Sommige bedrijven belonen hun mensen met een bonus wanneer ze een nieuwe medewerker aandragen. ‘Dat werkt, maar maak het bedrag niet te hoog en kijk verder dan geld’, waarschuwt verloningsexpert Xavier Baeten.
Werknemers weten meestal goed welke talenten hun werkgever nodig heeft. Soms kennen ze zelf iemand die geknipt is om hun nieuwe collega te worden. Sommige werknemers moedigen deze vorm van ‘referral recruitment’ aan met premies.
‘Onderzoek toont aan dat dit werkt’, zegt Xavier Baeten, Professor Reward & Sustainability aan Vlerick Business School. ‘Vaak brengen medewerkers hoogekwalificeerde mensen aan, wat goed is voor het bedrijf. Die werknemers zijn vaak ook erg trouw, wat de referral bonus kostenefficiënt maakt. En werknemers die iemand uit hun netwerk voorstellen als nieuwe collega, voelen zich ook meer betrokken bij de organisatie.
Aandachtspunten
Naast die voordelen zijn er ook aandachtspunten. Ten eerste mogen organisaties het bedrag van de wervingsbonus niet te hoog maken. Xavier Baeten: ‘Een bedrag van 250 of 500 euro is beter dan 2.500 euro. Zo krijgen mensen het gevoel dat ze iets bijdragen aan het bedrijf en het niet in de eerste plaats voor het geld doen.’
Vaak dragen de medewerkers hoogekwalificeerde mensen aan, wat positief is voor het bedrijf. Bovendien blijven die mensen langer aan het werk, waardoor de referral bonus kostenefficiënt is.
Een referral bonus hoeft niet cash betaald te worden. Bonusschijven die mensen zelf kunnen besteden (bv. in het kader van een cafetariaplan) zijn niet alleen fiscaal interessanter, ze hebben ook een een ander voordeel. ‘Een bedrag waarmee je bijvoorbeeld een smartphone of elektrische fiets kan kopen voor dagelijks gebruik, blijft langer in je geheugen zitten dan een geldbedrag dat plots op je rekening staat. Hier krijg je een instant goed gevoel van, maar vaak ebt het even snel weer weg.”
Nadelen en optimalisatie
Werken met een referral bonus kan ook nadelen hebben. Uit onderzoek blijkt dat het een bedrijf minder geloofwaardig maakt. Laatstejaarsstudenten zouden zich minder aangetrokken voelen tot bedrijven die employee referrals belonen. ‘Hang het niet aan de grote klok maar communiceer er alleen intern over’, benadrukt Xavier Baeten.
Ten slotte moeten bedrijven ook aandacht hebben voor diversiteit. ‘Onderzoek wijst uit dat mannen die worden aangedragen door de eigen medewerkers vaak een hoger startsalaris krijgen dan vrouwen. ‘Het kan een goed idee zijn om referrals te beoordelen op vlak van diversiteit, om het evenwicht tussen mannelijke en vrouwelijke medewerkers in de organisatie te bewaren.’