Mensen associëren koffie onder meer met rust, behaaglijkheid en vriendschap. Psycholoog, koffiekenner en ondernemer Thomas Labath onthult de sociologische en maatschappelijke verklaringen daarvoor. ‘Koffie is een krachtig cultureel bindmiddel.’
Na zijn studies psychologie en cultuurwetenschappen verdiepte Thomas Labath zich in de kunst van het koffiezetten. Het duurde niet lang of hij stampte een hippe koffiebar uit de grond, met de ambitie om klanten koffie te serveren die hij eigenhandig van boon tot kop mee gerealiseerd had; met eerlijke prijzen voor lokale koffieboeren en ruime aandacht voor duurzame teel- en brandmethodes. Een filosofie die Nespresso vandaag op wereldschaal toepast.
Welk verband zie jij tussen koffie en vriendschap?
Thomas Labath: ‘Een koffiemoment is iets wat de meeste mensen delen met anderen. Het is een pauze tijdens het werk, een rustmoment in het weekend enzovoort. Je zou een koffiepauze kunnen omschrijven als een formeel informeel moment. Een sociaal ritueel waarbij iedereen weet dat het tijd is om even het gaspedaal te lossen en te praten met mekaar. Op het werk is het bijvoorbeeld een ideale gelegenheid om collega’s beter te leren kennen. Om te netwerken. Of om out of the box creatieve ideeën met anderen te bespreken.’
Waarom linken mensen koffie aan behaaglijkheid en gezelligheid?
Thomas Labath: ‘Koffiedrinken is een perfect moment om gehoord te worden en te luisteren naar mekaar. Uit die sociale interactie met anderen ontstaat er vaak gezelligheid. Mensen hebben het daarbij soms over geluk in een kop. Ergens klopt dat wel: koffie is een drank die mensen een goed gevoel bezorgt. Ook het feit dat koffie warm gedronken wordt, draagt bij tot zijn behaaglijke charme en karakter.’
‘Koffie versterkt niet alleen het groepsgevoel maar ook mensen individueel’
In Nederland spreekt men soms van ‘een bakje troost’. Hoe kan koffie troost bieden?
Thomas Labath: ‘Koffie versterkt niet alleen het groepsgevoel maar ook mensen individueel. Ook op momenten dat het wat minder goed gaat, men kampt met bezorgdheden of triest is, zorgt het drinken van koffie voor een opkikkertje. Dat zit zelfs naadloos verweven in onze sociale tradities. Na een begrafenis is er bijvoorbeeld de koffietafel: een gelegenheid om troost bij mekaar te zoeken.’
Hoe bekijk jij de rol van koffie binnen onze maatschappij?
Thomas Labath: ‘Voor veel mensen is koffie simpelweg onmisbaar. Het is in België – en ook in veel andere landen, naast water de meest geconsumeerde drank onder de volwassen bevolking. Het is voor de meeste mensen bij wijze van spreken bijna even natuurlijk en noodzakelijk om koffie te drinken als om te ademen.’
Wat is het geheim van overheerlijke koffie volgens jou?
Thomas Labath: ‘Aandacht besteden aan élk klein detail. Koffie is niet snel wat gemalen bonen en heet water met elkaar vermengen. Het begint letterlijk vanaf de boon: hoe wordt ze geteeld, hoe wordt ze geoogst, verwerkt, gebrand, gemalen? Ook de laatste fase is cruciaal. Op welke manier gebeurt het zetproces: met hoeveel water en op welke temperatuur? Al die elementen bepalen mee het onweerstaanbare aroma en de betoverende smaak van kwaliteitskoffie.’
Koffiepauzes tijdens een werkdag zijn heel belangrijk. Ze kunnen de samenwerking tussen collega's verbeteren en door de kwaliteits-
koffies van Nespresso wordt een vluchtig praatje al snel een inhoudelijk gesprek.