraak over een maximale schuldgraad overschrijdt. Een bank kan dan eisen om de solvabiliteit te versterken. Wij staan in elk geval opnieuw klaar om onze rol daarin te spelen.’
En ook in de volgende stap, de relance, vormt PMV een onmisbare schakel. ‘Bedrijven hebben nu opnieuw werkkapitaal nodig’, weet Lacquet. ‘Hun cash is opgebruikt in de crisis. En terwijl ze nu voorraden moeten opbouwen en leveranciers betalen, moeten ze zelf nog wachten op de eerste klantenbetalingen. Het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) kent daarom heropstartleningen toe, die wij verwerken in onze systemen. Ook die worden ten zeerste geapprecieerd door de ondernemers. We krijgen tot 30 dossiers per dag binnen.’
Lessen
Nu de focus verschuift naar de relance van de economie, kan Lacquet een eerste balans opmaken. ‘Als je ziet hoe snel het herstel nu gaat, mag je stellen dat, naast de veerkracht van onze ondernemers, ook met de juiste middelen gereageerd werd’, klinkt het.
Cruciaal in dit succes was voor hem snelheid en focus op automatisering. ‘Het was een race tegen de klok, bijvoorbeeld om de coronaleningen snel toe te kennen. We hebben toen een grote IT-inspanning moeten leveren om online aanvragen mogelijk te maken en de verwerking ervan te automatiseren. Daar hebben we een huzarenstukje geleverd.’
We verstrekten het voorbije jaar meer dan 600 coronaleningen, goed voor zo’n 200 miljoen euro.
Dat betekent niet dat bij PMV elk dossier werd goedgekeurd. ‘Voor de coronaleningen zijn we grondige analyses blijven maken en vaak was de boodschap dat een bedrijf ook zélf een inspanning moest leveren. Het idee bestond — ten onrechte — dat wij als investeringsmaatschappij van de overheid zomaar geld zouden geven. We hebben vaak gehoord dat bedrijven schrokken van de voorwaarden die we stelden. Dat we ook bijna 340 dossiers onontvankelijk verklaard hebben, was nodig om geen zombiebedrijven zomaar in leven te houden’, aldus Lacquet.
‘Nu heeft de overheid de klap opgevangen. Maar van de hinderpremie bijvoorbeeld is ook misbruik gemaakt. Daar is VLAIO nu doorgedreven audits op aan het uitvoeren’, weet Lacquet. ‘De les daar is dat er een goed evenwicht moet gezocht worden tussen snelheid en controle. Een versnippering van overheidsmaatregelen helpt daarbij zeker niet. Voor bedrijven, langs de andere kant, moet de les zijn dat ze voldoende buffers op hun balans nodig hebben.’
Lacquet onthoudt tot slot ook het belang van samenwerking, met externe partners zoals de banken, private equity fondsen of andere overheidsinstanties als VLAIO, maar ook binnen PMV.
‘De crisis heeft een enorme impact gehad op onze organisatie. Het was heel intens. Ons investeringsbudget is verdubbeld maar de doorlooptijd van dossiers hebben we redelijk binnen de perken kunnen houden. De hele organisatie heeft meer dan een tandje moeten bijsteken. Ik ben ontzettend fier op wat we met het PMV-team hebben bereikt.’